Sjómannadagsblaðið - 05.06.2015, Blaðsíða 10

18 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 5. júní 2015 195. júní 2015 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Síðumúli 16 • 108 Reykjavík • Sími 580 3900 • www.fastus.is • Verslun opin mán-fös 8.30 -17.00
Fær í flestan sjó
- hágæðavörur sem gera þig sjófæran í eldhúsinu
FA
S
TU
S
_E
_2
8
.0
6
.1
5
Ofnar GIRO pönnur Eldavélar
Uppþvottavélar Fatnaður Skór
Fastus býður uppá heildarlausnir fyrir atvinnueldhús á sjó
hvað varðar eldunaráhöld, tæki og margt fleira.
Fagþekking og reynsla eru lykilatriði í starfsemi Fastus - en þar starfa reyndir ráðgjafar
á sölusviði sem tryggja réttar lausnir fyrir þínar þarfir.
Hafðu samband og fáðu upplýsingar um útbúnað sem hentar þinni starfsemi.
Veit á vandaða lausn
Sendum íslenskum sjómönnum árnaðaróskir á Sjómannadaginn
Group
Fishing - Aquaculture - Trade
„Vinkona mín hafði farið á humarbát
og ég sá að hún hafði miklu hærri
laun en ég og þess vegna dreif ég mig
á sjóinn, á humarbát eins og hún,”
segir Inga Fanney. „En ég ætlaði
mér aldrei að verða sjómaður. Var
aðallega að velta fyrir mér að safna
peningum og fara síðan í háskóla en
það breyttist. Ég ílengdist á sjónum
og ákvað síðan að fara í Stýrimanna-
skólann því sú menntun gefur
möguleika á fjölbreyttri vinnu. Ég
sá líka fyrir mér góð frí í erlendum
höfnum sem ég gæti bæði nýtt í að
skoða mig um og njóta lífsins.“
Inga Fanney hefur verið á
Goðafossi í tvö ár. „Ég var á sjó fyrstu
fimmtán árin eftir að ég lauk skól-
anum, vann síðan hjá Hafrannsókna-
stofnun þar sem ég vann í landi auk
þess að fara í nokkra mismunandi
leiðangra á skipum stofnunarinnar,
kenndi í þrjú ár við sjómannaskóla
í Namibiu en áður hafði ég verið
stýrimaður á namibisku rannsóknar-
skipi. Ég kenndi um tíma við Stýri-
mannaskólann, auk þess sem ég var
eitt sumar hjá Landhelgisgæslunni.
Mér þótti oft skemmtilegt að vera
um borð í hafrannsóknarskipi því
mér þótti spennandi að fylgjast
með því sem kom upp úr sjónum og
hvalarannsóknir voru skemmtilegar,
ekki síst þegar við eltum hvali til að
ná myndum af sporðum þeirra eða
ná af þeim DNA sýnum.“
Höfum tapað fjölda starfa
Það hefur margt breyst síðan Inga
Fanney útskrifaðist úr skólanum. „Þá
voru hér sex til átta farskipaútgerðir
í margvíslegum verkefnum víða um
heim. Nú eru skipin mun færri og
ekkert þeirra siglir undir íslenskum
fána. Á þessum árum hefur far-
mannastéttin nánast horfið á sama
tíma og vöruflutningar til og frá
landinu og um heim allan hafa
aukist. Erlend fraktskip hafa tekið
við af þeim íslensku við flutninga
fyrir stóriðjuna og flutninga heil-
farma til og frá landinu. Það má því
með sanni segja að við höfum tapað
þessum störfum í hendur útlendinga
og um leið töluverðri þekkingu. Ég
held að það sé ekki varlega áætlað að
segja að við höfum á þessum tíma
tapað störfum sem nemur starfsfólki
eins álvers og það er þó nokkuð.
Nú er ekkert fraktskip undir ís-
lenskum fána. Á þessum tíma hefur
farmannastéttin nánast horfið og
þetta er að gerast á sama tíma og
vöruflutningar til og frá landinu
hafa aukist. Ferðunum hefur ekkert
fækkað, erlend skip hafa bara tekið
við og Íslendingar eru hættir vöru-
flutningum milli erlendra landa eins
og algengt var hér á árum áður þegar
skipin voru við verkefni erlendis
mánuðum saman.“
Inga Fanney hafði ekki verið lengi
á gámaskipi þegar en hún kom um
borð í Goðafoss. „Mér þykir starfið
fínt enda er alltaf nóg að gera. Hér
áður fyrr var ég á „trampi“, leiguskipi
sem var ekki á fastri áætlun eins og
Goðafoss. En starfið hér er fínt, það
er mikið að gera og okkur fellur varla
verk úr hendi þá sex tíma sem við
erum á vakt þótt áætlunin sé í mjög
föstum skorðum.“
Fyrsta stig sjóveikinnar
Eitt af hlutverkum Ingu Fanneyjar er
að sigla skipinu milli staða og úr hárri
brúnni er víðsýnt „en að sama skapi
finnur maður fyrir veltingnum um
borð ef skipið er léttlestað“ segir hún
og bætir við að þá séu velturnar bæði
hægar og langar. Hún þvertekur fyrir
að finna fyrir sjóveiki, „ég held í það
minnsta að ég sé ekki sjóveik. Ég sagði
einhverju sinni að ég svæfi hvergi
betur en um borð í skipum. Læknir,
sem heyrði þetta, sagði að svefn væri
fyrsta stig sjóveikinnar og ef svo er þá
þykir mér fínt að hafa aldrei komist af
því stigi,” segir Inga Fanney brosandi.
Goðafoss er aflmikið skip sem
gengur um 18 sjómílur við eðlilegar
aðstæður „en þegar okkur tekst að
nýta sjávarstraumana getum við náð
allt að 24 mílna hraða og þá getur
verið gaman,“ segir Inga Fanney og
það veitir ekkert af ganghraðanum
því siglt er eftir þéttri áætlun. „Rútan
hjá okkur tekur tvær vikur og það er
ekkert frí í heimahöfn ef við eigum
vaktina. Við byrjum á Grundartanga
á miðvikudögum, lestum í Reykjavík
á fimmtudögum og þá eru áhafna-
skipti, á Reyðarfirði á föstudögum
og síðan taka Færeyjar á móti okkur
og þaðan liggur leiðin til Rotterdam
í Hollandi og Hamborgar í Þýska-
landi. Þá er farið til Árósa með stuttu
stoppi í Svíþjóð og þaðan til Færeyja
og heim til Reykjavíkur.“
Að sögn Ingu Fanneyjar eru tveir
skipverjar um hverja yfirmannastöðu
„og við skiptumst á, tökum ýmist
eina rútu og hvílum þá næstu eða að
við tökum tvær og erum þá í landi í
mánuð. Það er alltaf nóg að gera um
borð. Á stíminu sé ég um að sigla
skipinu. Í höfnum er fylgst með losun
og lestun, auk þess sem annar stýri-
maður sér um að fylgjast með öllum
öryggisbúnaði um borð og tíminn í
höfnunum er notaður til þess.“
Inga Fanney segir að lítill tími
gefist til samskipta við fólki í landi
„enda sjáum við bara fulltrúa
hafnanna og opinbera starfsmenn í
embættiserindum, fulltrúa tollsins
og innflytjendaeftirlitsins, svo eitt-
hvað sé nefnt. Jú, og síðan hafnsögu-
mennina sem taka við að stjórna
skipinu í gegnum Kílarskurðinn og í
stærstu höfnunum.
Það var allt annar bragur á þessu
hér á árum áður. Eitt árið vorum við
í tvo mánuði í höfn í Portúgal og það
var ekkert óalgengt að skip stoppuðu
eina til tvær vikur í hverri höfn því
þá tók mun lengri tíma að lesta og
losa skipin. Þetta var skemmtilegur
tími en ég er ekki viss um að ég vildi
hafa þetta svona núna, maður verður
líka að læra að lifa í landi.“
Lauk við ársverkið
á níu mánuðum
Einhver lengsta útivera Ingu Fann-
eyjar stóð í tæpa níu mánuði. „Þá
fórum við út í byrjun janúar og
vorum í margvíslegum verkefnum
fram í miðjan september en þá flaug
ég heim. Þetta var á þeim tíma sem
skattar voru greiddir eftir á. Þeim
hjá skattinum fannst að fyrst ég
hefði svona góð laun fyrstu níu
mánuði ársins þá hlyti ég að hafa
haft góð laun síðustu þrjá mánuðina
líka. Þegar ég kærði þessar álögur
þótti þeim stórundarlegt að ég hefði
verið í fríi heila þrjá mánuði. Það
tók mig dálítinn tíma að útskýra
fyrir þeim að ég hefði verið búin
með ársverkið á níu mánuðum með
tólf tíma vinnu á dag alla daga í níu
mánuði.“
Það er ekki ofsögum sagt að síðasti
vetur hafi verið erfiður, hver lægðin
af annarri gekk yfir landi og miðin en
Inga Fanney segir að þau á Goðafossi
hafi sloppið vel. „Við virðumst hafa
verið á öðru og betra róli en mörg
önnur skip því við lentum oft á milli
lægða eða náðum að sigla í hléi frá því
allra vesta. Leggurinn milli Íslands
og Færeyja er verstur og þar lentum
við stundum í mótvindi og leiðindum
en það er hluti af okkar daglega lífi,”
segir Inga Fanney Egilsdóttir sem
segist eiga erfitt með að gera upp á
milli hafna „því þær eru svo frá-
brugðnar hver annarri. En mér þykir
alltaf gaman að fara í land í Þórshöfn
í Færeyjum og það er gott að hjóla
bæði í Árósum og Rotterdam. Ég hef
hjólið alltaf með og reyni að skreppa í
eins til tveggja tíma hjólatúr í þessum
höfnum ef ég er á frívakt.“
Inga Fanney Egilsdóttir er annar stýrimaður á Goðafossi.
Hún hefur verið meira eða minna á sjó síðan hún lauk námi frá
Stýrimannaskólanum árið 1982. Vonin um góð laun var helsta
ástæða þess að hún dreif sig á sjóinn, þá 19 ára gömul.
Ætlaði aldrei
að verða sjómaður