Alþýðublaðið - 28.07.1925, Blaðsíða 3

Héf ar ekkl nema tvent tÚ:
Aonaðhvort verða >Fram»6kn-
ar< menn að kannast við, svo
sem þelr væntanlega viija, að
þelr séu í raun og veru fram-
aóknarmena og þá að mörguu leyti
jaínaðármeilii, viijl þar með köli
varpa að ýmsu leytl öííu ihalds
sklpuiagi og séu því melrn og
minna byítingaainnaðir eins og
aíllr jafnaðarmenn alls staðar. og
fræða iandfitólkið um “'það, ei:
þair vllja ekkl liggja við hverjar
kosuingar á ótta við jafnaðar-
menn, sem þeir sjáifir hj&Iþi til
að Sla á, — aða iýsa yfir því,
að i flokkl þeirra séu @kki og
gett ekki verlð nema thaldsmenn
og auðvaidssinnar, og — iíklega
þyrfti ekkl að sjóða á ritstjóra
>Tímans< til þess, þegar minst
er þeirrar aðdáunar h na á or-
manni íhald.'flokksins, »em hveð
eftir annað kom h4stö un iram
hjá honum á Aiþiogi í vetur.
FrjfstiMssmálið.
Dagblöðin hafa fyrir skömmu
getiö um Þaö. aC nýtt fyrii tæki
væri í uppsiglingu hér í bænum.
þaö er hiÖ fyrirhugaða frystihús
þeii ra Espholin-bræöra á Akureyri.
Af því að mál þetta varðar mjög
þennan bæ, langár mig til þess aö
minnast á þrð nokkrum oiöum,
fyrst það er kotoið á dagskrá
blaðanna. Það eiu mörg verkefni,
sem þessi atvinnuvegur veiður að
vinna að, fyrst og fremst að sjá
bænum fyrir ísvörðum matvælum,
að sjá smábátaútvegi bæjarmanna
fyrir beitu og siðast að sjá togur-
unum fyrir ísblrgðum iil þess að
varðveita aflann fyrir skemdum,
þangað til hann kemst í höfn eða
markaðsstað, og frysta ís fyrir þau
íshús, sem þá kælingaraðferð hafa
Nú vil ég fyrst athugá ástæðurnar
með þessa staifrækslu hór í bæn-
um, eins og hún nú er.
Hór í borginni eru fyrir fjögur
allstór íshús, sem þessi félög eiga:
ísfélag Faxaflóa. h. f ísbjöminn,
h. f. Herðubreið og Sláturfélsg
Suðurlands auk eins minna, sem
er eign veizl. Geirs Zoöga. Þessi
fimm íshús eru þess megnug að
íuna af höndum tvö aðalblutverk
sfn: að sjá bænum fyrir nægum
kældum matvælum og að frysía
beitu fyrir smábátaútgerð hór og
í veiðistöðvum nærlendis, og auk
þess að sjá togu unum fyrir ís til
kælingar fiski i.ð nokkru leyti,
meðán ísfiskveið ir eru stundaðar
hór. Þegar þett:. er haft í huga,
má sjá, að í i inum fyrst töldu
Btarfsgreinum er ekki brýn þörf á
meiri starfræksb i, en þessi flmm
íshús komast yjr, Aðalhlutverk
þessa nýja fyrirtækis ytði þvi eðli
iega að frysfa ís til togara til þess
að verja fiskinn skemdum, þangað
til hann kemst á markaðsstað.
þann tíma, sem togararnir stunda
ísflskyeiðar. Eftir fyrirhugaðri stæið
þessa fyriitækis hlýtur aðalhlut-
verk þess að verða þetta, því að
svo margir annmarkar eru á stór*
útflutningi frosinna matvæla bóðan, •
þar eö það liggur í augum uppi,
að frystistöð, sem fiystir 80 smá-
lestir af ‘ fiski eða kjöti á sólar-
hring, getur ekki haft nægilegt
fyrir stafni í þeaaum greinum hér
í bæ, þar sem ársneyzla bæjar-
manna af f'ystum matvælum fer
ekki fraro úr 240—260 smálestum
á ári eítir þeim upplýsingum, sem
ég hefi aflað mór, eða að frystá
þelta vörumagu myndi láta nærri
að vera þriggja sólarhringa starf
fyrir fiystistöð þessa, ef vörúr
þsssar kælnu svo ört á markaðinn,
en sem kunnugt er, tekur haust-
kauptiðin alt að st?x vikna tímá.
Yiðvikjandi útflutningi héðan er
þetta að segja: Reykjavík er nú,
eítir að bærinn stækkaði svo, sem
nú et, ekki orðin ú.flutningshöfn
fyrir iandbúnaðarafurðir, t, d. kjöt,
því aðl,útflutningur hóðan á þeirri
vör"'u er sum árin enginn, en flest
árin mjög óverulegur, Hvað fryst-
ingu A flski við kemur, efast ég
mjög um, að þa& sé trýggilegt að
senda hann í þannig verkun til
útlanda í mjög stórum stíl. Kunn-
ugt er röór um það, að á enskum
markaði er flskurinn seldur ísvar-
inn (kældur) en %lls ekki frystur,
og er það aðalmE rkaðsstaður fyrir
íslenzkan flsk. Þegar maður hugsar
um það. að Reykjuvík er langmesta
útgerðar- og flski tílutnings-höfnin,
ef tiil þesa kæmi að Óskur í þess-
ari verkun yrði góð útflutnings-
vara, þá væri með tilliti til sjávar-
afurða heppilegui staður fyrir þetta
fyrlrtæki hér, en miður heppilegur
íýrir landbúnaðii aíuröir, þar sem
I '
bæjarmarkaðurinn þ&rf á allri
framleiðslu sveitanna að halda.
þetta er nokkur annmarki á að
reka svo stórt fyrirtæki, sem þetta
er, því að ég geri ráð fyrir, að
þetta veeii mjög dýyt að stofnr
kostnaði og rekstri, sé staklega,
þar sem allar vélar til þess þarf
eð fá frá Svlþjóð, auk þess sem
einkaleyfi kostar ætíð eitthvað.
Yæri því illa gert, ef þessu væri
ráðið til of fljótra lykta, svo að
þessir framsæknu og stórhuga
menn, sem að því standa, hlytu
tjón af. (Frh.)
O. O.
„Kína vaknar"
Svo heitir grein, sem Edo
Fimmen, ritari Alþjóðassmbands
flutningavtrkamanna, — þeus er
v«rkamnn«félagiö >Dagsbrún<
og Sjómannafélag Reykjavíknr
eru í, — ritar i júní og júii-
hefti mánaðartíðináa sambands-
ins. Er þar deilunni í Kina lýst
á sama hátt og hér < blaðiau
hefir verið gert, en um frásagoir
auðvaidsbtaðanna íarast honum
orð á þessa leið:
>Auðv»ldsblöð allra landa gera
sér fár um að breiða yfir hið
rauoverulega ástand í Kina og
eitra almenningúálitið með Iyg
um og dyigjum rétt elns og
skömmu fyrir stríðsbyrjan 1914.
Með því að vitna til >box»ra
upptcistarinnar< árið 1900 freistá
þan &ð telja almenningi — og
þá um fram alt aiþýðustéttlnni
— trú um, að mótspyrnan í Kína
aé barátta gegn útlendingum, að
hún bwinist gegn hvfta kynstofn
inum, og þar mcð, að um kya
stoi'na-d úíu sé að ræða. >Gula
kættan< svo nefada er máiuð
upp með segilegum iituro.
ÖreigaSýður helmslns má ekki
láta glnna slg aftur alms og 1914';
Barátta kinversku öreigastéttai-
innor sr að eins að þvi leytl
barátta gegn útiendinguro, sem
útlendingárnir eru féflettendur
kínversku þjóðarinnar, og það
er ekki sök Kíaverja, að melri
hlutl útlecdibganna — Evrópu-
] menn. Ameríkumena og Japanar
| — oru féflettendur belrrí. eða
j þjónar féflvttenda þeirra.<