Fjölrit RALA - 15.04.1988, Blaðsíða 48

-42-
4 Yfirlit og ályktanir.
Sumarið 1987 var fram haldið rannsóknum Rannsóknastofnunar
landbúnaðarins á uppgræðslusvæðum á Auðkúlu- og Eyvindarstaðaheiði. Var
þar fylgst með þróun, ástandi og nýtingu gróðurs annars vegar á 16
uppgræðslusvæðum (stóru svæðin), en hins vegar í áburðartilraunum á
friðuðum og beittum spildum á fjórum þessara svæða.
Veðurfar á heiðunum var mjög hagstætt gróðri sumarið 1987.
4.1 Uppgræðslusvæðin.
Heildarflatarmál allra uppgræðslusvæðanna á Auðkúlu- og Eyvindarstaðaheiði
er nú talið nema um 1250 hekturum og liggja þau flest í um 500 m hæð yfir
sjó. Á Auðkúluheiði em um 830 hektarar og á Eyvindarstaðaheiði um 420
hektarar.
Undanfarin ár hafa þrjú svæði verið notuð sérstaklega til að meta árangur
uppgræðslunnar. Gróðurþekja er þar orðin um 80-90% á friðuðum hluta
svæðanna og virðist hafa náð hámarki. Þekjan á beittum hluta svæðanna er
enn nokkuð minni, en þekjumunur beittra og friðaðra svæða hefur verið að
minnka síðustu tvö til þrjú árin. Þekja flestra annarra svæða er breytileg eftir
eðli þeirra og aldri uppgræðslunnar, en virðist þó stefna í rétta átt. Þrjú svæði
em þó léleg.
Beitarálag var eins og undanfarin ár, mjög mikið á uppgræðslusvæðunum, en
breytilegt eftir svæðum eða frá 0,8 - 3,0 ærgildi á hektara.
4.2 Aburðartilraunir.
Vemlegur munur er á gróðurþekju á milli svæða og em þau svæði, sem mesta
gróðurþekju höfðu við upphaf tilraunarinnar 1985, best gróin nú. Á þeim
svæðum er lítill munur á þekju eftir meðferðum. Á svæðum, sem minnst vom
gróin í upphafi, er yfirleitt mikill munur í þekju eftir meðferðum. Friðaðir reitir
hafa meiri þekju en beittir og árlega ábomir reitir meiri þekju en reitir, sem
borið er á annað hvert ár. Aftur á móti er heildarþekjan yfirleitt ekki háð
áburðarmagni.
Hlutdeild einstakra tegundahópa í þekjunni er í mörgum tilfellum háð
áburðarmagni og kemur þetta best fram á friðuðum, árlega ábomum reitum.
Þekja grasa vex með aukinni áburðargjöf, en þekja mosa og fléttna minnkar.
Beit virðist draga úr þessum áhrifum áburðarins á tegundasamsetningu. Á
friðuðum reitum er jákvætt samband á milli sinumyndunar og áburðarmagns.
Uppskera var óvenju mikil sumarið 1987 og fengust yfir 4 tonn af þurrefni á
hektara af uppskerumestu reitunum. Lætur nærri að um helmingi meiri
uppskera fáist fyrir hvert kg af áburði, ef borið er á árlega en ef borið er á
annað hvert ár. Ljóst er, að ef eingöngu er hugsað um að fá sem mesta
uppskeru er best að bera á árlega og þá um eða yfir 400 kg/ha.