Hvöt - 01.02.1950, Qupperneq 25
H V Ö T
23
TÆKNIÞÁTTUR
HVIRFILV&NGJUI
(Helicopterflugur)
Nafnið hvirfilvœngja er ný-
yrSi í íslenzku, sem fyrst sást í blaSa-
grein fyrir nokkrum árum.
Þó aS nafniS hafi lítilli útbrei&slu
náS, kýs sá, sem fietta ritar, fremur
aS nota þaS en erlenda orSiS h eli-
copter, end'a vœri tjón, ef ný-
yrSiS nœSi ekki aS festast í málinu.
ÍJr sögu hvirfilvængjunnar.
Hugmyndina að hvirfilvængjunni ber
okkur að þakka fjölfræðingnum
mikla, Leonardo da Vinci. Með-
al margra tilrauna hans í þá átt að
húa til flugvél, teiknaði hann n. k.
loftskrúfu, sem mun vera fvrsta tilraun
til að smíða livirfilvængju.
Síðan hefur miklu fé, erfiði og heila-
brotum verið varið í því skyni að smíða
nothæfa hvirfilvængju. Núlifandi kyn-
slóð auðnast að sjá fyrstu hvirfilvængj-
urnar, árangur margra alda erfiðis,
— lyfta sér til flugs, fljúga lóðrétta
stefnu sem lárétta, „aftur á bak og út
á hlið“, og nema staðar í loftinu.
Fyrir stríð glímdu verkfræðingar við
Mér er mjög ljúft að geta þess hér,
að Raufarhafnarbúar reyndust mér
bezta fólk, blátt áfram, og blessunarlega
laust við það sem nefnist „að hafa
horn í síðu náungans“, og ég hygg,
að í engu smáþorpi á Islandi sé betra
samkomulag manna á meðal en þar.
fjölmargar flugvétaverksmiðjur við að
smíða livirfilvængjur. Þjóðverjar munu
hafa komizt næst markinu 1936, er
hvirfilvængja var smíðuð hjá Focke-
Wulf verksmiðjunni.
1 stríðsbyrjun smíðaði Bandaríkja-
maðurinn Igor Sikorsky hvirfilvængju,
sem gat flogið þrátt fyrir ýmsa galla.
Var tilraunum haldið þrotlaust áfram
í Sikorskyverksmiðjunum á stríðsárun-
um. Snemma í stríðinu tók herinn fyrstu
hvirfilvængjuna, Sikorsky R. 4. B., í
notkun. 1944 kom ný og betri hvirfil-
vængja, R. 5, frá Sikorskyverksmiðjun-
um, og R. 6, sein kom nokkru seinna,
tók báðum þeim fyrri mjög fram.
1 mörgum öðrum verksmiðjum,
einkum í Bandaríkjunum, var og er
eytt miklu fé og erfiði til tilrauna
með hvirfilvængjur.
Re/f-hvirfilvængjurnar bandarísku
munu ásamt Sikorsky-flugunum vera
fullkomnustu hvirfilvængjurnar. Flug-
vél sú, sem hingað til lands var flutt
á vegum Slysavarnafélags íslands, var
2 sæta Bell-hvirfilvængja af tegund, sem
Ég var 5 vikur á þessum mesta þjóð-
þrifa- og atorkustað sumarsins, og hélt
heim á leið í byrjun septembermánuð-
ar ásamt Þorvarði örnólfssyni ritstj.
Hvatar, andlegum hirði Kvennaskóla-
rneyja, sem púiað hafði í S. R. sumar-
langt, sér og ríkinu til blessunar.