Dagblaðið Vísir - DV - 12.03.2021, Qupperneq 13

Maður veit ekkert hvað maður
gerir í framtíðinni en ég er ekki
á neinum „sorry-túr“ hér.
Jón kallar daginn þegar síðasta máli yfirvalda gegn honum lauk „freedom-day“. MYND/SIGTRYGGUR ARI
FRÉTTIR 13DV 12. MARS 2021
flokksins telji svo vera. Það er
kannski ekki mitt að dæma, en
það er bersýnilega allt annar
andi í flokknum. Hann er þó
áfram ritstjóri næststærsta
dagblaðs landsins og hefur ef­
laust áhrif í gegnum það.“
Þannig að bókin er ekki
hugsuð sem nagli í líkkistu
pólitískrar arfleifðar Davíðs?
„Nei,“ segir Jón. „Ég er bara
að varpa ljósi á ákveðna hluti.
En það hefur auðvitað sýnt
sig að það er ekkert rosalega
hollt að menn séu lengi í æðstu
valdaembættum. Ég held að
bókin undirstriki það.“
Þvertekur fyrir bein afskipti
Eina blaðið sem er stærra en
Morgunblað Davíðs Oddssonar
er Fréttablaðið sem Jón Ásgeir
átti sjálfur lengi vel.
„Ég hef komið við sögu í fjöl­
miðlum,“ segir Jón og hlær
þegar talið berst að afskiptum
hans af íslenskum fjölmiðlum
í gegnum árin.
Mörgum hefur gengið illa
að skilja hvernig fjárfestar
í bransa sem gengur út á að
skila hagnaði geti réttlætt
fjárfestingar í fjölmiðlum sem
sjaldan ef nokkurn tímann
skila gróða. Jón Ásgeir hefur
gefið þá skýringu á kaupum
sínum á íslenskum dagblöðum
í gegnum tíðina að með því
hafi hann tryggt fyrirtækjum
sínum auglýsingapláss og
þannig tryggt að tap af rekstri
fjölmiðils í hans eigu komi
fram í bættum hag auglýsenda
blaðsins, sem jafnframt eru í
hans eigu.
„Já, það var byrjunarlógík­
in,“ segir Jón. „Þetta var lítið
verkefni fyrir okkur fyrst,
þegar við fórum inn í þetta.
Svo fór þetta bara að vefja
utan á sig. Þetta var samt
þrælskemmtilegt. Það vita
allir sem að fjölmiðlum koma
að þeir eru skemmtilegt fyrir­
bæri, að fylgjast með. Svo
sáum við tækifæri á mark­
aðnum, og vorum kannski
mörgum árum á undan með
þá hugmynd að sameina síma­
fyrirtæki og fjölmiðlafyrir­
tæki en Dagsbrún var einmitt
sú pæling. Svo hefur það raun­
gerst síðar.“
Jón Ásgeir segist hafa komið
inn á fjölmiðlamarkaðinn
strax eftir aldamótin síðustu
og að undir eins hafi „geggj­
unin“ hafist í „öllu kerfinu“.
Davíð Oddsson kom þá fjöl­
miðlafrumvarpinu svokallaða
í gegnum þingið og duldist
engum að frumvarpið var
miðað sérstaklega að Jóni og
fjölmiðlaveldi hans. Forseti Ís­
lands beitti síðar málskotsrétti
sínum í fyrsta sinn í lýðveldis­
sögunni og dró þingið frum­
varpið til baka.
Sú saga hefur gengið manna
á milli, sérstaklega innan fjöl­
miðla, að afskipti Jóns af rit­
stjórnarstefnu fjölmiðla í hans
eigu hafi verið áþreifanleg og
á allra vitorði.
Jón neitar því að ritstjórnar­
stefna fjölmiðla hans hafi tekið
mið af persónulegum þörfum
hans. „Ég myndi nú reyndar
segja, sérstaklega eftir hrun,
að fjölmiðlar sem við tengd­
umst hafi ekki verið sérstak­
lega hliðhollir okkur.“
Og þú gerðir aldrei tilraunir
til að stíga inn í þá umfjöllun?
„Nei, það er bara þvæla. Ég
hefði þá bara verið ritstjóri. Ef
maður ætlar sér að stýra fjöl­
miðli svoleiðis þá þyrfti maður
að fá PDF­skjalið fyrir prentun
á hverjum degi og endurskrifa
allar fréttir. Það sér það hver
maður að slíkt er ómögulegt.“
En mannaráðningar? Skiptir
þú þér af þeim?
„Ég sem eigandi ræð auð­
vitað ritstjórann, það er klárt.“
Var Mikael Torfason rekinn
af Séð og heyrt vegna nei-
kvæðrar fréttar um fjölskyldu-
meðlim þinn?
„Ég hef ekki rekið menn fyr­
ir svoleiðis. Ég hef hins vegar
tekið mér þann rétt, sem allir
eiga að taka sér finnist þeim
á sér brotið í umfjöllun fjöl­
miðla, að hringja í fjölmiðla
og láta í sér heyra. Mér fynd­
ist jafnframt óeðlilegt að gerð
væri sú krafa til eigenda fjöl­
miðla að þeir fyrirgeri þeim
rétti,“ segir Jón.
Þér finnst þá ekki að gera
hefði átt ríkari kröfur um hlut-
leysi og afskiptaleysi til þín
sem eiganda fjölmiðils?
„Nei, og ég held meira að
segja að þetta snúist upp í
andhverfu sína. Það verður að
segjast um blaðamenn að þeir
hafi í gegnum tíðina frekar
snúist upp á móti eigendum.
Þeir vilja ekki þurfa að vera á
næsta kaffihúsi og láta segja
við sig hvað þeir séu nú góðir
við eigandann. Það vill enginn
blaðamaður vera þar.“
Jón segist nú vera farinn úr
fjölmiðlabransanum fyrir fullt
og allt. „Ég hef sagt við menn
að það sé hollt að kynnast fjöl­
miðlum og hvernig þeir virka,
en ég er bara búinn með minn
tíma. Ég þekki þetta nægilega
vel, ég eyddi of miklum tíma
í þetta á sínum tíma. Farsæl­
lega komust þessir fjölmiðlar
sem við tengdust í gegnum
ákveðnar brekkur en nú er
komið gott.“
Bráðsmitandi baktería
Jón er þriðju kynslóðar versl­
unarmaður. Það vakti því
óneitanlega athygli í síðustu
viku þegar svokölluð „hund­
rað krónu verslun“ birtist
á netinu. Allt seldist upp á
síðunni á skömmum tíma og
reyndist kaupmaðurinn á bak
við gjörninginn vera Stefán
Franz Jónsson, sonur Jóns
Ásgeirs.
Afi þinn var hjá SS. Pabbi
þinn líka.
„Og ég líka,“ stingur Jón inn
í samtalið. „Ég byrjaði þarna
að raða kóki í kælinn hjá SS.“
Og núna er fjórða kynslóðin
mætt?
„Já, já, það eru alveg til
verri hugmyndir,“ segir Jón
stoltur á svip um uppátæki
sonar síns. „Þetta er nýtt á
Íslandi og tæklar til dæmis
matarsóun, en það hefur lengi
verið vandamál í íslenskum
verslunum. Of miklu er hent
hér á landi,“ útskýrir Jón.
Óneitanlega má sjá líkindi
með frumkvöðlastarfsemi
Stefáns nú árið 2021 og uppá­
tækjum Jóns Ásgeirs og Jó­
hannesar seint á síðustu öld.
Báðir taka þeir þarna hug­
mynd sem hafði gengið vel
erlendis, annars vegar svo­
kallaðar vörubrettabúðir
og hins vegar „dollar­store“
hugmyndafræðina og yfir­
færa á íslenskan markað. Að­
spurður hvernig þessi sami
áhugi verði til meðal fjögurra
kynslóða segir Jón áhugann
vera bakteríu. „Ég ólst upp
við þetta, þegar pabbi og afi
hittust þá var bara talað um
Sláturfélagið.“
Þannig að þörfin fyrir að
kaupa á einum og selja á
tveimur er ekki í genunum?
Þetta er uppalið?
„Já, það má segja það.“
Ertu stoltur af stráknum?
„Já, algjörlega,“ segir hann
staðfastlega.
Jón á þrjú börn úr fyrra
sambandi og er stjúpfaðir
þriggja barna Ingibjargar
Pálmadóttur, eiginkonu
sinnar. „Mér finnst gaman að
vinna með krökkunum sem
eru mörg með sinn eigin „biss­
ness“.“
Hvað ertu með í pípunum
núna?
„Alltaf með eitthvað í píp­
unum,“ segir Jón og þegir svo
þunnu hljóði. Hér á ekki að
gefa neitt upp.
Eins og hvað?
„Ég get ekki sagt það.“
„Freedom-day“
Liðin eru hektísk ár. Fyrst
Bónusárin, svo Baugsmálið,
svo góðærið. Skyndilega voru
80 fyrirtæki með tugþúsund­
ir starfsmanna um allan heim
skrifuð á Jón Ásgeir, Bónus­
kaupmanninn í Skútuvogi.
Svo „hrunið“ og dómsmál í
ellefu ár. Það er því ekki úr
vegi að spyrja hreint út:
Stendur „ freedom-day“
undir nafni?
„Hann stendur allavega
undir nafni hvað málaferlin
varðar. Ég held nú að þró­
unin sé almennt sú að fólk sé
að laga vinnuna sína betur að
heimilislífinu. Þetta er mjög
jákvæð þróun. Svo á að stytta
vinnuvikuna, og fólk er þá að
gera annað í staðinn,“ segir
Jón með rólyndisbrag.
„Ætli það sé ekki komið að
mér núna að stytta vinnu­
vikuna mína,“ segir Jón loks.
Við það hefur hann engu að
bæta. n