Vinnan - 01.02.1998, Blaðsíða 2

Fundað um framtíð
hreyfingarinnar
Fundaherferð ASI umframtíð verkalýðshreyfingarinnar hefst á
Akureyri. Staifsmennirnir í slippnum þar í bœ munu örugglega ekki
láta fundina fram hjá sérfara.
Fulltrúar frá Alþýðusam-
bandinu eru að leggja af
stað í fundaherferð um
landið til að ræða framtíð
Genfar-
skólinn
Norræni Lýðháskólinn í
Genf, Genfarskólinn,
verður haldinn dagana 24.
maí til 21. júní 1998. Gen-
farskólinn er ætlaður virk-
um félagsmönnum í stéttar-
félögunum. Æskilegt er að
þeir búi yfir þekkingu á
starfsemi stéttarfélaga og
samtaka þeirra og hafi
áhuga á alþjóðastarfi verka-
lýðshreyfingarinnar.
Skólinn er haldinn á
sama tíma og þing Alþjóða-
vinnumálastofnunarinnar
stendur yfir. Nemendur
kynnast þinghaldinu og
stofnuninni (ILO). Einnig
kynnast þeir norrænu sam-
starfi á vettvangi ILO og
ýmsum alþjóðasamtökum
verkalýðshreyfmgarinnar.
Umsækjendur þurfa að
geta talað og ritað eitt norð-
urlandamál. Ekki er krafist
mikillar þekkingar á ensku.
Um 40 nemendur sækja
skólann á hverju ári og eiga
íslendingar rétt á að senda
tvo utan. Er þá miðað við
að annar þeirra komi frá
ASÍ og hinn frá BSRB.
MFA greiðir námskeiðs-
gjöld og veitir ferðastyrk til
nemandans frá ASI.
Umsóknum um skólavist
skal skila til MFA, Menn-
ingar- og fræðslusambands
alþýðu, Grensásvegi 16a.
Nánari upplýsingar veitir
Þráinn Hallgrímsson, full-
trúi MFA í stjóm skólans, í
síma561 1100.
og starfsemi verkalýðs-
hreyfingarinnar. Herferðin
er farin til að fylgja eftir
samþykkt síðasta sam-,
bandsstjórnarfundar ASÍ,
þar sem skipulagsnefnd
sambandsins var falið að
hef ja víðtækar umræður
um skipulagsmál í samráði
við forseta ASÍ, formenn
lands- og svæðasambanda
og miðstjórn.
Grétar Þorsteinsson, forseti
ASÍ, segir tilganginn með
fundunum vera að vekja félags-
menn í aðildarfélögum sam-
bandsins til umhugsunar og fá
fram umræðu um framtíðarupp-
byggingu verkalýðshreyfingar-
innar. Hann bendir á að í álykt-
un sambandsstjórnarfundarins
hafi meðal annars verið lögð
áhersla á að skoða eigi viðhorf
aðildarfélaganna og félags-
manna þeirra til skipulagsmál-
anna og verkefna einstakra
stofnana ASÍ. Ræða eigi hvem-
ig samtakamáttur hreyfingar-
innar verði best tryggður og
hvernig bregðast skuli við
breytingum á „umhverfi"
verkalýðshreyfingarinnar, t.d.
breytingum vegna afskipta
stjómvalda af innri málefnum
hreyfingarinnar. Þá eigi að
Eitt af þeim nýju námskeiðuin
sem nú eru í boði hjá MFA, er
námskeið Sigrúnar Jóhannes-
dóttur um skapandi hugsun
við lausn verkefna. Sigrún
segist fyrst og fremst notast
við hugmyndir Edwards de
Bonos og kynna nýjar hug-
myndir sem notaðar hafa ver-
ið í viðskiptalífinu og skólum
til þess að nálgast lausn verk-
efna á annan hátt en gert hef-
ur verið.
-Þetta er námskeið fyrir alla
sem standa frammi fyrir því að
leysa vandamál, hvort sem það
ræða stöðu og hlutverk gmnn-
einingarinnar og hvernig
félagsmenn í einstökum félög-
um sjái fyrir sér þá þjónustu
sem þeir telja nauðsynlegt að
verkalýðsfélagið þeirra veiti.
Auk þess megi búast við að
fjölmörg önnur atriði berist í tal
á fundunum.
Reiknað er með að öll aðild-
er í einkalífinu eða á vinnustað,
segir Sigrún. -Edward de Bono
kallar hugmyndir sínar sex
hatta aðferðina. Hann notar
tákn og liti til að fá fólk til að
hugsa í öðrum brautum en það
er vant að gera og í víðara sam-
hengi þannig að komið verði í
veg fyrir að hugsunin lokist inni
í einni braut.
Aðferðin byggist á eins kon-
ar hlutverkaleik þar sem allir
þátttakendur setja upp mismun-
andi lita hatta, hvem á eftir öðr-
um. Litirnir tákna hver sinn
sjómarhól sem horft er á hug-
arfélög Alþýðusambandsins
verði heimsótt í fundaherferð-
inni sem áætlað er að ljúki á
næsta vetri. Byrjað verður á
Norðurlandi og er Akureyri
fyrsti viðkomustaður funda-
manna. Fyrstu fundimir verða
haldnir þann 8. febrúar nk. og
verða nánar auglýstir fyrir við-
komandi félagsmenn.
myndir frá, til að mynda sjónar-
hól tilfinninga, jákvæðrar
afstöðu, neikvæðra viðhorfa og
skipulagningar.
Námskeiðið Skapandi hugs-
un við lausn verkefna, verður
haldið mánudaginn 9. febrúar
kl. 13:00-17:00 í húsnæði ASÍ
að Grensásvegi 16a.
Um önnur námskeið og
fundi Menningar og fræðslu-
sambandsins má lesa á Alþýðu-
sambandsvefnum:
http://www.asi.is/mfa
Skapandi hugsun við lausn verkefna
FORMFEGURÐ
tráBERKER
ARSYS®
er til í fimm
mLsmunancli
gerðum.
ARSYS®
er ný og ghesileg
lína af rofum og
tenglum.
ARSYS®
sameinar
fonnfegurð og
g;eði. '

EHF
-þjónusta í þína þágu-
Vatnagörðum 10 - Sími 568 5854 - Fax 568 9974
L e i ð a r i •
Skuggaleg þróun
Kannanir Kjara- og félagsmálasviðs ASÍ sýna að
launamunur verkakarla og verkakvenna hefur aukist á
undanförnum árum. Ljóst er að launamunur kynjanna
er ekki að aukast almennt heldur fyrst og fremst hjá
þeim hópum sem standa veikast fyrir. Þetta er skugga-
leg þróun sem verður að snúa við.
Verkalýðshreyfingin hefur markvisst unnið gegn
launamun kynjanna. Sú staðreynd að bilið er að aukast
meðal verkafólks, er fyrst og fremst þjóðfélagslegt
vandamál. Um er að ræða launamun vegna mismun-
andi stöðu „hefðbundinna karlastétta" og „hefðbund-
inna kvennastétta11. Vöxtur og þensla eru nú í hefð-
bundnum karlastéttum en hinar hefðbundnu kvenna-
stéttir nærast ekki á góðæri.
Það vegur þungt í meðaltalsreikningum á launum
að ýmsar pólitískar aðgerðir á undanförnum árum hafa
komið mjög illa niður á kvennastéttum. Nefna má breytt
form á ræstingum og niðurskurð í heilbrigðiskerfinu.
Kvennastörfin lenda fyrst undir niðurskurðarhnífnum;
byrjað er á að segja upp starfsfólki í umönnun, ganga-
fólki, starfsfólki við ræstingar og í eldhúsi. Við hagstjórn
hefur einfaldlega ekki verið tekið tillit til félagslegra
þarfa og aðstæðna fólks. Mannlegi þátturinn hefur orð-
ið útundan. Þetta er atriði sem evrópsk verkalýðshreyf-
ing hefur lagt síaukna áherslu á.
Ef til vill stöndum við frammi fyrir sömu þróun og
verkalýðshreyfingin í Evrópu. Þar er vaxandi fjöldi
starfa hlutastörf, tímabundin störf, störf sem leigð eru
atvinnurekendum og verktakavinna. Þessum störfum
sinnir fólk með litla menntun sem á erfitt með að ná fót-
festu á hefðbundnum vinnumarkaði. Og þessi störf
bjóðast fyrst og fremst konum. Við þessari þróun þarf
samfélagið allt að bregðast með aukinni áherslu á
menntun og starfsþjálfun og réttindi launafólks.
Fyrirkomulag launaákvarðana skiptir meginmáli
þegar kemur að launajafnrétti. Semja verður heildstætt
í krafti heildarsamtaka á vinnumarkaði. Því félagslegri
og gegnsærri sem ákvarðanir um launaþróun eru, því
auðveldara er að tryggja launajafnrétti. Tryggja þarf
launaumhverfi þar sem stærstur hluti launanna er á-
kvarðaður félagslega, þ.e. með kjarasamningum, en
ekki með ýmsum sporslum og yfirborgunum. Það er
einmitt í sporslunum sem kynbundinn launamunur fyrir
sömu störf verður til.
í síðustu kjarasamningum var samið um ramma um
vinnustaðaþátt kjarasamninga með tilstyrk trúnaðar-
manna og stéttarfélaga. Þar með er hægt að semja á
félagslegum grundvelli um skiptingu þess svigrúms
sem kann að vera til staðar í einstökum starfsgreinum
eða fyrirtækjum. Slíkt svigrúm hefur skilað sér í formi
yfirborgana og sporslna og þá til karla mun frekar en
kvenna. Vinnustaðasamningar geta því verið mjög á-
hrifaríkt tæki til að draga úr launamisrétti. Forsenda
þess er að trúnaðarmenn fái menntun og þjálfun og
hafi góðan stuðning stéttarfélags síns.
Grundvallaratriðið til að jafna stöðu kynjanna á
vinnumarkaði og þar með tekjumöguleika þeirra, er fjöl-
skylduvænni vinnumarkaður: Jafnari réttur og mögu-
leikar kynjanna til samvista við börn sfn og þar með
jafnari tækifæri til atvinnuþátttöku. í þessu þurfa stjórn-
völd að taka sig taki. Breyta þarf lögum um fæðingaror-
lof og staðfesta Evrópusamþykktir um foreldraorlof og
réttindi starfsfólks með fjölskylduábyrgð.
Verkfall sjómanna
Sjómenn sigldu flotanum í land í kjölfar langrar
kjaradeilu. Hún er óvenjuleg fyrir þær sakir að ekki er
verið að deila um launatölur og taxta heldur eðlilegt
starfsumhverfi: Verið er að berjast gegn þátttöku
sjómanna í kvótabraski útgerða og einhliða
ákvörðunarvaldi útgerða á verði aflans. Um er að ræða
atriði sem eru bundin, bæði í kjarasamninga og lög,
auk þess sem dómar hafa fallið sjómönnum í vil. Sú
staðreynd að útgerðarmenn fáist ekki til raunverulegra
viðræðna er því í hæsta máta undarleg. Þessa deilu
þarf að leysa með samningum. Lagasetning frá Alþingi
mun einungis bjarga útgerðarmönnum fyrir horn til
skamms tíma.
Utgefandi: Alþýðusamband
íslands. Ritnefnd: Ari Skúlason,
Halldór Grönvold, Snorri S.
Konráðsson. Ritstjóri: Brynhildur
Þórarinsdóttir. Ljósm.: G. Róbert
Ágústsson o.fl. Utlit: Sævar Guð-
björnsson. Prófarkalestur:
Ingimar Helgason. Afgreiösla:
Grensásvegur 16a, 108 Reykja-
vík. Sími: 581 30 44, fax: 568 00
93.Auglýsingar: Áslaug G. Niels-
en og Guðmundur Jóhannesson,
símar: 533 1850, fax: 533 1855.
Umbrot: Blaðasmiðjan. Filmu-
vinnsla og prentun:
Prentsmiðjan Oddi.
2
Vinnan