Félagstíðindi Starfsmannafélags ríkisstofnana - 15.02.1991, Blaðsíða 6

Félagstíðindi SFR
Vinna viö tölvur II
Skipulag vinnustaðar
Óþægindi við tölvuvinnu
má oft rekja til rangra vinnu-
stellinga, að tækjabúnaður og
húsgögn séu ekki rétt stillt.
Hér skal drepið á nokkur atriði
sem gæta þarf að í þessu sam-
bandi.
Æskilegt er að tölvuskjár
og lyklaborð séu aðskilin svo
hægt sé að stilla hvort um sig.
Gott er að hægt sé að stilla
skjáinn, snúa honum, hækka
eða lækka þannig að starfs-
maðurinn geti skipt urn vinnu-
stellingar. Hæð vinnuborðsins
miðast við að starfsmaður geti
setið með beint bak, slakar
axlir og um 90 gráðu hom í
olnboga þegar hann vinnur við
borðið. Fætumir þurfa að ná til
gólfs. Mjög æskilegt er að hafa
sérstakt borð eða brík sem
lyklaborðið er látið standa á,
svo hægt sé að hækka það eða
lækka eftir kringumstæðum.
Vinnustóllinn er einnig
afar mikilvægur þegar lengi er
SFR erstofnað 17. nóvember 1939
Skrifstofa þess er á Grettisgötu 89, 105 Reykjavík
Opið: 9.00-17.00 -Sími: 91-629644
Ábyrgðarmaður Félagstíðinda: Sigríður Kristinsdóttir
Umsjónarmaður: Árni Stefán Jónsson
Ljósmyndir: Pétur Óskarsson
Prentun: Prentsmiðja Guðjóns Ó
Þetta þarftu
að vita...
Vaktavinna -
afbrigðilegur
vinnutími
setið við tölvuna. Stólsetan
skal vera nægilega breið til að
hægt sé að sitja óþvingað og
það djúp að hún styðji undir
2/3 hluta læris. Hæðin þarf að
vera stiilanleg og auðvelt að
breyta henni. Sama gildir um
bakið, það þarf að vera auðvelt
að færa það upp og niður, fram
og aftur eftir hentugleikum og
það á að veita góðan stuðning
við mjóhrygg og mjaðma-
grind. Ekki er mælt með því að
hafa arma á stól þegar unnið er
við tölvuinnslátt.
Textagrind fyrir handrit er
einnig bráðnauðsynleg. Grind-
in þarf að vera stillanleg
þannig að hægt sé að breyta
fjarlægð handrits frá augum og
sömuleiðis færa handrit nær
eða fjær tölvuskjá eftir eðli
þess starfs sem unnið er hverju
sinni. Tölvugrindur eru ódýrar
en geta bætt vinnustellingar
starfsfólksins að miklum mun
og þar með dregið úr hættu á
vanlíðan við vinnuna.
Þeir, sem vinna á reglu-
bundnuin vinnuvöktum eða
vinna hluta af vikulegri vinnu-
skyldu sinni utan dagvinnu-
tímabils, skulu fá vaktaálag
fyrir unnin störf á þeim tíma er
fellur utan venjulegs dag-
vinnutímabils.
Þar sem unnið er á reglu-
bundnum vinnuvöktum skal
varðskrá, er sýnir væntanlegan
vinnutíma hvers starfsmanns,
lögð fram rnánuði áður en fyrsta
“vakt” samkvæmt skránni hefst
nema samkomulag sé við starfs-
menn urn skemntri frest.
Við samningu varðskrár
skal þess gætt að helgidaga-
vinna skiptist sem jafnast á
starfsmenn.
Vinnuvökur skulu vera 6-10
klukkustundir og skulu líða
minnst 9 klukkustundir til næstu
vinnuvöku.
Þar sem nauðsyn er samvist-
artíma við vaktaskipti skal fella
hann inn í hinn reglubundna
vinnutíma.
Þeir, sem vinna vaktavinnu,
skulu í viku hverri fá 2 samfellda
frídaga þannig að næturfrí komi
fyrir og eftir frídagana. Heimilt
er starfsmannafélögum að semja
um að frídagamir séu veittir hvor
í sínu lagi, þó þannig að næturfrí
komi jafnan fyrir og eftir frídag-
ana eða eigi skemmri tíma en 36
klukkustundir samfellt fyrir
hvorn dag. Heimilt er í samræði
við starfsmenn með samþykki
viðkomandi starfsmannafélaga
að flytja frídaga milli vikna.
Éinstök aðildarfélög eiga rétt
á að semja unt að þeir starfsmenn
í fullu starfi, sem vinna á reglu-
bundnum vinnuvöktum og skila
til jafnaðar 40 klukkustunda
vinnu á viku allt árið, geti í stað
greiðslna skv. 2.3.2 fengið frí á
óskertum föstum launum í 12
daga á ári miðað við heils árs
starf. Vinnu, sem fellur á sérstaka
frídaga og stórhátíðardaga sbr.
framanritað, skal auk þess launa
með vaktaálagi sé þessi kostur
valinn. Vaktavinnumenn sem
eigi notfæra sér þessa heimild
eiga kost á að greitt verði skv.
varðskrá yfirvinnukaup (tíma-
kaup) skv. grein 1.5.1 fyrir vinnu
á sérstökum frídögum og stórhá-
tíðardögum, skv. grein 1.5.2 fyrir
hvem merktan vinnudag. Bættur
skal hver dagur, sem ekki er
merktur vinnudagur á varðskrá
og fellur á sérstakan frídag eða
stórhátíðardag, annan en laugar-
dag eða sunnudag (laugardagur
fyrir. páska undanskilinn), með
greiðslu yfirvinnukaups í 8
klukkustundir eða með öðrum
frídegi.
Starfsfólk í vaktavinnu hefur
ekki sérstaka matar- og kaffi-
tíma. Starfsmönnum er þó heim-
ilt að neyta matar og kaffis við
vinnu sína á vaktinni ef því verð-
ur við komið starfans vegna.
Vegna takmörkunar þeirrar, sem
að ofan greinir á matar- og kaffi-
tímum, skal telja hverja vakt sem
unnin er til uppfyllingar viku-
legri vinnuskyldu, 25 mínútum
lengri en raunverulegri viðveru
nam.
Vinni vaktavinnumenn yfir-
vinnu eða aukavakt skal til við-
bótar unnum tíma greiða 12 mín-
útur fyrir hvem fullan unninn
klukkutíma nema starfsmaðurinn
taki matar- eða kaffitíma á vakt-
inni. Skulu þá þeir matar- og
kaffitímar teljast til vinnutímans,
allt að 12 mínútur fyrir hvern
fullan unninn klukkutíma.
Við uppgjör á yfirvinnu skal
leggja saman alla aukatíma upp-
gjörstímabils, t.d. mánaðar, hálfs
mánaðar eða viku, og reikna síð-
an 12 mínútur á þá heilu tíma
sem þá koma út.
Starfsmenn, sem vinna
reglubundna vaktavinnu,
skulu undanþegnir næturvökt-
unt ef þeir óska er þeir hafa
náð 55 ára aldri.
Á stofnunum, sem starfa allt
árið og starfsmenn ganga vaktir
alla daga ársins, skal samið við
starfsmenn um leyfi vegna vinnu
á sérstökum frídögum í samræmi
við þá vinnu sem lendir á slíkum
frídögum ef meirihluti vakta-
vinnumanna í fullu starfi óskar
þess.
Sé varðskrá breytt með
skemmri fyrirvara en 24 klukku-
stundum skal viðkomandi starfs-
manni greitt aukalega 3 klukku-
stundir í yfirvinnu. Sé fyrirvarinn
24 klukkustundir til 168 klukku-
stundir (1 vika) skal greiða 2
klukkustundir í yfirvinnu (hér er
átt við breytingu á skylduvöktum
en ekki fyrir aukavaktir).