Strandapósturinn - 01.06.1988, Side 109
sjaldfengnari. Stundum komu menn með lúðu og man ég eftir
stórlúðu sem Jóhannes, faðir Kristínar mágkonu minnar dró.
Hann var meira en meðalmaður á hæð, en þó munaði litlu að
lúðan væri jafn löng og karlinn.
Mikil sfldargengd kom oft um og eftir mitt sumar og eru mér í
minni svartar sfldartorfurnar með ský af kríum, ritum og mávurn
yfir. Þessar torfur gengu inn í fjarðarbotn og voru alveg ótrúlega
þéttar. Heyrði ég að Þorvaldur frá Vík, síðar pakkhúsmaður á
Borðeyri hefði vaðið með fötu út af eyraroddanum þar, sökkt
henni í sjóinn og komið upp með þrjár síldar í fötunni. Það var
munur eða í ördeyðunni sem nú er. Svo fóru trollskipin að birtast
og það var eins og við manninn mælt: Allur fiskur hvarf og ekkert
veiddist. Trollaranir jusu upp fiskinum, hirtu síldina en hentu
öllum öðrum fiski í sjóinn aftur.
Mönnum þótti, sem von var, afleitt að sjá lífsbjörgina drepna og
henni fleygt í sjóinn aftur til að rotna þar, svo nokkrir bændur
fóru um borð í trollskipin til að fá þennan úrgangsfisk, það besta
til matar en það lélegra í skepnufóður. Þeir fóru þá með ýmsar
framleiðsluvörur sínar til skipsmanna, mjólk, smjör og skyr og ég
heyrði nefndar heitar kleinur.
Einn þessara bænda var nágranni okkar. Hann fór fram í erlent
síldarskip með mjólk, skyr og rjóma. Þegar hann hafði fært skip-
verjum mjólkurvörurnar, buðu þeir honum í kaffi.
En sem hann hafði drukkið kaffið og kom aftur upp á þiljur
mætti honum hláleg sjón: Skipsmenn voru þá í óðaönn að fletja
skyrið út á fjalir og breiða það til þerris móti sólinni. Minn maður
stoppaði þá af, bað um skál og sykur, blandaði því saman og
borðaði það, eftir að hafa látið mjólk út á. Skipverjar gerðu þá eins
og þar með hvarf skyrið ofan í þá á svipstundu. Hann kom að
landi á drekkhlöðnum bátnum og hló að öllu saman.
Þetta botnskrap veiðiskipanna hefur áreiðanlega verið ein
helsta orsök ördeyðunnar í sjónum og þá einkurn mengunin
vegna rotnandi fískjar sem mokað var í sjóinn á þennan hátt.
Að haustinu var fiskurinn saltaður í tunnur og man ég ekki til
þess að fisklaust yrði á heimilinu á meðan hann veiddist í firðin-
um. Fiskur var einnig settur á rár til herðingar, bæði bolur og
107