Mosfellingur - 19.11.2020, Blaðsíða 38
- Aðsendar greinar38
Árið 2020 mun fara í sögubækurnar
fyrir margra hluta sakir. Covid-19
hefur haft mikil áhrif á líf okkar
allra. Þrátt fyrir allt sem á undan
er gengið verður Jólaskógurinn í
Hamrahlíð á sínum stað.
Mjög auðvelt er að halda 2 m
fjarlægð á milli fólks í skóginum
og því hvetjum við sem flesta að
koma í skóginn og velja sér jólatré í öruggri
sóttvarnarfjarlægð. Jólaskógurinn í Hamra-
hlíð opnar föstudaginn 11. desember kl. 12.
Ekki verður um sérstakan opnunarviðburð
að ræða eins og verið hefur síðastliðin ár í
ljósi aðstæðna.
Skógurinn veitir okkur gott skjól í því
ástandi sem hefur ríkt, rannsóknir hafa sýnt
að nálægð við skóg getur bætt geðheilsu
fólks og einnig býr hann til veröld sem ekki
er til staðar á opnu landi.
Með því að kaupa jólatré hjá Skógræktar-
félagi Mosfellsbæjar er stuðlað að aukinni
skógrækt innan sveitarfélagsins. Stór hluti
þeirrar vinnu sem fram fer innan skógrækt-
arfélagsins er unnin í sjálfboðaliðavinnu
og er ágóði af jólatrjáasölunni nýttur til að
gróðursetja tré.
Fyrir hvert selt jólatré eru gróðursettar 30
trjáplöntur og má búast við að helmingur
þeirra muni vera í mosfellskri jörð
út þessa öld. Hinn helmingurinn
mun ýmist verða nýttur í skógar-
afurðir, deyja sem smáplöntur eða
prýða stofur framtíðar Mosfellinga
sem jólatré. Helmingurinn sem
áfram stendur mun binda kolefni
út þessa öld og er því verið að
stuðla að aukinni kolefnisbindingu
með því að kaupa jólatré í Hamrahlíðar-
skóginum.
Skógurinn er góður staður til að vera á
um þessar mundir. Fólk hefur í auknum
mæli sótt í útivist utandyra eftir að Covid-
19 kom upp og hafa skógarnir sennilega
sjaldan verið heimsóttir eins mikið og í ár.
Heimsókn í Jólaskóginn í Hamrahlíð
er hin besta útivist og mjög góð leið fyrir
fjölskylduna að sameinast í útiverunni. Í
Jólaskóginum verður gætt að öllum sótt-
vörnum í hvívetna, spritt verður á staðnum
og verða sagir sprittaðar eftir hverja notk-
un. Þó mælum við með að fólk taki með sér
eigin sög til að lágmarka smitleiðir. Sjáumst
hress í Hamrahlíðinni.
Björn Traustason
Formaður Skógræktarfélags Mosfellsbæjar
Jólaskógurinn í Hamrahlíð
Samvera með foreldrum/forsjár-
aðilum ásamt skipulögðu íþrótta –
og tómstundastarfi er samkvæmt
rannsóknum talin ein besta for-
vörnin í lífi barna og unglinga.
Staðfastir og leiðandi foreldrar
eru börnum sínum fyrirmynd og
barn sem elst upp við slíkt öryggi
er líklegra til að velja rétt fyrir
sjálft sig í lífinu. Leiðandi uppeldi
ýtir undir þroska og sjálfstraust hjá
börnum og unglingum. Leiðandi
foreldrar sýna mikla umhyggju en
setja um leið skýr mörk.
Rannsóknir hafa ítrekað sýnt
að börn og unglingar sem fá slíkt
uppeldi sýna síður merki um
kvíða og áhættuhegðun eins og
neyslu og ofbeldi.
Fleiri samverustundir með foreldrum
Rannsókn og greining hafa sl. ár lagt
kannanir fyrir nemendur í 8.–10. bekk þar
sem spurt er um hagi og líðan. Niðurstöður
hafa sýnt að almennt líður þessum hópi
nemenda vel, þau stunda mörg hver skipu-
lagt íþrótta- og tómstundastarf og líður vel
í bæjarfélaginu.
Þegar niðurstöður kannana liggja fyrir
skoða stjórnendur skólanna ásamt stoð-
þjónustunni hvað má betur fara í starfi
skólanna. Niðurstöður fyrir árið 2020 sýna
að unglingar í Mosfellsbæ vilja verja meiri
tíma með foreldrum sínum og sýna rann-
sóknir að samvera með foreldrum er besta
forvörnin. Niðurstöður sýna einnig meira
brottfall unglinga úr skipulögðu íþrótta-
starfi og er það áhyggjuefni. Mikið brottfall
er óviðunandi.
Það þarf heilt þorp til að ala upp barn
Mosfellsbær hefur verið fyrsta val hjá
barnafjölskyldum, sem fjölskylduvænt
og öruggt bæjarfélag. Bæjarfélagið býður
upp á góða þjónustu og eru góðir skólar
(grunn-, leik-, og tónlistarskóli) efst á blaði
ásamt góðu íþrótta- og tómstundastarfi.
Þótt Mosfellsbær hafi stækkað gríðarlega
síðustu árin og börnum fjölgað svo
mikið að skráð verður í sögubækur,
er sveitastemningin ennþá til stað-
ar. Hverfin halda utan um börnin,
foreldrar bjóða nýja foreldra vel-
komna í hópinn og til verður góð
og langvarandi vinátta. Börnin í
bænum eru börn okkar allra. Þá
sannast orðatiltækið að það þarf
heilt þorp til að ala upp barn.
Áhersla á skóla- og velferðarmál
Skóla- og velferðarmálin eru
ein mikilvægasta þjónustan við
íbúa Mosfellsbæjar og er helsta
áherslan í meirihlutasamstarfi
Sjálfstæðisflokks og Vinstri grænna.
Uppbygging skóla– og íþróttamann-
virkja í sístækkandi bæjarfélagi og hækkun
frístundastyrkja svo öll börn fái tækifæri
til að stunda íþróttir og tómstundir eru
áherslur sem bæjarstjórn öll getur verið
sammála um.
Ný lýðheilsu- og forvarnastefna
Íþrótta- og tómstundanefnd vinnur nú
að nýrri lýðheilsu– og forvarnastefnu sem
byggist á stefnu Mosfellsbæjar sem gildir
frá árinu 2017 til 2027. Þar stendur að Mos-
fellsbær sé fjölskylduvænt og heilsueflandi
samfélag þar sem öll börn hafi jöfn tækifæri
og tileinki sér heilbrigðan lífsstíl.
Helstu áherslur lýðheilsu– og forvarna-
stefnunnar eru á skólastarf, íþrótta– og
tómstundamál, félagsþjónustu, skipulag
og hönnun og samgöngur svo eitthvað sé
nefnt. Drög að stefnunni hafa verið kynnt
fyrir íþrótta- og tómstundanefnd og í
bæjarstjórn. Nú er í undirbúningi að setja
drögin í samráðsgátt Mosfellsbæjar undir
yfirskriftinni „Mitt heilsumosó“ og þar
verður kallað eftir ábendingum og hug-
myndum íbúa.
Kolbrún G. Þorsteinsdóttir, lýðheilsufræðingur
og formaður fræðslunefndar
Arna Hagalínsdóttir, kennari og Dale carnegie
þjálfari og situr í fræðslunefnd
Vinna hafin við nýja lýðheilsu- og forvarnastefnu
Unglingar vilja meiri
tíma með foreldrum
Soroptimistaklúbbur Mosfellssveitar tekur
þátt í 16 daga vitundarvakningu Alþjóða-
sambands Soroptimista gegn kynbundnu
ofbeldi undir slagorðinu „Roðagyllum
heiminn“.
Sameinuðu þjóðirnar hafa valið 25.
nóvember sem dag vitundarvakningar
um útrýmingu kynbundins ofbeldis og
markar hann jafnframt upphaf 16 daga
átaks gegn því. Þessu sérstaka átaki lýkur
á mannréttindadegi Sameinuðu þjóðanna,
10. desember, sem er jafnframt alþjóðlegur
dagur Soroptimista.
Soroptimistar í 40 löndum Evrópu hafa
tekið höndum saman og hvatt Soropti-
mistasystur, 34.000 talsins, til að vekja
athygli á þessari áralöngu baráttu með
einhverjum sýnilegum hætti. Soroptimista-
samband Evrópu hefur síðan 2009 beðið
borgir að lýsa upp aðalbyggingar sínar með
appelsínugulum, roðagylltum lit.
Soroptimistar á Íslandi taka þátt í verk-
efninu með ýmsum hætti. T.d. með því
að biðja fyrirtæki og stofnanir í sínum
heimabyggðum um að lýsa upp byggingar
í roðagylltum lit, ganga í appelsínugulum
fötum, halda vitundarvakningar, selja app-
elsínugul kerti o.fl.
Soroptimistaklúbbur Mosfellssveitar
styður átakið með því að hafa fengið kirkj-
ur og bæjaryfirvöld í bænum til að lýsa
byggingar sínar í roðagylltum lit meðan á
16 daga átakinu stendur.
Einnig ætlar klúbburinn styrkja kvenna-
deildina í Hlaðgerðarkoti við endurnýjun á
vistaverum kvenna.
Loks erum verið að undirbúa forvarnar-
verkefni sem mun beinast að því að fræða
nemendur grunnskóla um hvað kynbundið
ofbeldi er vs hvað eðlilegt kynlíf er.
Soroptimistaklúbbur Mosfellssveitar
Roðagyllum heiminn
jólafundur 2019
Sykursýki sem er vá sem steðjar að jarðar-
búum með vaxandi þunga og er Ísland þar
ekki undanskilið.
Um 9 af hverjum 10 með sykursýki eru
með tegund 2 sem flestir tengja við full-
orðinsár. Sykursýki 1 getur reyndar líka
greinst í fullorðnum og tegund 2 jafnvel í
börnum.
Sykursýki 2 er oft falinn sjúkdómur sem
læðist að og við áttum okkur oft ekki á
einkennum sem eru gjarnan þreyta, slen,
þorsti, aukin þvaglát, þokusýn ofl. Að vera
með sykursýki felur í sér mikinn auka-
kostnað fyrir einstaklinginn og þjóðfélag-
ið. Verstar eru þó afleiðingarnar í formi
fylgikvilla sjúkdómsins til lengri tíma sem
eru meðal annars blinda, nýrnabilun og
aflimanir en helstu dánarorsakirnar eru
hjartaáföll, slag og aðrir æðasjúkdómar.
Ef frá er talin ættarsaga er sterkasti breyt-
anlegi áhættuþáttur sykursýki 2 ofþyngd og
hreyfingarleysi. Það er vel stutt rannsókn-
um að koma má í veg fyrir allt að helming
tilfella af sykursýki 2 með forvörnum sem
taka á ofþyngd og hreyfingarleysi.
Lions hefur helgað sig baráttunni gegn
sykursýki um árabil og notað alþjóða syk-
ursýkisdaginn 14. nóvember til sérstakrar
vitundarvakningar. Lions á Íslandi er þar
enginn eftirbátur og flestir klúbbar hafa á
þessum degi boðið upp á fríar blóðsykurs-
mælingar fyrir almenning í samráði við
fagfólk á hverjum stað. Þetta ár er öðruvísi
vegna CODID-19 og Lions getur ekki boðið
upp á þessar mælingar en það er þá þeim
mun mikilvægara að nota aðrar aðferðir til
þess að vekja fólk til vitundar.
Lions hefur í samvinnu við fagaðila látið
hanna myndir sem fela í sér skilaboð og má
dreifa þeim með samfélagsmiðlum, t.d. ein
á dag þennan mánuðinn.
Lions hefur einnig í samvinnu við al-
þjóðasamtök um sykursýki (IDF) bent á
reiknivél á netinu sem kallast „Test2Pre-
vent“ (www.idf.org/type-2-diabetes-risk-
assessment/) en þar geta einstaklingar
áttað sig á því hvort þeir séu sjálfir í mikilli
áhættu. Sé svo er mikilvægt að grípa til að-
gerða og jafnvel tala við sína heilsugæslu
varðandi mælingu á blóðsykri og öðru sem
tengist sykursýki eins og blóðfituröskun og
háþrýstingi.
Hver klúbbur getur einnig stuðlað að
almennum forvörnum í sinni heima-
byggð með ýmsum hætti eins og að efna
til gönguhópa undir kjörorðinu „Örkum“.
Það þarf auðvitað að muna eftir metrunum
tveimur en það er í raun óendanlegt hvað
hægt er að gera þótt hópar megi ekki vera
mjög stórir eða þéttir. Eitt dæmi um það
er „mínútur sem um munar“ sem er eins-
konar keppni sem snýst um að mæla tíma
sem fer í upplýsandi eða fræðandi athafnir
tengdar sykursýki.
Allt leggur þetta sitt lóð á vogarskálarnar
– safnast þegar saman kemur. Tengil á þetta
gagnasafn má finna hér: www.lionsclubs.
org/en/start-our-global-causes/diabetes/
world-diabetes-day .
Með þakklæti til Rafns Benediktssonar
prófessors og læknis.
Lionsklúbburinn Úa og
Lionsklúbbur Mosfellsbæjar
Vitundarvakning um sykursýki
Jólablað Mosfellings kemur út:
17. deseMber
Efni og auglýsingar
skulu berast fyrir
kl. 12, mánudaginn
14. desember.