Fjölrit RALA - 10.05.1988, Blaðsíða 79

75
allrar athygli verðar. í þeim hópi eru t.d. snarrót, strandreyr, dúnmelur og pólgresi.
Eru þær einkum mikilvægar til uppgræðslu.
Kvnbætur grasa fvrir norðurslóðir (Nordgras') (RL 355)
Áslaug Helgadóttir og Þorsteinn Tómasson
Verkefni þetta hófst 1981 og aðild að því eiga grasakynbótamenn á fslandi og
tilraunastöðvum í norðurhéruðum Noregs, Svíþjóðar og Finnlands. Er það kostað af
Norðurlandaráði. Megintilgangur verkefnisins er að kynbæta grasstofna sem aðhæfðir eru
aðstæðum á norðlægum slóðum.
Fyrstu árin var lögð áhersla á stofnaprófanir af ýmsum grastegundum og er sumum
þeirra nú lokið. í allt hafa verið lagðar út 88 tilraunir og hefur verið sáð í 4480
tilraunareiti á hinum ýmsu tilraunastöðum (37. tafla) en ekki hafa allir þessir reitir verið
slegnir vegna kalskemmda.
37. tafla. Yfirlit um fóðurstofna sem sáð hefur verið í Nordgrasverkefninu.
Tegund Fjðldi stofna Fjöldi tilrauna Fjöldi reita
Vallarfoxgras 10-21 23 1139
Vallarsveifgras 12-15 19 872
Hávingull 9-21 12 487
Túnvingull 12-14 15 850
Axhnoðapuntur 48 2 384
Rauðsmári 10-12 17 728
Samtals 88 4460
Unnið er að heildaruppgjöri stofnaprófana með vallarfoxgras og vallarsveifgras. í
ljós kom að raunhæfur munur reyndist vera milli vallarfoxgrasstofna en samspil þeirra við
staði og ár reyndist ekki marktækt. Þessir stofnar eru því með breiða aðlögun á þessum
svæðum. Hvað vallarsveifgrasið varðar var gengi stofnanna aftur á móti mjög háð því
umhverfi sem þeir voru ræktaðar í.
Árið 1984 var hafist handa um sameiginlegar kynbætur á vallarfoxgrasstofni og voru
12 arfgerðir valdar á hverri tilraunastöð. 1 ljósi þeirra niðurstaðna sem fengist hafa úr
stofnaprófununum er raunhæft að reikna með að takist að fá fram stofn sem sé aðhæfður
og gefi góða uppskeru alls staðar á þessum svæðum. Þær 60 arfgerðir sem valdar voru
hafa verið ræktaðar sem stakar plöntur á öllum tilraunastöðvunum og jafnframt hafa
fengist hálfsystkinalínur úr fjölvixlun í Danmörku. Var þeim sáð út í tilraunareiti á
öllum stöðvunum vorið 1987. Vonast er til að verkefni þetta geti svarað ýmsum
grundvallarspurningum um mikilvægi samspilsins milli arfgerðar og umhverfis í
plöntukynbótum.