Fjölrit RALA - 10.11.1992, Blaðsíða 31
-23-
í hvem reit voru staðsettir 10 smáreitir, 0,33 m2 (0,33 x 1,00 m) að stærð, samkvæmt
tilviljanaúrtaki og þeir síðan merktir á varanlegan hátt. í hverjum smáreit vom allar
háplöntur greindar til tegunda og þekja þeirra metin með sjónmati. Ekki var gerður
greinarmunur á innlendum túnvingli1 (Festuca richardssonii) og sáðvingli (Festuca
rubra) né innlendu vallarsveifgrasi (Poa pratensis) og sáðgresi sömu tegundar.
Metin var þekja sinu og ógróins lands. Einnig var metin heildarþekja mosa og fléttna
og þekja mosaættkvíslanna Polytrichum og Pogonatum og fléttuættkvíslanna
Cladonia, Psoroma, Peltigera og Stereocaulon. Auk þess var metin þekja
eftirfarandi mosa- og fléttutegunda: Drepanocladus uncinatus, Hylocomium
splendens, Pleurozium schreberi, Racomitrium ericoides, Racomitrium
lanuginosum, Rhytidiadelphus squarrosus, Cetraria islandica og Cladina
arbuscula. Ekki var gerður greinarmunur á Racomitrium ericoides og Racomitrium
canescens og var þeim slegið saman undir heitinu Racomitrium ericoides. Allar
háplöntutegundir sem fundust innan reita en komu ekki fyrir innan smáreita vom auk
þess skráðar sérstaklega. Við þekjumatið var notaður þekjuskali Braun-Blanquet
(Goldsmith og Harrison 1976) með lítilsháttar breytingum (3. tafla).
Úr hveijum smáreit var safnað sýnum af mosum og fléttum, þau síðan þurrkuð og
geymd. Við gróðurmælingar var þess gætt að rask yrði sem minnst og stærð sýna því
höfð eins lítil og frekast var kostur. Sýnin vom síðan greind haustið 1991. Við
úrvinnslu var ekki gerður greinarmunur á Racomitrium ericoides og Racomitrium
canescens. Mosar af ættkvíslunum Bryum, Barbilophozia og Schistidium vora ekki
greindir til tegunda. Ekki var hægt að greina til tegunda alla mosa af ættkvíslunum
Scapania eða fléttur af ættkvíslunum Cladonia og Lecidea. Ógreindum tegundum
var því slegið saman undir ættkvíslarheitinu. Við úrvinnslu vom þessir hópar
meðhöndlaðir eins og um tegundir væri að ræða.
3. tafla. Þekjuskali Braun-Blanquet nokkuð breyttur. Sýndur er sá skali sem notaður var við
rannsðknimar.
Flokkur Þekjubil % Miðgildi þekjubils
• 0-0,5 0,3
+ 0,5-1 0,8
1 1-5 3
2 5-25 15
3 25-50 38
4 50-75 63
5 75-100 88
í hverjum reit vom gróðurmælingar gerðar tvisvar, þ.e. með 3-4 ára millibili,
mismunandi eftir svæðum. Á Öxnadalsheiði og á Holtavörðuheiði var fyrri mæling
gerð á tímabilinu 27. ágúst - 2. september 1987, en í Borgarfirði 23. - 24. ágúst
1988. Seinni mæling var gerð dagana 13.-16. ágúst 1991.
^Tegundaheiti háplantna miðast við Plöntuhandbók Harðar Kristinssonar (1986), latnesk tegundaheiti mosa við
skrá Bergþórs Jóhannssonar (1983) og tegundaheiti fléttna við lista Harðar Kristinssona (óbirt handrit).