Skessuhorn - 19.05.2021, Blaðsíða 26

MiðViKudAGuR 19. MAÍ 202126
Vísnahorn
Sá ágæti hagyrðingur,
Óskar í Meðalheimi á
Ásum, orti þessa prýði-
legu mannlýsingu fyrir margt löngu:
Hatar eigi heimsins glys,
hýr á meyja fundum,
út af vegi velsæmis
vill hann beygja stundum.
Þar sem nú er eldur uppi á suðvesturútk-
jálkanum gæti verið gott að rifja upp vísu
Óskars frá tímum Surtseyjargossins:
Meðan styrkjum öllum eyða
yfirvöld og þingsins peyjar,
undirdjúpin eru að greiða
uppbætur á Vestmannaeyjar.
En sinni eigin hagmælsku lýsti hann með
þessum orðum:
Lista-smá- ég ljóðin á,
lítið áberandi,
eins og fáein ýlustrá
uppúr gráum sandi.
Fyrsta vorið sitt í Reykjavík var Höskuldur
Einarsson frá Vatnshorni að vinna í yndislegu
veðri þar sem vel sást til Skarðsheiðarinnar og
varð víst tíðlitið í áttina:
Einn ég skima allt í kring.
-Er nokkur að kalla?
Það er að grænka lauf og lyng
í lautunum upp til fjalla.
Og nágranni hans Sveinbjörn Beinteinsson
kvað á svipuðum árstíma:
Vorið léttum lófa strauk
landsins kalda vanga.
Veglaus út í veðrið rauk
vetrarnóttin stranga.
Margir hafa uppáhald á sínum heimaslóð-
um eða „sinni sveit“ og telja öðrum sveitum
betri. Jafnframt hefur það verið siður góðra
manna að smáagnúast út í nágrannasveitirnar
þó kannske sé ekki alltaf mikil alvara á bakvið.
Lárus Þórðarson mun vera höfundur þessarar
sveitarlýsingar:
Horfi ég í Hrútafjörð,
hvergi sér í græna jörð.
Víða skín í svartan svörð
sviðinn vítishita.
Gráa mela, móabörð,
mun hér ævin flestum hörð,
enda sveitin illa gjörð
eins og flestir vita.
Einhverra hluta vegna þótti höfundi þó
tryggara að semja bragarbót:
Horfi ég í Hrútafjörð,
höldar ganga þar um jörð.
Sólin gyllir grænan svörð,
gefur vorsins hita.
Víðar grundir, gróin börð,
geyma bóndans sauðahjörð,
sveitin er með sóma gjörð
sem að allir vita.
Ja ekki virðast Hrútfirðingar sækja oflof til
austurs. Bjarni frá Gröf kvað um þá líka:
Allir grútar okkar lands
eru í Hrútafirði
þó er útlit ekki hans
eldhúsklútavirði.
Ekki er mér kunnugt hvort þessi vísa Steins
Sigurðssonar var sérstaklega tileinkuð Hrút-
firðingum eða bara svona „almennt út í heim-
inn“:
Brauðlaust vit í vöggugjöf
veldur sliti inni.
Andlaust stritið út að gröf
aðeins svitar skinni.
Eyþór Árnason var fyrir allnokkrum árum
á leið heim til sín í Blönduhlíðina með Norð-
urleiðarrútu í leiðindaveðri að vetrarlagi og
þuldi eftirfarandi kveðskap yfir heimilisfólki
þegar hann slapp inn fyrir dyrnar:
Lækir, lautir og tangar
en lítið um hríslur
hálar og helvíti langar
Húnavatnssýslur.
Eitthvað varð móðir hans ekki ánægð með
þessa andans framleiðslu sonar síns svo Ey-
þór þorði ekki annað en yrkja yfirbótarvísu í
snatri:
Líf fer um lautir og tanga
lifna nú brumþrútnar hríslur
Heitar og himneskar anga
Húnavatnssýslur.
Tryggvi Haraldsson á Akureyri afhenti Jak-
obi Ó. Péturssyni tímaritið Súlur sem vænt-
anlega hefur innihaldið andlegt kjarnmeti og
lét fylgja stöku:
Okkur ljóðin yrkja ber
öll má þjóðin vita.
Andans fóður færi þér
fjandi góðan bita.
Fleiri snillingar hafa ort á Akureyri og
mætti ekki síst tilnefna Hjálmar Freysteinsson
sem gaf vini sínum þessa ráðleggingu:
Heimilislækna þú heiðra skalt
þeir hafa flestir það orð á sér
að vera lagnir að lækna allt
sem lagast af sjálfu sér hvort eð er.
Sigurður Jónsson á Þaravöllum eða „Siggi
skytta“ var þekktur maður á sinni tíð. Bæði
sem refaskytta og sömuleiðis sem hagyrð-
ingur þó trúlega hafi veiðieðlið orðið honum
drýgra til tekjuöflunar. Á heimleið af Kjarar-
dalnum eftir að hafa legið þar á grenjum með
Finni á Síðumúlaveggjum kvað Siggi:
Þó mér finnist ferðin rýr
fjalls í breiða salnum
kem ég enn með átta dýr
onaf Kjarardalnum.
Oní Síðu flýtum ferð
fjarri öllum kvíða,
kæran núna kveðja verð
Kjarardalinn fríða.
Ekki man ég betur en þessi hestavísa sé líka
eftir Sigga:
Þá er gleðin þúsundföld,
þá er sífelld blíða.
Meðan ég hef Skjóna og Skjöld
skal ég engu kvíða.
Látum þar lokið að sinni.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is.
Að vera lagnir að lækna allt - sem lagast af sjálfu sér hvort eð er!
Biskup Íslands auglýsir á vef sín-
um eftir presti til þjónustu í Garða-
og Saurbæjarprestakalli og rennur
umsóknarfrestur út á miðnætti 25.
maí nk. Prestar Garða- og Saur-
bæjarprestakalls eru sem stend-
ur tveir, Þráinn Haraldsson sókn-
arprestur og Þóra Björg Sigurðar-
dóttir en Jónína Ólafsdóttir lét ný-
lega af störfum eftir að hún var ráð-
in sóknarprestur í Hafnarfjarðar-
kirkju.
Garða- og Saurbæjarprestakall
samanstendur af fjórum sóknum;
Akranessókn með um 7.800 íbú-
um, Saurbæjarsókn á Hvalfjarðar-
strönd með rúmlega 140 íbúum,
Leirársókn með rúmlega 300 íbú-
um og innra-Hólmssókn með rúm-
lega 150 íbúum. Fjórar kirkjur eru í
prestakallinu, Akraneskirkja, Hall-
grímskirkja í Saurbæ, Leirárkirkja
og innra- Hólmskirkja.
Athygli vekur að einungis sex
sóknarprestar hafa þjónað Akur-
nesingum frá árinu 1886. Þeir eru:
Sr. Jón A. Sveinsson, 1886 til 1921,
Þorsteinn Briem, 1921 til 1946,
Jón M. Guðjónsson, 1946 til 1975,
Björn Jónsson, 1975 til 1997, Eð-
varð ingólfsson, frá 1997 til 2019
og Þráinn Haraldsson frá 2019. Að
meðaltali hafa fyrrverandi sókn-
arprestar þjónað í tæp 27 ár sem
verður að teljast býsna gott. Lengst
starfaði Sr. Jón A. Sveinsson eða í
35 ár.
Allar gildar umsóknir um starf-
ið fara til þriggja manna mats-
nefndar sem metur hæfni umsækj-
enda. Matsnefnd velur að jafnaði
fjóra hæfustu umsækjendurna en
þó aldrei fleiri en fimm og skilar
skýrslu þar að lútandi til biskups.
Kjörnefnd Garða- og Saurbæjar-
prestakalls kýs síðan prest úr hópi
umsækjenda, að loknu valferli kjör-
nefndar. frg
Það var góð tilfinning að koma í
Landnámssetur Íslands síðastlið-
inn fimmtudag og finna þar aftur
fullt hús af menningarþyrstum leik-
húsgestum. Ekki síður var tilefnið
sjálft gleðilegt, 15 ára afmæli þeirr-
ar menningarstofnunar sem setrið
er í höndum þeirra Sigríðar Mar-
grétar Guðmundsdóttur og Kjart-
ans Ragnarssonar. Gestir streymdu
að og finna mátti einkennilega
töfra í loftinu; hér var í vændum
fyrsta sýningin á Söguloftinu eftir
átta mánaða hlé.
Á sviðinu stóð Reynir Tómas
Geirsson sem kunnari er fyrir afrek
sín sem læknir en veru sína á sviði.
Hann var hér kominn til að seg-
ja okkur frá Bayeux reflinum og
þeim atburðum sem þar er lýst og
gerðust fyrir 950 árum. Nefndur
refill er útsaumuð teiknimyndasaga
sem lýsir aðdraganda og atburðum
orrustunnar við Hastings á Englan-
di árið 1066. Það er ekki einfalt að
glæða svo gamla sögu lífi en sögu-
manni lék efnið í höndum og tíminn
leið hratt. Margt varð til þess að
sagan skilaði sér vel til áheyrenda.
Sagt var frá af þekkingu, frásögnin
leið áfram hnökralaus, skýr og létt
og mikið af myndum hjálpuðu til
við að gera efnið lifandi og skem-
mtilegt. Það var gaman að fræðast
um hvernig þessi merkilegi sögure-
fill var gerður, gaman að sjá litina
í honum og rýna í smáatriði sem
maður hefði ekki annars tekið eft-
ir jafnvel þótt maður hefði skoðað
refilinn sjálfan. Reynir tengdi sögu
refilsins við Ísland með ýmsum
hætti og hefur til að bera sérstaka
frásagnargleði sem hrífur áheyran-
dann með. Svo hittist á að Reynir
átti 75 ára afmæli þennan frumsýn-
ingardag. Var vel við hæfi að fagna
hátíðisdegi með þessum hætti og að
loknu þéttu lófaklappi var honum
sunginn afmælissöngurinn.
Fjölmörg verk hafa verið flutt
á sögulofti Landnámsseturs síðan
fyrirtækið hóf starfsemi árið 2006
og öll hafa þau einkennst af áhers-
lu á frásagnarlist og sagnamennin-
gu. Þannig hafa áhugaverð ritverk
og sögur færst okkur nær og slík
tækifæri eru hverju samfélagi
dýrmæt.
Guðrún Jónsdóttir
Reynir ásamt þeim Kjartani og Sirrý á 15 ára afmæli Landnámssetursins.
Bayeux og Borgarnes
Sagnamaðurinn Reynir Tómas.
Akraneskirkja. Ljósm.mm.
Auglýst eftir presti í Garða- og
Saurbæjarprestakalli