Sjómannadagsblaðið - 05.06.2015, Blaðsíða 8

14 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 5. júní 2015 155. júní 2015 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Ker Umbúðamiðlunar eru
eingöngu ætluð til leigu
undir matvæli.
Gunnar er fæddur í Hafnarfirði en
eftir skilnað foreldra sinna flutti
hann átta mánaða gamall til afa síns
og ömmu á Fáskrúðsfirði. Þegar
ég var fimm ára fluttu þau suður í
Hafnarfjörð og hér er ég búinn að
vera síðan, utan tvö ár sem ég bjó í
Grindavík.“
„Þegar ég var barn komst ekkert
að í huga mínum annað en sjó-
mennska og ég var ekki nema 11
ára þegar ég fór með föður mínum í
nokkra túra á togara. Það var spenn-
andi og ég sannfærðist um að sjó-
mennskan yrði mitt framtíðarstarf.
Reyndar byrjaði sjómennskuferllinn
hjá mér heldur brösuglega. Við
fluttum til Grindavíkur árið sem ég
fermdist og sumarið eftir fór ég á
handfærabát, þá 14 ára. Við vorum
á skaki og vorum að allan daginn.
Á kvöldin eftir að við komum í land
var unnið við að fletja, svo lengi
sem við þurftum, þannig að þetta
var hörkuvinna. En ég var hryllilega
sjóveikur. Við vorum á gömlum
nótabát sem byggt hafði verið yfir
og slagvatnslyktin var ekki góð og
fór illa í mig. Ég hætti því fljótt og
hét því að ég myndi aldrei aftur á sjó
fara. Reyndar stóð ég ekki við þau
orð lengi, var aftur kominn á skak ári
síðar, þá 15 ára gamall, og hef verið á
sjó allt þar til ég hætti fyrir tveimur
árum. Þá fékk konan mín heilablóð-
fall og ég kom þá bara í land og líður
ágætlega en væri örugglega enn á sjó
ef það hefði ekki komið fyrir.“
Útgerðarmaðurinn sá
um íbúðarkaupin
Eftir að hafa verið á ýmsum bátum
og stundað margvísleg veiðarfæri
munstraði Gunnar sig á fyrsta
togarann árið 1968. Það var togar-
inn Fyrsti maí og eftir viðkomu á
Auðuni réð hann sig á togarann Rán
sem Stálskip gerðu út og var hjá
útgerðinni í 17 ár.
„Það var oft slark á manni á
þessum tíma. Það var tekið vel á því,
bæði úti á sjó og ekki síður þegar
komið var í land. Þá skipti öllu máli
að skemmta sér og fá sér í glas, alveg
viðstöðulaust þangað til farið var
út að nýju. En sem betur fer voru
stoppin stutt og maður var því fljótt
kominn á sjóinn aftur, oft með snert
af höfuðverk fyrstu vaktina eða svo.
Manni var ekki sýnd nein miskunn,
maður var bara á sjónum þessi ár. Ég
hef séð sjóferðabók þar sem skráð er
að ég hafi verið yfir 340 daga til sjós
eitt árið og það er töluvert.“
Gunnari fannst rétt að gera eitt-
hvað úr peningunum sem hann
vann sér inn „og þótti rétt að reyna
að eignast fasteign í stað þess að
eyða öllu í eitthvert djamm eða vit-
leysu. Ég hafði augastað á íbúð sem
reyndar var ósamþykkt þannig að
ég gat ekki fengið húsnæðislán út á
hana. Ég nefndi þessa fyrirætlan við
Guðrúnu Lárusdóttur hjá Stálskip-
um og hún sagðist bara myndi sjá
um þetta fyrir mig. Hún greiddi allar
afborganir, ég þurfti svo sem ekkert
að gera annað en vinna, njóta lífsins
og eignast þessa íbúð. En þegar kom
að síðustu greiðsluni kom í ljós að
ég hafði farið eitthvað óvarlega með
peningana mína og átti ekki alveg
fyrir henni. Velti því fyrir mér að
taka bankalán en Guðrún sagði að
það kæmi ekki til greina að ég færi
að borga vexti til einhvers banka.
Hún einfaldlega greiddi fyrir mig
lokagreiðsluna og dró síðan af laun-
unum mínum í einhvern tíma þar til
við vorum orðin kvitt.“
Leiddist á frystitogaranum
Gunnari þótti gott að vera hjá
Stálskipum enda var ég þar í ein 17
ár. Undir það síðasta var ég tvö ár
á frystitogaranum Ými en mér féll
það ekki vel. Mér líkaði ekki veran
á frystitogurunum. Mér fannst
verksmiðjuvinnan um borð frekar
leiðinleg, vildi frekar vera á ísfisk-
stogara og fór þá yfir á Jón Vídalín.
Hann var gerður út frá Þorlákshöfn
fyrst þegar ég byrjaði en var s íðan
gerður út frá Vestmannaeyjum og
þar var ég í nokkur ár. Í lokin var ég
orðinn heldur þreyttur á því hvað
stoppin í landi voru stutt fyrir mig
þegar ég reyndi að skjótast heim.
Við komum í land á morgnana, þá
tók ég Herjólf í land og var kominn
til Hafnarfjarðar um klukkan eitt.
Svo þurfti ég að leggja af stað til
Eyja um klukkan tíu morguninn
eftir. Ég náði því ekki sólarhring
heima hjá mér.“
Miklar breytignar hafa orðið á
aðbúnaði sjómanna þá hálfu öld
sem Gunnar hefur sótt sjóinn og
hann segir að mesta breytingin
hafi fylgt skuttogurunum. „Það
var mikil bylting fólgin í því að
geta unnið í aðgerð undir þaki,
það munaði miklu og var allt
annað en vera undir berum himni
í slarki og vosbúð. Svo breyttist
líka mikið þegar fiskikassarnir
komu. Þeir bættu líka kjörin hjá
okkur töluvert því fiskurinn varð
verðmætari og það skilaði sér í
launaumslagið hjá okkur skipverj-
unum.“
Þorskur í flottroll
Eitthvað það eftirminnilegasta á
sjómannsferli Gunnars var þegar
þeir fóru á flottroll fyrir vestan
og mokuðu upp þorski á árunum
1992 - 1993. „Þetta var heilmikið
ævintýri, 18 daga stím og komið til
baka fjórum dögum síðar með 200
tonn af þorski. En þegar fiskinum
er mokað svona inn er ekki farið
neitt sérstaklega vel með hann.
Það var lengi vel stór torfa þarna,
oft í marga mánuði. Við gátum bara
siglt að henni og tekið úr henni
nægilega mikið til að fylla togar-
ann, í skipti eftir skipti. Við á Jóni
Vídalín fórum nokkrum sinnum
vestur og þá máttum við taka 80
tonn í hverri ferð og ég man að þar
var hugsað vel um aflann. Trollið
var aldrei tekið upp fyrr en við
vorum búnir að vinna fiskinn úr
móttökunni. Í stað þess að tæma úr
pokanum fyrir eldri fisk var trollið
bara geymt í sjónum þar til við
vorum tilbúnir að taka á móti því.
Og gátum þá lagt okkur og haft það
gott á innstíminu.“
Gunnar var háseti alla sína tíð.
Leysti stundum af sem bátsmaður
eða netamaður en mundi hann
mæla með sjómennskunni við
unga menn í dag? Og það stendur
ekki á svarinu. „Já, ég mundi gera
það. Sjómennskan hefur breyst
mikið frá því byrjaði. Afkoman er
líka betri og menn geta leyft sér
að deila stöðu með örðum, fara
annan hvern túr og hafa góð laun
út úr því. Sjómennskan er enn þá
hörkuvinna hjá þessum körlum
en umhverfið er manneskjulegra
og aðbúnaðurinn miklu betri,“
segir Gunnar Kristjánsson sem nú
starfar sem vaktmaður hjá Land-
helgisgæslunni eftir hafa hafa verið
á varðskipum í sjö ár á eftir 41 ári á
fiskiskipum.
Hafnfirðingurinn Gunnar
Kristjánsson horfir sáttur
um öxl eftir að hafa verið
á sjónum í hartnær 50 ár.
„Þetta er búinn að vera fínn
tími. Maður hefði kannski
getað hugsað betur um
peningana sína en það er
ekki nokkur ástæða til þess
að velta sér upp úr því
núna,“ segir hann.
Var á sjó í hálfa öld
Í yfir þrjátíu ár höfum við tengt saman það sem sjávarútvegurinn gerir best og
það sem við gerum best. Sameinaðir kraftar hafa skilað fiskiðnaðinum og
samfélaginu auknum verðmætum.
Marel á Íslandi þakkar samstarf liðinna ára og sendir landsmönnum
heillaóskir í tilefni sjómannadagsins.
Nýsköpun
SPRETTUR ÚR SAMSTARFI
marel.is