Hvöt - 01.02.1947, Blaðsíða 9

H V Ö T
7
hefja harðvítuga baráttu gegn á-
fengis- og tóbaksnautninni.
Bezt væri auðvitað, að banna all-
an innflutning á víni og' takmarka
lil mikilla muna innflutning tóbaks
og taka jafnframt upp þá reglu, að
framfylgja stranglega þeim lögum,
sem um þetta yrðu sett. Ég hygg,
að á þessu stigi málsins, verði ekki
auðið að fara þessa leið. I þess stað
verðum við að liefja öfluga baráttu
gegn áfengis- og tóbaksnautn og
reyna á þann hátt að draga úr
neyzlu þessara eiturlyfja.
Til þess eru margar leiðir, og vildi
ég' nefna nokkur atriði. Allt þarf
að gera, sem auðið er, til að útbreiða
og kynna bindindisstarfsemina
meðal æskunnar. Hér eiga skólarn-
ir mestan vandann að vinna og gætu
verið öflugt vald íil áhrifa, ef bet-
ur væri á málunum haldið frá þeirra
hendi, en gert er. A bernskuskeiði
eru menn næmastir fyrir áhrifum
bæði góðum og illum. Það ætti því
að vera auðveldara þá, en síðar, að
innræta mönnuin réttan skilning á
vin og t.óbaksneyzlu og vekja með
mönnum heilbrigðan metnað og við-
námsþrótt gegn þessum mann-
skemmandi öflum. Það er raunaleg
staðreynd, að margir skólar gera
enga tilraun til að nota sér þessa
möguleika, og sem eðlileg afleiðing
þessa sofandaháttar kennara og
skólastjóra, enda er ekki einhlítt, að
þeir hafi sjálfir hreinan skjöld, —
liefur sú vakningaralda, sem hófst
í skólum landsins, mjög lækkað á
síðustu árum, ef til vill líka vegna
áhrifa, sem styrjöldin hefur skap-
að. Get ég þar nefnt, að j hvorug-
um rpenntaskólanum, né háskólan-
um, eru nú starfandi bindindisfélög,
þótt þeirra væri full þörf þar, ekki
síður en í öðrum skólum.
Gamall málsháttur segir: „Eftir
höfðinu dansa limirnir.“ Þó að ég
vilji ekki leggja þann skilning í
þennan gamla málshátt, að embætt-
ismenn og menntamenn séu höfuð
þjóðarinnar og' alþýðan dansi eftir
þeirra fyrirmynd, þá er það víst,
að þeir geta haft mikil áhrif á hegð-
un fjöldans.
Ég verð að segja, þótt það láti
kanske ekki sem bezt í eyrum, að
því fer fjarri, að þeir gefi svo gott
fordæmi, sem æskilegt væri.
Sterkt almenningsálit er það eina
afl, sem ráðið getur bót á þvi ó-
fremdarástandi, sem nú ríkir hér
í þessum málum. Sérhver maður og
kona, sem vill sjálfum sér, náunga
sínum og þjóð sinni vel, verður að
ganga i þá fylkingu, sem berst fyr-
ir þeirri hugsjón, að losa þjóðina
við bölvun áfengisins. Sú barátta
er ekki sprottin af liatri eða drottn-
unargirni, heldur af meðaumkvun
með þeim, sem áfengið þrælkar og
þjáir. Hver getur horft á stóran
og sivaxandi lióp ungra og efnilegra
manna og kvenna verða að andleg-
um fáráðlingum, vegna drykkju-
skapar, þjóð sinni til byrðar og sjálf-
um sér til smánar, án þess að lireyfa
hönd eða fót því til hindruriar. Það
má teljast eðlilegt, að ofdrykkju-
mennirnir vinni gegn bindindis-
starfseminni og takmörkun á inn-
flutningi áfengra drykkja. Þeir eru
sjúkir á sál og líkama og halda, að
þeir geti ekki án þess verið. Þessa