Fjölrit RALA - 10.10.1992, Blaðsíða 27

23
Útbreiðsla helstu grasa og umhverfisþættir
Samband þekju helstu grastegunda, annarra en vallarfoxgrass og háliðagrass við
umhverfisþætti var einnig reiknað á sama hátt og lýst er hér að ofan. Öll tún eru með í
þessum útreikningum, líka þau sem viðkomandi tegund fannst ekki í. Þetta veldur því að fyrir
sumar tegundir verða mörg gildi núll. Þetta takmarkar gildi útreikninganna.
Eftirtaldir þættir voru prófaðir:
Svæði (fimm flokkar).
Aldur (ýmist flokkaður eða ekki flokkaður).
Jarðvegur (fjórir flokkar).
Jarðvegsraki (þrír flokkar).
Halli (fimm flokkar).
Kal (tveir flokkar).
Lega bæjanna (5 flokkar, t.d. í dal, á flatlendi o.s.frv.)
Niðurstöður útreikninga af þessu tagi verður að túlka með varfæmi vegna þess að þættimir
eru tengdir hver öðrum með ýmsum hætti og áhrif þeirra geta verið ýmist bein eða óbein. Af
greiningunni má þó fá ýmsar vísbendingar. Nokkuð var misjafnt eftir tegundum hvaða þættir
höfðu mest að segja.
Vallarsveifgras
Tveir þættir gáfu marktækt samband við þekju vallarsveifgrass, aldur og kal og skýrðu 18%
af heildarbreytileikanum. í öllum aldurshópum var meira af vallarsveifgrasi í túnum sem
höfðu skemmst af kali (26,2% að meðaltali) en hinum sem ekki höfðu skemmst (19,6%).
Túnvingull
Þeir þættir sem gáfu marktækt samband við þekju túnvinguls voru jarðvegsraki og aldur. Þetta
kemur ekki á óvart þar sem túnvingull er þurrlendisgras. Þessir þættir skýrðu þó ekki nema
11% breytileikans.
27. tafla. Hlutdeild túnvinguls eftir jarðvegsraka.
Fjöldi Túnvingull %
Raki túna Meðaltal Lægsta Hæsta
Lítill 37 21,9 0,0 90,1
Meðallagi 250 12,0 0,0 76,8
Mikill 39 5,8 0,0 34,0