Fjölrit RALA - 10.01.1979, Síða 48

Lega ræktunarstaða
-46-
og áburðarefnum, og því heppilegri verður hún til ræktunar. A skjóllausu og
næðingasömu landi getur verið mikil fokhætta í sendnum görðum. Þannig er
ekki óalgengt að stormviðri feyki jarðvegi frá útsæðinu að vori, og séu grös
að ráði komin á legg særast þau og sortna af jarðefnum, sem eru á ferð og flugi
á meðan á veðrinu stendur. Segir sig sjálft, að þannig skemmdir geta reynst
alvarlegur vaxtarhnekkir. í sandgörðum, sem á flatlendi liggja, getur frost-
hætta reynst mikil eftir sólríka síðsumardaga, því hitasveiflur sólarhringsins
eru þar örar. Jörð hitnar ört og mikið að degi, en kólnar fljótt að nóttu.
Sé yfirborð jarðvegs þurrt, geta snörþ síðsumarfrost valdið mun meira tjóni,
en þar sem yfirborðið er rakt, en frost gengur dýpra niður í léttan og þurran
jarðveg en rakan. I sendnum jarðvegi, sem skortir raka, er kláðahætta ætíð
töluverð, og jafnan meiri en í annari jörð.
3. Mýrarjörð.
Hún hefur verið tekin nokkuð til kartöfluræktunar á seinni árum, en hún
er lífræn að uppruna. Sé mýrarjörð vel framræst og jarðvegur ekki um of torf-
kenndur, getur hún reynst allgóð kartöflujörð. Venjulega er þó mýrarjörð lengi
að brjóta sig og fúna. Tekur því tíma, að hún verði hæfilega þurr og myldin.
Mýrarjörð tekur miklum rúmmálsbreytingum, þegar hún frýs, enda getur hún haldið
miklu vatni. Sömuleiðis þiðnar hún og hitnar frekar seint að vori. Hún verður
því sjaldan eins hlý og annar jarðvegur. Rakaheldnin er hins vegar góð og sama
gildir um skilyrðin til loftræslu. Frosthættuskemmdir eru allverulegar í mýrar-
jörð, enda liggja margar mýrar mjög lágt miðað við umhverfið. Er þannig garð-
stæði því mjög áhættusamt fyrir ræktun. Mýrarjörð heldur yfirleitt vel næringu,
en reynist oft mjög fosfórsnauð. Hér og þar getur hún einnig reynst nokkuð súr,
en kartöflur vaxa jafnan best við pH 5-6 í þessari jörð. Að öðru leyti skal
bent á, að mýrarjörð er yfirleitt létt í meðförum og skilar hreinum og útlits-
góðum kartöflum. Stundum skortir þó á, að þær séu nægilega bragðgóðar og þéttar.
Kostir mýrarjarðvegs aukast til muna, ef einhver sandur eða leir kunna að
vera til staðar í þeim, sem unnt væri að blanda við ræktunarlag.
4. Leirjarðvegur.
Jörð með mjög ríkjandi leirinnihaldi er margra hluta vegna afleit til rækt-
unar á kartöflum, og næsta fráleit, ef ræktun til sölu er höfð í huga.
ökostir leirjarðvegs eru miklir og koma skýrast fram, ef sumarveðráttan
reynist óhagstæð um úrkomu og hita. Undantekningarlítið er leirjörð erfið í
vinnslu nema í ákveðnu rakaástandi. Sakir óheppilegrar kornunar, heldur hún