Vinnan - 01.03.1949, Síða 16

HLLBJÖRN HALLDÓRSSON:
Verkalýðssamtökin mega ekki
vera pólitísk
Eftirfarandi grein birtist í félagsblaði prentara-
félagsins, Prentaranum 5.-6. tbl. 1948. — Þar sem
vitað er að Prentarinn kemur fyrir fárra sjónir,
en grein þessi hin athyglisverðasta, þótt ekki verði
allir henni sammála, hefur þótt rétt, að hún birt-
ist í „Vinnunni“ og er það gert með leyfi höfundar
greinarinnar, ritstjóra Prentarans, Hallbjarnar
prentmeistara Halldórssonar .
Það er undarlegt, en virðist þó vera ómótmælan-
leg staðreynd, að ef menn eiga að fást til að verða
sammála um eitthvað, þá þurfi það endilega að vera
einhver vitleysa. Ein vitleysan, sem allir virðast sam-
mála um, er þetta, sem hér er haft að fyrirsögn,
tekið eftir almannarómi: „Verklýðssamtökin mega
ekki vera pólitísk."
Að vísu gerði þetta ekkert til, ef það væri allt af
meinlaus vitleysa, sem allir væru sammála um, en
það á ekki við um hin tilvitnuðu orð. Þau eru þvert
á móti næsta meinleg vitleysa, og á því er hverjum
einum, sem á sér stöðu í röðum alþýðusamtakanna,
hin mesta nauðsyn að átta sig. Því er nú farið hér
um það nokkrum orðum. Það er líka skylda stéttar-
blaðs að gera sitt til að útrýma villu, sem viðgangi
stéttarinnar getur stafað hætta af.
Það þarf ekki heldur langt til að seilast eftir nokk-
uð ótvíræðri sönnun fyrir vitleysunni í hinum til-
vitnuðu orðum. Þegar opinskátt er farið að ákveða
með lögum, hversu miklu skuli bæta „svikinn mála“
þann, er verkalýð er goldinn fyrir vinnu hans, er
ekki auðvelt að sjá, hvernig verkalýðssamtökin geta
varizt því að vera „pólitísk“. Slíku verður ekki svarað
öðru vísi en „pólitískt", og það getur ekki orðið
annars staðar en á „pólitískum" vettvangi, kosta
„pólitíska" baráttu og „pólitískan" fjandskap.
Eins og sjá má af undanfarandi orðagjálfri, er
það hér eins og oftar orð, sem er af útlendum upp-
runa, sem vitleysunni veldur. Slík orð fá gjarnan
reikula merkingu eða fleiri en eina, og það er ekki
allt jafnt, að menn athugi það nægilega vandlega,
í hverri eða með hverri merkingu þeir hafa það við.
Orðin „póhtík“ og „pólitískur“, sem dregið er af
hinu, hafa greinilega tvær merkingar í venjulegu
máli, og standast þær hvergi nærri á nema einstöku
sinnum. „Pólitík“ þýðir sem sé bæði „stjórnmál“ og
„flokkabarátta“ og „pólitískur“ bæði „sem lýtur að
stjórnmálum“ og „sem háður er stjórnmálaflokki eða
baráttu stjórnmálaflokka“.
En verkalýðsmál eru stjórnmál og geta ekki verið
annað, því að þau eru hagsmunamál einnar þjóð-
félagsstéttar gagnvart annarri eða réttara sagt ann-
arrar gegn hinni, þar eð þær stéttir eru ekki nema
tvær, eins og í annað sinn mun sýnt verða, ef guð
lofar, og hljóta því að hafa í för með sér, ef þau ber
á góma, flokkadrætti -og baráttu milli stjórnmála
flokka.
Þetta var þeim líka Ijóst, er fyrstir unnu að stofnun
heildarsamtaka verklýðsins eða réttara sagt vinnu-
stéttarinnar, Alþýðusambands Islands, og þess vegna
ákváðu þeir, að þeir skyldu öðrum þræði vera stjórn-
málaflokkur, er starfaði og berðist fyrir og gætti
hagsmuna vinnnustéttarinnar „á grundvelli jafnað-
arstefnunnar,“ en sú stefna er ómótmælanlega,
ef hún er ekki of þröngt skilin, eina úrlausnin á
vandamálum vinnustéttarinnar til nokkurrar fram-
búðar. Þeim lá í augum uppi, af því að peir voru
ekki of smitaðir þá af útlendum hugsunum á útlend-
um tungum, að gera má með löggjöf og þingsálykt-
unum hverja kjarabót og hvern annan ávinning
vinnustéttarinnar í hagsmunabaráttu hennar að engu
jafnóðum. Þar átti flokkur Alþýðusambands íslands,
Alþýðuflokkurinn, að vera til varnar og sóknar, ef
á þyrfti að halda.
En því miður fór svo, að innan alþýðusamtakanna
myndaðist og efldist til áhrifa hópur sérkreddu-
manna, sem „of mikið hafði verið kennt“ í útlöndum
og skorti íslenzka greind til að sjá í því nokkra hættu
og magnaðist því og þróaðist í nýjan „verkalýðs-
flokk“ er þannig var að stofni til innrásar- og upp-
reisnar-flokkur erlendra kreddna og hleypidóma í
samtökum vinnustéttarinnar hér á landi. Lenti flokk-
ur hennar þá í varnaraðstöðu gagnvart hinum, því
44
VINNAN