Bændablaðið - 17.12.2020, Qupperneq 80

Bændablaðið | Fimmtudagur 17. desember 202080
LÍF&LYST – BÆRINN OKKAR
Ásgeir tekur við búinu af foreldr-
um sínum 2013. Karen flytur á
Auðkúlu 2018.
Býli: Auðkúla 1.
Staðsett í sveit: Við Svínavatn í
Húnavatnshreppi, 541 Blönduós.
Ábúendur: Ásgeir Ósmann
Valdemarsson og Karen Ósk
Guðmundsdóttir.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Við eigum tvö börn. Emil Jóhann,
tæplega 2 ára og Dagbjörtu Ósk,
9 mánaða. Gæludýr eru heimilis-
kötturinn Tumi, tíkurnar Tara og
Kristal og fjósakötturinn Birgitta.
Stærð jarðar? 250 hektarar.
Gerð bús? Nautakjötsframleiðsla.
Fjöldi búfjár og tegundir?
Höldum rúmlega 100 holda-
kúm undir naut þetta haustið.
Heildarfjöldi nautgripa 200–250 eftir
árstíma.
Eigum 8 hross okkur til gagns og
gamans.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Er til eitthvað sem heitir hefðbund-
inn vinnudagur í sveitinni? Gjafir
kvölds og morgna allt árið en þess
á milli er það mjög árstíðabundið
og fjölbreytt.

Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Skemmtilegasta starfið
er að taka á móti sprækum kálfum
þegar allt gengur vel. Annars eru
allflest störfin skemmtileg ef vel
gengur.
Leiðinlegast eru heilsufarstengd
vandamál hjá gripunum og að elta
óþekkar kvígur.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir fimm
ár? Meiri og betri húsakostur fyrir
kýrnar. Meiri túnrækt heima við
og vonandi verður Angus-blóðið
orðið ríkjandi í hjörðinni.
Hvar teljið þið að helstu tæki-
færin séu í útflutningi íslenskra
búvara? Sjáum tækifæri í sölu á
vöru beint frá býli. Styttri leið frá
bónda til neytanda. Þurfum að halda
áfram á sömu braut varðandi hrein-
leika afurða okkar. Minnkum inn-
flutning og einblínum frekar á að
framleiða úrvals vöru innanlands.
Þurfum einnig að huga að auk-
inni framleiðslu korns til manneldis
svo íslenskur landbúnaður standist
samkeppni vegna breytinga á
neysluvenjum fólks.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
AB mjólk og nýmjólk.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu? Grillað folaldakjöt og
tilheyrandi með því.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Mörg skemmtileg atvik
en efst í minni okkar er þegar við
slepptum Mætti (hreinræktuðum
Angus bola) í kýr síðastliðið haust.
Önd
› Önd
› 4 andabringur, skorið í fituna
› 20 g af hunangi
› salt
› pipar
› ólífuolía
› 20 g af smjöri, brætt
› 2 kvistir af timjan
› pipar
› salt
Aðferð
Hitið ofninn í 220 gráður. Í smá
ólífuolíu, eldið andabringurnar með
skinnið niður þar til þær eru orðnar
gullnar og stökkar, snúið síðan við.
Snúið þeim aftur við og eldið í
ofninum með skinnið niður í fimm
mínútur í viðbót, fjarlægið síðan og
penslið allt með hunangi. Hvílið og
notið allan safann fyrir sósuna, með
ögn af víni eða appelsínusafa eftir
smekk og krafti.
Svínakjöt
› 800 g af soðnu reyktu svínakjöti að
eigin vali, til dæmis læri eða hryggur
Reykt svínakjöt eftir smekk og soðið
eftir leiðbeiningum framleiðenda.
Karamelliserað grænmeti
› 400 g blandað rótargrænmeti og
soðnar kartöflur
› 80 g af púðursykri
› 250 ml af appelsínusafa
Meðlæti:
› 200 g af spínati, þvegið
› sveppir
› 50 g af smjöri
Aðferð
Til að undirbúa grænmetið, bræðið
sykurinn á pönnu við vægan hita og
leyfið karamellunni að myndast.
Bætið grænmetinu saman við og
hrærið í leginum. Þegar grænmetið
hefur blandast vel saman við er
appelsínusafanum bætt við, síðan lok
sett á og látið sjóða í þrjár mínútur.
Takið lokið af og eldið niður þar til
þetta er orðið glansandi og minnir
á síróp. Takið af hitanum og kælið.
Bakið síðan í ofninum þangað til
grænmetið er mjúkt undir tönn, bætið
smjörsteiktum sveppum og spínati
saman við.
Andakonfít
Andakonfít er frönsk klassík.
Fyrir þennan rétt eru andalæri lögð
í saltlög nóttina áður, svo eru þau
elduð í andafitu eða olíu í ofni við
vægan hita varlega þar til andalærin
verða silkimjúk undir tönn.
Á kafi í fitu getur andaconfit verið í
kæli í að minnsta kosti einn mánuð.
Hitið aftur og berið fram með salati
eða notið það í rétti eins og franskan
pottrétt.
› 4 andalæri (um það bil 1 kg)
› 1 matskeið auk 1 tsk. (16 g) salt
borðsalt
› 6 stórir skalottlaukur (340 g)
› 1 lítill laukur (110 g), skorinn í bita
› 6 miðlungs hvítlauksrif (30 g)
› 1/2 búnt (55 g) flatblaða
steinseljublöð, gróft hökkuð
› 10 kvistar ferskt timjan
› 2 teskeiðar (6 g) heil svört piparkorn
› 2 til 4 bollar (475 til 950 ml) andafita
(eða olía)
Daginn áður en þið eldið confit:
Kryddið andalæri jafnt á allar hlið-
ar með salti; setja til hliðar. Blandið
skarlottlauk, lauk, hvítlauk og
steinselju í matvinnsluvél og vinnið
saman eða saxið í höndunum með
beittum hníf.
Setjið í form, dreifið helmingnum
af timjan-kvistunum og piparkorn-
unum yfir grænmetisblönduna og
raðið síðan andalærum með húðinni
upp í slétt lag að ofan og þrýstið
þeim í grænmetisblönduna. Dreifið
restinni af timjan-kvistum og pip-
arkornum yfir og hyljið vel með
plastfilmu og geymið í kæli í að
minnsta kosti 24 klukkustundir og
allt að 48 klukkustundir.
Einnig er hægt að blanda andalær-
um, grænmetisblöndunni, timjan
og piparkornum saman í 1 lítra
rennilásapoka. Þéttið pokann,
þrýstið eins miklu lofti út og mögu-
legt er. Nuddið innihaldi pokans vel
saman. Setjið í kæli.
Þegar þið eruð tilbúin til að elda
lærin, hitið ofninn í 105 gráður.
Bræðið andafitu, annaðhvort í 3 lítra
skál við vægan hita eða í örbylgju-
ofni og skolaðu andalærin varlega
undir köldu vatni til að fjarlægja allt
kryddið. Verið viss um að þau séu
alveg á kafi í fitu.
Setjið lok eða álpappír yfir bök-
unarfatið og setjið í ofninn. Eldið
þar til öndin er fullkomlega mjúk
og kjöt sýnir nánast ekkert viðnám
þegar í það er stungið með hníf og
húðin er farin að skreppa saman, 3
til 4 klukkustundir.
Takið úr ofni og kælið öndina að
stofuhita í eldunarílátinu. Takið
lokið af en hafið fitu áfram á
því. Þegar þetta er orðið kalt skal
smyrja ílátið vel og flytja í kæli,
þar sem geyma má confit í allt að
mánuð.
Auðkúla 1
Andabringur og reykt svínakjöt,
karamellað grænmeti og soðgljái
JÓLAMATURINN Bjarni Gunnar Kristinsson matreiðslumeistari
Þ að getur verið erfitt að gera öllum til hæfis og það eru gamlar fjölskylduhefðir um hamborgarhrygg á jólaborðum Íslendinga. Stundum þarf að gera málamiðlanir og því getur verið gott ráð að bjóða upp á tvennu af kjöti; andabringur eða andalæri og svo reykt svínakjöt – sem getur verðið bragðgóð blanda.