Heilsuvernd - 01.08.1948, Page 32

Gunnar Dáhl, tannlæknir:
Fæðið og tennurnar
Augun eru kölluð spegill sálarinnar. Á sama hátt má
kalla tennurnar spegil líkamans. Eins og hugur mannsins
endurspeglast í augum hans, þannig endurspeglast ástand
líkamans í tönnunum.
Tennurnar eru eini hluti líkamans, sem ekki geta lækn-
azt, ef þær skemmast. Bein vaxa að nýju, beinbrot gróa,
sár gróa í húð og vöðvum. En hola eða skemmd í tönn
grær aldrei. Það verður að fylla upp í hana.
Það er algengt, að sjúklingar með sár í maga fá miklar
tannskemmdir, er þeir hafa lifað um hríð á hinu fábreytta
fæði, sem læknar ráðleggja þeim venjulega, en í því er
lítið eða ekki af mjólk, hráum aldinum eða grænmeti, eða
grófu brauði. Tennurnar eru það líffæri, sem einna fyrst og
augljósast sýna truflanir og galla á viðurværi manna og
efnaskiptum. Og þessi merki verða aldrei afmáð.
Tennur barnsins bera ætíð minjar þess fyrirhyggjuleysis
og þeirrar vankunnáttu, sem móðirin gerir sig seka um,
meðan hún gengur með barnið og á fyrstu æviárum þess.
Tennurnar verða lausar, óreglulegar og vanskapaðar. Ó-
reglulegar máltíðir og ófullnægjandi fæði á skólaárunum
veldur auknum og áframhaldandi skemmdum.
Flestir telja viðurværi forfeðra okkar hafa verið mjög
fábreytt. Fram á 14. öld var það aðallega mjólk, smjör,
ostar, hýðismjölsbrauð og allskonar grænmeti og rótar-
ávextir, sem soðið var saman í stórum potti og borðað með
soðinu. Á 16. öld var farið að flytja inn matarsalt að veru-
legu ráði og verka miklar birgðir af saltkjöti og saltfiski.
Neyzlu þessa salta matar fylgdi aukinn þorsti, sem var