Milli mála - 2019, Blaðsíða 15

Milli mála 11/2019 15
BIRNA ARNBJÖRNSDÓTTIR, JÓN ÓLAFSSON OG ODDNÝ SVERRISDÓTTIR
fjallað í skólanámskrám framhaldsskóla landsins og er framboð á
kennslu mismunandi eftir áherslum einstakra skóla. Við lok fram-
haldsskóla ættu nemendur þó að vera á stigi B2 eða C1 í ensku og
dönsku, þar sem byggt er á þekkingu nemenda úr grunnskólunum.
Sama verður ekki sagt um kunnáttu nemenda í þriðja tungumáli,
þ.e. frönsku, spænsku og þýsku. Í kjölfar styttingar hefur ekki farið
dult að tungumál og tungumálanám á undir högg að sækja.
Framhaldsskólarnir hafa í vaxandi mæli lagt niður tungumála-
brautir og dregið úr framboði á kennslu á erlendum málum. Við
styttingu námstíma til stúdentsprófs var áföngum í kennslu í þriðja
tungumálinu fækkað og í sumum framhaldsskólum hefja nemendur
nám í þriðja tungumáli seinna en áður, þ.e. á annarri eða þriðju önn.
Við lok framhaldsskóla eru nemendur almennt því á stigi sem sam-
svarar A2 til B1 í frönsku, spænsku og þýsku. Þetta er mikil
breyting á örfáum árum. Fyrir styttingu náms til stúdentsprófs var
nemendum boðið upp á sex til sjö áfanga að jafnaði í þriðja máli og
bjuggu þeir því yfir færni sem samsvaraði B2 í Evrópska tungu-
málarammanum. Við stúdentspróf höfðu nemendur því staðgóða
þekkingu á þremur erlendum tungumálum. Sérfræðingar innan
Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum hafa á
liðnum tveimur áratugum varað við styttingu framhaldsskólans og
því að fækka einingum í þriðja tungumáli til stúdentsprófs. Nægir
þar að benda á málþing sem haldið var á vegum stofnunarinnar,
blaðagreinar og skýrslu um styttingu framhaldsskólans frá árinu
2006 sem send var öllum þingmönnum.1 Það skýtur vægast sagt
skökku við að draga saman seglin í tungumálakennslu í landi þar
sem alþjóðavæðing er ráðandi á flestum sviðum og atvinnu- og
námstækifæri eru mikil utan landsteinanna. Ungt fólk elst nú upp
við það að skipta oft um starfsvettvang og getur haslað sér völl út
um allan heim. Þá eru mikil tækifæri í ferðaþjónustu á Íslandi.
Einnig er notkun ensku að aukast innan íslenskra fyrirtækja (Birna
Arnbjörnsdóttir og Hafdís Ingvarsdóttir, 2018). Í raun ætti þörf
1 „Lærum allar tungur en gleymum ekki okkar eigin“, málþing haldið á vegum Stofnunar Vigdísar
Finnbogadóttur í erlendum tungumálum við Háskóla Íslands og Tungumálaáherslu Háskólans í
Reykjavík þann 25. janúar 2006 og skýrsluna Tungumál eru lykill að heiminum. Kennsla erlendra
mála í ljósi draga að nýjum námskrám fyrir grunn- og framhaldsskóla sem sömu aðilar gáfu út.
Ennfremur birtist grein Auðar Hauksdóttur „Áhyggjur af tungumálamenntun“ í Morgunblaðinu
þann 23. janúar 2006.