Börn og menning - 01.02.1997, Blaðsíða 17

BÖRN OC /aENN|N6
skoða og kaupi mér barnabækur. En satt að segja
fæst ég við myndskreytingu þeirra vegna þess að
þær eru eini vettvangurinn sem býður uppá næg
verkefni. Eg lít á sjálfan mig sem myndskreyt-
ingarmann fyrst og fremst og myndi glaður
myndskreyta aðrar tegundir bóka ef það byðist.
En hvað hefur þú að segja um myndskreytingar
fyrir börn, telur þú nauðsynlegt að hafa sér-
þekkingu á skynjun og upplifun barna, eða
teiknar þú bara fyrir barnið í sjálfum þér?
Já, ég hugsa að það sé þannig. Ég teikna bara það
sem mér sjálfum finnst fallegt og rétt, ég held það
sé stórhættulegt að teikna það sem maður álítur
böm vilja eða skilja. Þá er maður farinn að „tala“
niður til þeirra og það er hið versta mál.
Þú hefur bœði myndskreytt eigin bœkur og
annarra verk, er mikill munurþar á?
Eiginlega finnst mér það ekki, og það stafar af því
hvað ég er hrokafullur. Þegar ég myndskreyti verk
annarra dettur mér ekki í hug að spyrja viðkomandi
að því hvernig hann vilji hafa það. Ég vinn verkið
algerlega á mínum forsendum og sem betur fer er
fólk oftast ánægt með útkomuna. Þegar ég er að
myndskreyta verk eftir aðra kemur fyrir að höfund-
ar koma með tillögu um að á tilteknum stað í texta
vilji þeir hafa mynd, en ég er ekki á því að myndir
þurfi endilega að lýsa því sem sagi er frá í texta.
Þvert á móti, ein af mínum leyndu óskum er að
myndskreyta bók þar sem textinn segir eitt, en
myndirnar allt aðra sögu! Þegar skoðaðar eru
myndskreytingar sem orðnar eru sígildar, eins og
t.d. eftir Arthur Rackham, sér maður að myndirnar
hafa sjálfstætt gildi en fylgja alls ekki textanum,
heldur bæta þær nýrri vídd við söguna og þannig á
það að vera.
Hver heldur þú að sé helsti styrkur þinn sem
myndskreytingamanns ?
Það veit ég svei mér ekki, hitt veit ég að mér lætur
best að láta ímyndunaraflið ráða. Einstöku sinnum
neyðist maður til að vinna eftir fyrirmynd, eða
grafa upp ljósmynd, segjum af traktor, til að hafa
smáatriði á hreinu. En ef um er að ræða ímyndað
landslag eða manngerðir er ég í engum vandræðum
og get þessvegna setið í lokuðu herbergi í þrjá
mánuði og komið fram með myndir fullar af litum
og birtu sem hvergi eru til nema í höfðinu á mér.
Er einhver bóka þinna sem þérþykir taka öðrum
fram?
Ég held ekki, ég er t.d.
hreykinn af síðustu bók
sem kom út og ég
myndskreytti fyrir Kate
konuna mína og heitir
Tóta tjú-tjú — en
eiginlega er næsta bók
alltaf sú besta, segir
Brian og sýnir mér gull-
fallegar myndir við jólasögu eftir Guðrúnu
Helgadóttur sem kemur út nú fyrir jólin.
Er eitthvert sérstakt verkefni sem þig dreymir um
að verði að veruleika, þegar þú horfir til nœstu
tuttugu ára?
Já, reyndar, nú hef ég myndskreytt margar bækur
og það hvarflar að mér að sumar þeirra myndu vera
gott efni í teiknimyndir, segjum fyrir sjónvarp. Það
væri gaman og mér finnst eins og það væri rökrétt
framhald.
Sérðu í anda að það yrði gert hér á íslandi?
Nei, mér er til efs að það séu tök á því.
Lestu mikið sjálfur?
Ég gerði það áður fyrr, en eftir að sonur okkar
fæddist er minni tími til slíks. Hann er nú tveggja ára
og við erum mikið saman, síðan vinn ég langt fram á
kvöld og lestrarvenjumar breytast óhjákvæmilega.
Hvaða skoðun hefur þú á mikilvœgi bóka fyrir
börn?
Ég held að þær séu óhemju mikilvægar. Ég get
tekið dæmi af syni mínum sem er hugfanginn af
bókum. Hann gleymir sér líka yfir öðru og getur til
dæmis setið langtímum yfir barnaefni í sjónvarpi
þótt ungur sé. En samband hans við sjónvarpið er
hvergi nærri eins náið og þegar við sitjum tveir
með bók og lesum saman, þá er hann alveg
heillaður. Því er engan veginn saman að jafna. Það
bætist stöðugt í orðaforðann og það kemur allt úr
bókunum. Þó ekki væri af öðru, efast ég ekki um
gildi bóka. Það ætti að stuðla að betri dreifingu á
ódýrari bókum til að örva lestur.
Er þetta ráð þitt til útgefenda?
Ég á engin ráð handa þeim, enda er ég ópólitískur
maður með afbrigðum og á auðvelt með að sjá
málin frá sjónarmiði tveggja eða fleiri aðila. Hins
vegar vil ég segja það sem skoðun mína að virðis-
aukaskatturinn sem settur var á bækur er alveg
glæpsamlegur. Hann ætti að afnema hið fyrsta.