Alþýðublaðið - 16.06.1925, Blaðsíða 3

sjóveöur virðUt vera eða verði, en
þau benda á hættu ofir geta orð
ið til þess, að formenn komi
saœan ogr ræði um útiit og
reyodlr menn s»gi áiit sltt JÞaö
verður afíaraswlla en hver farl
sínu fram, einn út aí fyrlr sig,
og reyndir meon sóma síns vegna
verði að eita óreyudan. djarfan
formann, aem fer huc'sunarlauat
út á sjólnn, og hefir ekki þekk-
ingu þá á útlitl, sem eldri og
r»yndari menn hafa.
Pað eitt er full áatseða til,
að þeasu sé komið í tramkvæmd.
t>á hefir það atrlði ekki verið
forsómað, hvernlg sem það verð-
ur notað. (Frh).
Reykjavík, 25. mai 1925.
Sveinljörn Egilson.
Esperanto.
----- (Frh.)
Ekki löngu síðar (1907) bar svo
viö, að vísindamannanefnd Dokkur
settist á rökstóla í Parísarborg til
þess að ræða um aiheimshjáipar
mál óg gera tillögur um, hvert
málið vævi bezt til þess fallið, en
þau voru þá mörg til fyrir utan
Esperanto. Mættu nú fulltrúar fyrir
hvert þessara tilbúnu máia og fyrir
tvö eða þrjú þeirra jafnvel höfund-
arnir sjálfir. Zamenhof gat ekki
komið því við að ferðast sjálfur
til Parisar, en vaidi de Beaufront
fyrir fulltrúa sinn. Vildi hann sýna
honum traust og virðingu með
þessu og einnig forðast að móðga
hann með því að taka annan fram
yfir hann, lang-afkastan esta út-
breiðanda^ Esperantos í Frakklandi.
En hér íór nokkuð á annan veg
en við var búiat.
Meðan nefndin var að athuga
mál þau, er fyrir henni lágu, kom
út bæklingur eínn, og nefndist
höfundur hans Ido, þ. e. niðji. Var
þar farið fram á allverulegar breyt
ingar á Esperanto að því. er sneiti
endingar orða og orðstofna, en
byggingarkerflð sjáift. pg grund-
vallaratriðin látið óhaggað. De
Beaufiont studdi faat þetta nýja
mál, er nefnt hefir verið Ido eftir
höfundinum, því að hann hafði
reyndar samið það sjálfur, þó hann
neitaði því í fyrBtu. Hugði nefndin,
að B. keemi þarna fraxn uamkvæmt
wmM m t m
vitund og vilja Zamenhofs, og
mælti þvi helzt fram með Esper
anto með þeim breytingum, er
hinn óþekti Ido vildi láta gera á
því.
Esperantistum um allan heim
hnykti ákaflega illa við þetta. Tóku
flestir í sama streng og de Bour-
let, sá, sem fyrr er nefadur, en
þegar bann sputði tiðindin, varð
honum að orði: »Svik og prettirl*
Zamenhof haíði alla tíð frjáis-
lyndur verið og viljað láta alla
Esperantista hafa tillögurétt og
atkvæðisrétt um breytingar á mál-
inu, Spurði hann nú, hvort menn
vildu breyta EsperaDto í það horf,
er Ido fór fram á. Svar mikilt!
meiri hluta var í samræmi við
orð þau er prófessor einn í París,
Th. Cart að nafni, lét sór á munni
verða. Hann sagði svo: >Við skul-
um sitja við okkar keip.<
Vann nú Beaufront ósleitilega
að því að útbreiða mál sitt, Ido.
Varð það Esperanto til hinnar
mestu tafar, sem vonlegt var, þar
seæ bæði málin eru rei*t á sama
grundvelll og eigi óllk Fó er nú
svo komið, að idistar eru varla
að nokkru ráði nema á Frakklandi
og eitthvað lltið eitt austur í Rúss-
landi, en fer þó mjðg hnignandi,
en Esperanto vinnur stöðugt meira
og meira á. Veiður sagt lítillega
af viðakiftum bepgja málanna á
friðarþingi einu í næsta kafla.
Heimsstyrjöldin mikla tafði og
afskaplega mikið fyrir Esperanto,
eins og við matti búast.
Hér hefir verið farið afar-fljótt
yflr sögu. Mun nú gerð að nokkru
grein fyrir því, hvíliku valdi Espe-
ranto heflr náð í heiminum. (Frh)
Sambamdsþing
ráðstlórnar-iyðveldanna.
v r ha’dið i Moskva f afðast ]iðn-
úm mánuði Sex forsetar voru
kosair hvor fyrir sitt land í sam
b*ndlnu, Rús«land Ukraina,
Hvíta Rússland, Kákasus. Banda
ríkin, Turkmanistan og Uzbekis
tan.
Á sambandsþinginu voru 832
fultrúar og er þingið sklft í
tvær delldir, aambandaráðið og
þjóðaráðið. At þingtuiltrúunum
vom 686 sameignarmenn, cu
146 flokksíöysingjar.
Verkamaðarifln,
blað verklýðsfélaganna á Norðurlandi,
flytur gleggstar fréttir að norðan.
Kostar 6 kr. árgangurinn.
Gerist kaupendur nú þegar. —
Askriítum [veitt móttaka á afgreiðslu
Alþýðublaðsins.
20. mal var míðstjórn sam-
bandeins kosin, og eru í hennl
þeir Kamencff, Stalin, Rykoff,
Zínovieff, Molotoff, Trotsky,
Tom»ky, Mlcaeel Frunze og
Kuybyshcff. (Eftir >D. H.«)
Ríkislfigreglan.
Herra rltstjóri I
Fróðlegt þótti mér að iesa um
aðfarir pólsku ríklslögregjunnar
í Alþýðublaðinn fyrr alaugar-
dag ®ftlr >DalIy Heraldr,
dagblaði verkamannafiokksins
brezka. Finst mér, að þar megi
glögt sjá, hvcr mainingin hefir
verið með trnmvarpi yfirráða-
stéttarinnar um ríklslögregiu, sera
ráðlegast þótti að kalia >vara-
lögraglur. E>að hefðl ekki varlð
ónýtt fyrir auðvaidið að hafa
landssjóðsiaunaðan starfsmann,
aem ekkart hefði að gera annað
en að husjsa upp blóraverk vlð
verkalýðinn og forsvarsmenn hans,
róa undlr óeirðum og æsingum
til þess að gcta svo kent for-
inftjnm alþýðunnar nm og slgað
Bvo þessari >lögreglu<(!) sinnl á
þá, eins og tílætiunin hefir verið
þarna í Póiíandl, eins og líka
ég hefi iesið um að sé svo sem
algangsa í Ameriku, þ»r sem
aujvr.idlð hefir iátið >lögreglu-
þjÓDa< sfna tremja giæpaVerk
og sverja þau svo npp á for-
ingja jalnáðarmanna, a«m þeir
hafa siðan dæmt og hnept f
fangelei langa tima. Ég sé í
anda, hvernig ástandtð hcfði
orðið hér, ef Aiþingi siðasta
hcfði ekki borið gæfu til að láta
þenna ósóma sofoa út at, og
vonandi sér þjóðin um, að hann
vakni aldrel upp aitur,
Alþýðumaður.