Vinnan - 01.03.1998, Síða 1

nnan
Blað Alþýðusambands Islands • stofnað 1943 • 3. tbl. mars1998
Stjórnandi
himintunglanna
Vinnuveitendasambandiö telst vera
samband atvinnurekenda samkvæmt
Félagsdómi og þarf því aö láta hvert aðildar-
félag fyrir sig taka ákvöröun um beitingu
verkbanns. Þetta kom sjómönnum ekki á óvart
en setti framkvæmdastjóra VSÍ svo úr jafnvægi
að hann kallaði eftir því aö Félagsdómur yrði
lagöur niöur og landslögum breytt þegar í staö
svo VSÍ þyrfti ekki aö hrófla viö virðulegum
samþykktum sínum. Það er ekki aö spyrja aö
lítillætinu í þessum herbúðum.
Vinnustaðir f vítahring
Þegar leita á skýringa á
auknum launamun kynjanna
meðal verkafólks er nauðsyn-
legt að skoða hvað hefur verið
að gerast á stórum vinnustöð-
um kvenna. í eldhúsum, við
ræstingar og umönnunarstörf
hefur vinnuálag verið að aukast
og starfsaldur að lækka. Sam-
kvæmt athugunum Sóknar hef-
ur þeim starfsmönnum fækkað
mjög sem hafa lokið starfs-
tengdum námskeiðum. Guðrún
Kr. Oladóttir, varaformaður
Sóknar, segir nauðsynlegt að
kanna hvað sé að á þessum
vinnustöðum enda virðist
félagslegi þátturinn alveg hafa
orðið útundan við hagræðingar
síðustu ára.
Fjöldi stöðugilda hefur horfið á
síðustu þremur árum en í flest
öllum tilfellum þarf enn að skila
sömu vinnu. Að mati Guðrúnar hefur
álagið einfaldlega aukist á þá starfs-
menn sem eftir eru. Hún segir flatan
niðurskurð bitna verst á þeim starfs-
mönnum sem ekki hafa menntun og
sérhæfingu til að tryggja stöðu sína
og þetta séu fyrst og fremst kvenna-
hóparnir sem vinna í eldhúsum og
við ræstingar.
Valdimar Guðmannsson, formað-
ur Verkalýðsfélagsins Samstöðu,
segir að víða um Norðurland hafi
verið reynt að mæta flötum niður-
skurði með því að stytta vinnutíma
fólks í eldhúsi og við ræstingar án
þess að umfang hafi minnkað. Hann
segir að nú sé fólk að hætta vegna
vinnuálags sem hafi unnið á sama
stað árum saman.
- Við erum nýbúin að semja til
þriggja ára um kjarabætur fyrir fólk
með lægstu launin og þá er gripið til
þess að stórskerða kjör fólks með
þessum hætti, segir Valdimar. - Það
kemur að því að fólk getur ekki
hlaujiið hraðar til að mæta þessu.
A ísafirði hættu starfsmenn í eld-
húsi og við ræstingar vegna breytinga
á vinnufyrirkomulagi sem þýddu
stóraukið álag án þess að það yrði
bætt í launum. Pétur Sigurðsson, for-
maður Baldurs, segir að það vanti til-
finnanlega verklýsingar fyrir fólk í
ýmsum störfum svo ekki sé hægt að
fækka bara og auka álagið á þá sem
eftir eru.
Ályktun VMSÍ
Framkvæmdastjórn Verkamanna-
sambandsins hefur krafist þess að
forsvarsmönnum stofnana sem ætla
að grípa til hagræðingaraðgerða,
verði gert skylt að láta kanna félags-
legar afleiðingar þeirra. Þá verði full-
trúum starfsfólks gefinn kostur á að
fjalla um málið og koma skoðunum
sínum á framfæri. Bent er á að al-
mennt starfsfólk heilbrigðisstofnana
hafi mátt sæta uppsögnum og kjara-
skerðingum samhliða auknu vinnuá-
lagi og minnkandi atvinnuöryggi.
Sýktip vinnustaðir
- Við verðum að kanna af hverju fólk
tollir ekki lengur á þessum vinnu-
stöðum, segir Guðrún. - Hvers vegna
Húsnæðisvandi
streymir yngra fólk í gegn? Við höf-
um upplifað margar hagræðingarút-
tektir en enginn virðist skoða félags-
legar afleiðingar þeirra eða áhrifin á
líðan fólks. Stundum vantar allt að 11
manns í vinnu í stóru eldhúsunum
því það fæst ekki mannskapur. Svo
þegar einhver veikist þá er ekki feng-
ið afleysingafólk heldur eykst bara
álagið á hina. Afleiðingamar eru að
þeir sem lenda oftar í því að veikjast
hrökklast einfaldlega í burtu. Hér hjá
Sókn emm við farin að fá símhring-
ingar frá konum sem kvarta undan
því að vinnufélagar þeirra veikist og
mæti ekki til vinnu.
Guðrún segir að skoða verði laun-
in, álagið á starfsfólk, misskiptingu
vinnumagns milli fólks, vinnuandann
á staðnum og aðstöðuna sem boðið er
upp á. Hún telur að ekkert muni
ganga í að bæta ástandið á þessum
vinnustöðum fyrr en búið sé að
komast fyrir rætur vandans.
í fréttaskýringu á bls. 15 er fjallað nánar
um ástandið ng afleiðingar niðurskurðar.

Hvernig byggjum við upp skipulag og starfshætti verkalyðshreyiingarinnar pannig að hún standi undir
krölum framtíðarinnar? Þessari spurningu var varpað fram á Ijölmörgum fundum á IMorðurlandi í febrú-
ar par sem forysta ASÍ ræddi við félagsmenn aðildarlélaganna. Þá var einnig larið í heimsúknir á vinnu
staði. Hér eru peir Hervar Gunnarsson, 1. varaforseti ASÍ og Björn Grétar Sveinsson, lormaður Verka
mannasambandsins, í géðum húpi starfsmauna og skagfirskra verkalýðsforingja að skoða starfsemi Sjáv
arleðurs á Sauðárkrúki. í blaðinu er sagt frá umræðum á fyrsta fundinum sem haldinn var á Akureyri.
láglaunafólks óleystur
Húsnæðisnefnd ASÍ sendi frá sér yfirlýsingu vegna frumvarps félagsmálaráðherra um húsnæðismál
þar sem fram kemur að vandi þess fólks sem nú á í greiðsluerfiðleikum vegna félagslegra eignar-
íbúða og þeirra sem sem hvorki fá inni í almenna né félagslega húsnæðiskerfinu vegna lágra tekna
er eftir sem áður óleystur. í frumvarpinu er hins vegar tekið á vanda Byggingasjóðs verkamanna og
sveitarfélaganna.
Að mati húsnæðisnefndar ASÍ er
fjölmörgum spurningum enn
ósvarað vegna frumvarpsins enda
var ASI ekki með í ráðum við gerð
þess þrátt fyrir kröfu þar um. ASÍ
hafði mótað þá stefnu að veitt
skyldu félagsleg lán til einstaklinga
til kaupa á húsnæði á almennum
markaði, í stað þess að binda lánin
við ákveðið húsnæði. Þessa hug-
rnynd er að finna í frumvarpi félags-
málaráðherra en nefndarmenn vilja
láta fara ítarlega ofan í saumana á
útfærslu ráðherra til að rneta áhrifin
á hag kaupenda. Samstarf verður
milli ASÍ og BSRB við þá vinnu.
En ljóst er að ýmsir óttast þá
breytingu að ekki verði veitt félags-
leg lán heldur eigi að afgreiða hinn
félagslega þátt í gegnum vaxtabóta-
kerfið. Bent hefur verið á að einföld
breyting á bótakerfinu gæti sett fjár-
hag fjölda fólks í uppnám. Þá er
einnig bent á að enn vanti fjölmörg
atriði í útfærslu vaxtabótanna, svo
sem eins og með hvaða hætti núver-
andi félagsmálaráðherra ætlar að
standa við þau fyrirheit fyrirrennara
sinna við ASI að tekin verði upp
samtímagreiðsla vaxtabóta.
Einnig vantar allar upplýsingar
um það með hvaða hætti eigi að
tryggja nægilegt framboð leiguhús-
næðis á viðráðanlegu verði fyrir þann
hóp sem ekki fær inni í félagslega
húsnæðiskerfinu. ASI hefur einmitt
lagt megináherslu á að félagslegum
leigufbúðum, þar sem búsetuöryggi
fólks er tryggt, verði fjölgað til muna.
Skýrt verður að vera hver beri ábyrgð
á þessu verkefni.
Húsnæðisnefnd ASÍ hefur rætt um
að frumvarpið feli í sér stóraukna
gjaldtöku af fólki í félagslega hús-
næðiskerfinu á öllum stigum, allt frá
ráðgjöf til lántöku til umsýslu og inn-
heimtu. Þessar auknu byrðar geta í
sumum tilfellum numið tugum þús-
unda.