Félagstíðindi Starfsmannafélags ríkisstofnana - 15.11.1991, Blaðsíða 8

_______________í Félagstíöindi SFR j_
Punktar um EB
Félagsmál
Eitt af slagorðum fram-
kvæmdastjómar EB er “Evrópa
borgaranna” en í raun er átt við
“Evrópu launþeganna.” Margar
ástæður eru Ifka til að tala um
“Evrópu karlanna” þrátt fyrir
allar jafnréttisreglugerðir. “Fé-
lagssáttmáli” EB tekur fyrst og
fremst mið af launþegum í föst-
um stöðum. Spurningin er,
hvað um alla aðra? Hvað um þá
sem verða undir í samkeppninni
eða þá sem óska ekki eftir að
keppa? í stuttu máli sagt, hvað
um velferðarkerfið?
Viljum við í framtíðinni
leggja almannatryggingar af og
koma á einkatryggingum
og/eða tryggingum í tengslum
við ráðningarsamninga launa-
manna? Hvað um þá sem ekki
hafa ráð á einkatryggingu eða
eru ekki í fastri launavinnu?
Viljum við koma á meiri ójöfn-
uði en nú er varðandi eftirlaun
og sjúkratryggingar? Eiga
einkarekin sjúkrahús og viðlíka
þjónustustofnanir að stéttskipta
heilsugæslunni og umönnun
sjúkra og aldraðra? Afstaðan til
EB mun hafa mikil áhrif á þró-
un þessara mála. Ef við stönd-
um utan EB höfum við betri
möguleika á að glíma við mis-
réttið með aðgerðum stjóm-
valda og fjárstuðningi hins op-
inbera. Ef við kjósum opna
markaðinn bjóðast okkur fjöl-
mörg tilboð, einnig á umönnun-
arsviðinu, en við verðum þá
líka að borga það sem upp er
sett.
Menningarmál
EB býður margs konar færi
í sambandi við menntun og
rannsóknir, menningarsamstarf
og námskeið og ráðstefnur. A
þessu eigum við völ hvort sem
við gerumst aðilar eða ekki en
til að nýta möguleikana til fulls
verðum við að gerast aðilar að
EB.
Framkvæmdastjórn EB
leggur mikla áherslu á mennt-
un, segir Evrópumenn hafa
dregist aftur úr öðmm tækni-
þróuðum ríkjum í menntunar-
málum, einkum Japan og
Bandaríkjunum, og hún vill efla
kennslu í raun- og tæknigrein-
um til að tryggja iðnaðinum
hæft starfsfólk.
I danskri skýrslu um mennt-
unarmál í EB kemur fram að
einstakar stofnanir (skólar)
verða að uppfylla ákveðinn
gæðastaðal til að fá nemendur.
Afleiðingin af aukinni sam-
keppni verður trúlega sú að
skólunum verður raðað eftir
gæðum kennslunnar og vitnis-
burði nemendanna líkt og í
Bandaríkjunum. Þetta kann að
hafa þann kost að kennslan
skáni á sumum stöðum en hefur
líka þann ágalla að fólk verður
dregið í dilka jafnvel áður en
það hefur lokið námi sínu.
Það er líklegt að menntunin
í EB taki stöðugt meira mið af
þörfum atvinnulífsins. Nem-
endur verða frá upphafi að
þjálfa sig í að standast sam-
keppnina. Það verður á kostnað
“gamaldags” hugmynda um al-
menna menntun. I sam-
ræmi við þarfir atvinnu-
lífsins verður byrjað að
sía fólk fyrr úr í skólun-
um en verið hefur. Fyrir-
tæki munu einnig í vax-
andi mæli styðja á-
kveðna skóla og nem-
endur fjárhagslega til að
tryggja sér nýtt og sam-
keppnishæft vinnuafl.
Umhverfismál
Akvarðanir í mikil-
vægum umhverfismál-
um þurfa einhliða sam-
þykki í ráðherraráðinu til
að öðlast gildi og þá eru
þær einungis lágmarks-
lausnir. Norðurlönd geta
kannski viðhaldið þeim
náttúruverndarlögum og
reglum, sem þau hafa
sett, ef við höfum ráð á
því í vaxandi samkeppni, en
ekki er unnt að banna innflutn-
ing á vörum sem talin eru spilla
umhverfinu ef þau eru leyfð í
einhverju EB-ríki.
Stærsti umhverfisvandinn í
EB stafar þó ekki fyrst og
fremst af slappri umhverfislög-
gjöf heldur af hugmyndafræði
EB. Markmið eins og aukinn
vöxtur og aukin neysla ganga
þvert á hugmyndir um sjálfbæra
þróun. Hugmyndafræði EB hef-
ur í för með sér að enn harðar
verður gengið á takmarkaðar
náttúruauðlindir jarðar, aukinni
neyslu fylgir aukin mengun af
völdum úrgangs og auknir
vöruflutningar landa milli þýða
fleiri hraðbrautir og meiri
mengun vegna útblásturs bif-
reiða sem þegar er víða komin
upp undir hættumörk.
Nei við EB
1. Nei við EB af stjómmála-
legum ástæðum.
Af því það verður jafnvel
ennþá lengra til miðstjómarinn-
ar en þegar Danir fóru með
völd.
Af því valdakerfið í EB er
ólýðræðislega byggt upp svo
fulltrúar almennings hafa lítil
sem engin raunveruleg völd.
Af því skrifstofubáknið í
EB er svo flókið að ógerlegt er
að öðlast innsýn í starfsemi
þess.
2. Nei við EB af félagsleg-
um ástæðum.
Af því velferðarkerfið eyði-
leggst ef við göngum í EB því
þar byggjast félagsleg réttindi á
verktakasamningum og einka-
tryggingum. Hér eiga allir að
njóta félagslegs öryggis og við
viljum viðhalda velferðarkerf-
inu.
Af því að aukin samkeppni
hefur í för með sér fleiri tapara
og leiðir til þess að hlutfall fá-
tækra í EB hækkar.
Af því atvinnuleysið er
hluti af hagstjóm EB.
3. Nei við EB vegna um-
hverfisins.
Vegna þess að af sam-
keppnishamlandi ástæðum
bannar EB að setja aðvörunar-
merki á margar vörar um að
þær innihaldi efni sem valdið
geti sjúkdómum. Þessar reglur
EB brjóta í bága við tilmæli Al-
þjóða heilbrigðisráðsins.
Af því EB-samstarfið hefur
í för með sér aukna vöruflutn-
inga með bifreiðum en af því
leiðir mengun, hávaða og
heilsutjón og auk þess reynir
EB ekkert til að draga úr koltví-
sýringsmengun.
Af því að aukin framleiðsla
og aukin samkeppni hefur í för
með sér að gengið er á auðlind-
irnar, vaxandi mengun í náttúr-
unni, aukið álag á mannfólkið
og lakari heilsu bama.
Af því að umhverfispólitík
EB er lágmarkspólitík og geng-
ur of skammt til að vernda fólk
og náttúru.
4. Nei við EB vegna
byggðasjónarmiða.
Af því að fjórfrelsið í EB er
á kostnað hinna dreifðu
byggða, sem eiga í vök að verj-
ast, og láglaunastarfanna.
Af því að búrekstur sjálf-
stæðra bænda, bændamenning
og sveitasiðir munu ekki lifa
EB-aðildina af.
Af því hánýtingarbúrekstur,
þar sem mold og dýr eru þraut-
pýnd til hámarksafurða, gengur
þvert á sjálfbæra þróun.
5. Nei við EB af hagfræði-
legum ástæðum.
Af því að óheftur flutningur
fjármagns þýðir að völdin í
hagkerfinu þjappast á færri
hendur svo kerfið verður æ
miðstýrðara. A miðlægum
svæðum verða þensluvandamál
en atvinnuleysi og vaxandi fá-
tækt á jaðarsvæðum.
Af því að aukin samkeppni
veikir launakjör kvenna, veldur
því að konur verðar fjárhags-
lega háðar öðrum og þrengir
möguleika kvenna á þátttöku í
stjórnmálum og fagfélögum.
Ef Noregur gerist aðili að
EB er líklegt að norskar konur
upplifi viðlíka reynslu og
belgískar konur hafa orðið að
þola. Ef þær yfir höfuð fá laun-
aða vinnu er það alfarið á for-
sendum sem em atvinnurek-
andanum í hag. Það er að segja
þær fá hlutavinnu, árstíma-
bundna vinnu, sveigjanlega
vinnu og heimavinnu. Þannig
skal það að vera því atvinnurek-
endumir þurfa að keppa við
aðra og reka fyrirtækin sín af
ýtrustu hagkvæmni.
Byggt á bókinn Kvinner og EB
sem norska kvennahreyfingin gaf
út.