Hvöt - 25.04.1950, Blaðsíða 14

12
H V Ö T
Vi3 þetta bættust breytingar á lofts-
laginu, Neanderdalsmanninum í óhag.
Hann var með öllu horfinn af sjónar-
sviðinu í lok ísalflarinnar.
Skeið Neanderdalsmannsins sýnir
furðulitla breytingu á lifnaðarbáttum.
Reyndar smíðaði hann vopn sín á ann-
an hátt en fyrirrennarar hans. En öll
höfðu þessi vopn +erið til áður.
1 öll þau 100.000 ár, sem Neander-
dalsmaðurinn liélt velli, afrekaði hann
varla annað en að viðhalda mannkyn-
inu í Evrópu. En það var kannske ekki
svo lítil dáð á þessum tímum ísaldar og
óáranar.
IV. UPPRUNI
Þegar Darwin birti hók sína, „Tlie
Descent of Man“, 1871, gerði hann ráð
fyrir, að rekja mætti ætt manna til dýra,
skyldra mannöpunum, þannig, að eftir
því sem eldri leifar fyndust, því meir
líktust þær þessum sameiginlega for-
föður okkar og apanna.
En Darwin setti dæmið heldur ein-
falt upp. Rannsóknir sýna, að til voru
margar hliðargreinar á ættartré manns-
ins, — menn, sem sérhæfðust vissum
skilyrðum, en liðu síðan undir lok við
breyttar aðstæður.
Einn þessara manna var Neanderdals-
maðurinn. Þróun hans er á margan hátt
mjög furðuleg. I mörgu náði hami mikl-
um þroska, en apaeinkennin héldust á
sumum sviðum í stað þess að hverf-a.
Má þar nefna beinhrygginn yfir aug-
uuum og ýmis önnur einkenni á bein-
unum.
Vegna þessarar og annarrar vitneskju
telja flestir vísindamenn, að Neander-
dalsmenn séu ekki raunverulegir for-
féður okkar, heldur séu Jteir og við
komnir af sameiginlegum stofni, og hafi
hinir raunverulegu forfeður okkar þró-
azt samtímis þeim. Til ]>ess að skýra
Jietta hetur, verður hér drepið lítillega
á nokkur kunn atriði úr þróunarsögu
mansins.
V. VAGGA MANNKYNSINS
Mjög er umdeilt, hvaðan mannkynið
sé upprunnið. Er einkum bent á Afríkti
og Asíu sem vöggu mannkynsins. Margir
benda á |>að, — þeirra á meðal var Dar-
win, — að í Afríku búi stóru mannaparn-
ir, górillan og simpansinn, og sé j>ví iík-
legast, að mennirnir séu þaðan upp-
runnir. Það styður og þessa kenningu,
er Taungs-höfuðkúpan, höfuðbein úr
frumstæðum apa (Australopithecus*),
fannst í Egyptalandi árið 1925. Sumir
telja apa þennan jafnvel „the ntissing
link“, tengiliðinn ntilli manna og apa,
eða teija hann að minnsta kosti sýna
stig mjög snemma í þróun mannsins.
Fleiri eru J>ó Jteirrar skoðunar, að
Taungs-kúpan sé úr forföður simpans-
ans.
Margt stvður J>á skoðun, að mann-
kynið 8é upprunnið í Asíu. \ ið rætur
Himalayafjalla, þar sém heita Siwalik-
hæðir, liafa fundizt leifar ýmissa apa-frá
míósentímanum.** Merkastur Jtessara
* latína, australis: suðlægur, sudur; gríska,
pithecos; api.
** Míósentíminn er talinn ná frá því fyrir um
2S.000.000 þar til fyrir um það hil 15.000.000
árurn. Hann er fjórða og næstsíðasta skeiðið
í 8vo nefndu tertiertímabili, sem talið er hefj-
ast fyrir <:a. 70.000.000 árum og Ijúka fvrir
um 1.000.000 árum. — A eftir tertiertímabilinu
kemur kvarterthnabilið, sem skiptist afui'. í
ísöld og nútíma.