Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.01.2020, Blaðsíða 12

Kristján sæll á svipinn eftir að hafa náð að krossa miðbaug á mótorhjólinu í öllum heimsálfum þar
sem það er gerlegt - í Asíu, Ameríku og Afríku.
Ljósmyndir/Úr einkasafni Kristjáns Gíslasonar
Hvor er ríkari: Sá sem á allt
eða sá sem á ekkert?
K
ristján Gíslason skilgreinir sig
ekki sem mótorhjólamann, held-
ur sem ferðamann á mótorhjóli,
enda þótt hann búi að ríkri
reynslu eftir hringferðina um
árið sem gerð var um heimildarmynd, Hring-
farinn. Þá skellti hann sér á svokallað utan-
veganámskeið hjá bíla- og mótorhjólaframleið-
andanum BMW í Þýskalandi áður en hann hélt
af stað til Afríku og festi kaup á nýju, stærra
og betra hjóli, BMW 1200 GS í stað BMW 800
GSA, sem hann fór á hringinn. Eigi að síður
segir hann seinni ferðina hafa reynt meira á
aksturshæfni sína; hann féll til að mynda í þrí-
gang af hjólinu í Afríku – á fullri ferð. Nokkuð
sem henti hann aldrei á hringferðinni. Kristján
slapp þó glettilega vel frá þeim óhöppum, með
eymsli og skrámur. Sjálfstraustið beið þó að
vonum hnekki og vandaði hann sig enn meira
við aksturinn á eftir.
„Sums staðar voru vegirnir svo erfiðir að ég
var oftar en einu sinni og oftar en tvisvar í vafa
um það hvort ég myndi yfir höfuð ná að ljúka
ferðinni. Við erum að tala um þrönga vegi,
hálfgerða stíga, með mikilli drullu ef það
rigndi. Það er gaman að keyra þessa vegi ef
það er þurrt en um leið og það rignir verða
þeir eins og svell enda leitar vatnið strax í hjól-
förin. Þetta var líkamlega mjög erfitt, að ekki
sé talað um andlega þáttinn,“ segir hann.
Slapp naumlega
Það að ferðast á mótorhjóli kallar á stöðuga
einbeitingu enda má lítið út af bregða. „Maður
má aldrei missa athyglina; á það var ég ræki-
lega minntur á þjóðveginum í Úganda, þar
sem ég hafði verið varaður sérstaklega við um-
ferðinni. Allt í einu kom bíll, sem var að taka
fram úr, á fullri ferð á móti mér en menn gera
víst engan greinarmun á stórum mótorhjólum
og vespum þarna. Ég var sjálfur á mikilli ferð
og engin leið fyrir mig að hægja nægilega mik-
ið á mér til að hleypa bílnum framhjá. Ekki var
því um annað að ræða en að víkja út í kant. Ég
slapp naumlega en mæli ekki með þessari lífs-
reynslu,“ segir Kristján.
Í mestri hættu var hann þó á síðustu 50 kíló-
metrum ferðarinnar – á leiðinni heim í leigu-
bílnum frá Leifsstöð nú um miðjan janúar.
„Akstursskilyrði voru afleit á Reykjanesbraut-
inni og síðar um daginn lést maður í slysi á
þessari sömu leið. Við verðum að ljúka við tvö-
földun Reykjanesbrautarinnar. Það mál þolir
enga bið.“
Kristján skiptir ferðinni, sem hófst á Íslandi
28. maí 2018 og lauk í Suður-Afríku 23. desem-
ber 2019, upp í fjóra leggi. Fyrsti leggurinn,
samtals 10.837 km, var frá Reykjavík til Münc-
hen með viðkomu meðal annars í Moskvu, þar
sem Kristján sá íslenska fótboltalandsliðið
spila á HM. Næsti leggur, samtals 3.249 km,
var frá München til Þessalóniku í Grikklandi.
Sá þriðji, alls 6.010 km, frá Þessalóniku gegn-
um Ísrael, Jórdaníu og Egyptaland til Addis
Ababa í Eþíópíu. Fjórði og síðasti og lengsti
leggurinn, 13.993 km, var frá Addis Ababa til
Höfðaborgar í Suður-Afríku, niður eftir aust-
urhluta Afríku.
Eiginkona Kristjáns, Ásdís Rósa Bald-
ursdóttir, var með honum stóran hluta ferða-
lagsins til Ísrael en dró sig þá í hlé. Hún hafði
ætlað með honum til Egyptalands en hraus
hugur við hitaspánni, sem losaði 40 stigin.
Kristján nálgaðist Afríkuferðina á öðrum
forsendum en hringferðina; þá var markmiðið
bara að klára ferðina en í Afríku sóttist hann
einnig eftir upplifunum. Hann langaði að sjá
og upplifa eitthvað sem hann hefði aldrei gert
áður og byðist okkur Íslendingum ekki á
hverjum degi.
Upplifunin hófst strax í Egyptalandi, þar
sem Kristján féll hreinlega í stafi. „Egypta-
land er í einu orði sagt stórkostlegt. Þvílík arf-
leifð sem heimurinn á þarna í formi píramída
og annarra fornleifa. Maður las um þetta allt í
landafræðinni í gamla daga og það var dásam-
legt að koma þarna, sjá og njóta. Ég get varla
beðið eftir að fara aftur.“
Kristján nefnir meðal annars grafhvelfingu
sem fór undir vatn þegar Níl var virkjuð við
Aswan á sjöunda áratugnum. Henni var svo
bara lyft upp á yfirborðið í heilu lagi, einhverja
sextíu metra við Abu Simbel. „Þetta var ótrú-
legt að sjá.“
Þar sem tíminn fraus
Hann sigldi líka á hinu sögufræga fljóti Níl og
gisti á Old Cataract-hótelinu þar sem Agatha
Christie skrifaði „Dauðann á Níl“. Þar hitti
hann meðal annars fyrir hóp Bandaríkja-
manna sem klæða sig og hegða sér eins og tím-
inn hafi frosið á fjórða áratug síðustu aldar.
Svo fékk hann úthlutað svítunni á hótelinu,
þegar spurðist að hann væri kominn alla leið
frá Íslandi – á mótorhjóli. Minna mátti það
ekki vera.
Kristjáni kom gríðarleg öryggisgæsla á
óvart í Egyptalandi, en hann fór svo til allra
sinna ferða á hjólinu ýmist í fylgd hers eða lög-
reglu. „Ég þurfti stöðugt að gera grein fyrir
mér og ferðum mínum enda vilja Egyptar alls
ekki að neitt komi fyrir ferðamenn í landinu.
Viðbúnaðurinn var sérstaklega mikill í mínu
tilfelli enda var ég eins og villtur kúreki einn á
mótorhjólinu. „Þú ruglar alveg kerfinu,“ sagði
einn við mig. Þetta var mjög þrúgandi enda
fylgdu þeir mér á pallbílum sem ekki fóru
hraðar en 80 km á klukkustund. Þetta var eng-
in illgirni gagnvart mér, bara reglur í landinu.“
Ástæðan er sú að skæruliðasamtökin
Bræðralag múslima, sem tengjast Hamas í
Palestínu, hafa gert sig gildandi í Egyptalandi
undanfarin ár. Þess vegna er spennustigið
hátt. „Flokkurinn komst til valda eftir „arab-
íska vorið“ en ári síðar tók herinn völdin. Hafa
hópar innan bandalagsins framið hermdarverk
síðan, sem hefur skaðað mjög ferðaþjónustuna
í landinu og þar af leiðandi efnahaginn.“
Náði sambandi gegnum fax
Súdan er næsta ríki fyrir sunnan Egyptaland.
Kristján var þó ekkert að flýta sér þangað
enda Súdan þekkt fyrir flest annað en stöðugt
stjórnarfar og almenna friðsæld. Hann var í
nánu sambandi við utanríkisráðuneytið hér
heima upp á stöðuna og í ljós kom að stjórn-
arbylting hafði verið gerð eftir að hann fékk
vegabréfsáritun inn í landið. „Forsetanum,
Omar al-Bashir, var steypt af stóli af her
landsins í apríl 2019 þegar vegabréfsumsókn
mín var í sendiráði Súdan í Ósló.“
Kristján ákvað eigi að síður að láta slag
standa en tryggði sér þjónustu heimamanns,
svokallaðs „reddara“, sem var öllum hnútum
kunnugur. Skipulagði hann meðal annars öku-
leiðina fyrir Kristján með hjálp vina sinna og
kunningja.
„Ástandið var mjög eldfimt þegar ég kom til
Súdan en kvöldið áður hafði herinn drepið 35
mótmælendur í höfuðborginni, Kartúm, og al-
Þegar Kristján „Hringfari“ Gíslason fór í ferðalag sitt umhverfis hnöttinn á mótorhjóli geymdi hann Afríku til betri tíma.
Vorið 2018 lagði hann upp í þá ferð sem lauk í Suður-Afríku 34.089 km og 36 löndum síðar núna á Þorláksmessu.
Hann segir Afríku engu líka, uppfulla af fegurð, ævintýrum og hrópandi andstæðum.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Frá Reykjavík til Höfðaborgar
Reykjavík – Moskva –
München: 10.837 km
München – Króatía –
Þessalóníka: 3.249 km
Þessaloníka – Ísrael –
Addis Ababa: 6.010 km
Addis Ababa – Kongó –
Suður-Afríka: 13.993 km
Reykjavík: 28. maí
2018. Höfðaborg:
23. des. 2019
225 dagar
34.089 km
36 lönd
ÆVINTÝRI
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26.1. 2020