Rauði borðinn : fréttabréf alnæmissamtakanna á Íslandi - 01.12.2009, Blaðsíða 22
22
Þegar verkefnið hófst var mikil þörf á að veita
alnæmissjúkum heimahlynningu, meðferð við
sjúkdómnum var ekki fyrir hendi og margir smitaðir
einstaklingar voru rúmfastir og nutu umönnunar
sjálfboðaliða Rauða krossins. Nú á síðustu árum
hefur aðgengi að meðferð við alnæmi aukist og í
Chiradzulu geta hiv-jákvæðir og alnæmissjúkir fengið
meðferð innan heilbrigðiskerfisins. Þetta þýðir að hiv-
jákvæðir, sem fá meðferð, geta tekið þátt í daglegu
lífi, eru sjálfbjarga og mun færri eru rúmliggjandi
vegna sjúkdómsins. Þeir og aðstandendur þeirra
horfast þó oft í augu við ýmsa erfiðleika í tengslum
við heilsufar, meðferðina, fjárhag, mat og næringu,
samskipti, sambönd og kynlíf. Auk þess sem smán
og mismunun gagnvart sjúkdómnum hefur neikvæð
áhrif á þá sem lifa með hiv-veiruna og aðstandendur
þeirra.
Nú eru fimm stuðningshópar hiv-jákvæðra og
alnæmissjúkra starfandi í Chiradzulu og taka þar
þátt rúmlega 400 manns. Konur eru í miklum
meirihluta en meðlimir hópanna eru hiv-jákvæðir og
aðstandendur þeirra sem sjálfviljugir taka þátt. Mörg
þeirra er þátt taka höfðu áður notið heimahlynningar
Rauða krossins, en eru nú hressari og vilja leggja sitt
af mörkum til að lifa jákvætt með sjúkdóminn.
Þróun í rétta átt
Rauði kross Íslands hefur stutt alnæmisverkefni malavíska Rauða krossins í Nkalo í Chiradzulu héraði
í suðurhluta Malaví í nokkur ár. Þar búa um 290.000 manns. Rúmlega 90% af íbúum Chiradzulu búa
við sárustu fátækt sem jafngildir því að þeir hafi minna en 100 krónur á dag sér til lífsviðurværis.
Héraðið er þéttbýlt og nánast allt land er notað til ræktunar en þó hefur mikill meirihluti íbúa minna
en hálfan hektara til eigin umráða, aðgangur að vatni er takmarkaður.
Líkt og annars staðar í sunnanverðri Afríku er hiv-smit og alnæmi mikið vandamál og talið er að
15,1% af íbúum Chiradzulu héraði séu sýktir af hiv-veirunni. Fjöldi munaðarlausra barna hefur
vaxið á undanförnum árum og samkvæmt tölum frá yfirvöldum frá árinu 2008 hafa rúmlega 27.000
börn í héraðinu misst annað hvort eða bæði foreldri, oftast vegna alnæmis. Helstu smitleiðir hiv í
Malaví eru með óvörðum kynmökum. Nýleg könnun Rauða krossins leiddi í ljós að almenningur
telur að alnæmi sé stórt vandmál í samfélaginu, flestir þekkja sjúkdóminn og smitleiðir hans, en lítil
smokkanotkun, áhættukynlíf, það hve unglingar byrja ungir að stunda kynlíf, ýmsir menningarlegir
þættir, fátækt og ójafnrétti kynjanna leiðir til hárrar tíðni sjúdómsins.
Alnæmisverkefni Rauði krossins í Chiradzulu felst í forvörnum og fræðslu til að koma í veg
fyrir hiv-smit, til dæmis með jafningjafræðslu, opnum dögum og íþróttadögum. Í samstarfi við
heilbrigðisyfirvöld er skipulögð heimahlynning og annar stuðningur við alnæmissjúka og börn sem
misst hafa foreldra úr alnæmi. Verkefnið felur einnig í sér einskonar málsvörn fyrir hiv-jákvæða og
alnæmissjúka til að draga úr fordómum, smán og mismunun gagnvart smituðum. Auk þess er lögð
áhersla á að styðja og styrkja malavíska Rauða krossinn við framkvæmd verkefnisins. Sjálfboðaliðar
Rauða krossins eru hornsteinn verkefnisins og eru hluti af því samfélagi sem þeir veita þjónustu til.
Sjálfboðaliðarnir fá þjálfun og kennslu til að framkvæma ofantalda verkefnisþætti.