Fréttablaðið - 01.10.2022, Qupperneq 6

29. sep - 8. okt
Barnadagar
Fjarðarkaupa
r
ð
Frábær
verð
Forvarnafulltrúi segir stjórn­
völd auka aðgengi að áfengi
þvert á alþjóðleg skilaboð
í heilbrigðiskerfinu. Fram­
sóknarþingmenn vilja
að búðir megi selja áfengi alla
daga ársins.
bth@frettabladid.is
LÝÐHEILSA Fimm þingmenn Fram­
sóknarflokksins hafa lagt til laga­
breytingu á áfengislögum. Ef frum­
varpið verður samþykkt eykst
aðgengi að áfengi, þar sem búðum
verður heimilt að selja áfengi alla
daga ársins, líka á stórhátíðum.
Samkvæmt núgildandi ákvæðum
skulu áfengisútsölustaðir lokaðir á
helgidögum þjóðkirkjunnar, sumar­
daginn fyrsta, 1. maí, 17. júní og
fyrsta mánudag í ágúst. Af ákvæð­
unum leiðir einnig að áfengisútsölu­
stöðum er óheimilt að hafa opið á
sunnudögum.
„Slíkt bann við opnunartíma
staða sem selja áfengi og sölu frá
framleiðslustað, samræmist ekki
tíðaranda samfélagsins,“ segir í
greinargerð með frumvarpinu.
Einnig segja Framsóknarþing­
mennirnir fimm, undir forystu
Hafdísar Hrannar Hafsteinsdóttur
sem situr í velferðarnefnd, að með
tilkomu nýrra áfengisverslana, sér­
staklega netverslana, sé talið að
veita þurfi áfengisútsölustöðum
rýmri heimildir til að bregðast við.
Að mati f lutningsmanna er eðli­
legt að áfengisútsölustaðir hafi rétt
til að ákveða opnunartíma án þess
að það sé skilyrt í lögum. Breytingin
myndi fela í sér að heimilt verður að
hafa áfengisútsölustaði opna alla
daga. Opnunartími ríkisrekinna
áfengisverslana á Norðurlöndunum
er almennt ákveðinn með öðrum
hætti en lagasetningu. Stjórnir,
reglugerðir og ákvarðanir ráðu­
Frumvarp um aðgengi gagnrýnt
bth@frettabladid.is
HAFNARFJÖRÐUR Fulltrúar Sam­
fylkingarinnar í minnihluta bæjar­
stjórnar í Hafnarfirði hafa lagt fram
bókun þar sem lýst er verulegum
áhyggjum af fjármálum bæjarins.
„Niðurstöður árshlutareiknings
Hafnarfjarðarbæjar eru verulegt
áhyggjuefni. Hallarekstur upp á
rúman einn og hálfan milljarð
króna er staðreynd og langt frá
áformum sem finna má í fjárhags­
áætlun bæjarins,“ segir í bókuninni.
Fram kemur að fulltrúar Samfylk­
ingarinnar í bæjarráði hafi í sumar
varað við erfiðri fjárhagsstöðu bæj­
arins og blikum á lofti í þeim efnum.
Samfylkingin hafi kallað eftir við­
brögðum og tillögum meirihlutans,
en engin svör fengið.
„Fulltrúar meirihlutans hafa
aftur á móti afneitað staðreyndum
og sagt ástand fjármála bæjarins í
góðu lagi. Nú eru staðreyndir skýr­
ar. Reksturinn skilar umtalsverðum
halla upp á hálfan annan milljarð.
Og aðeins hálft árið að baki.“ n
Áhyggjur af fjárhagsstöðu Hafnarfjarðar
bth@frettabladid.is
HEILBRIGÐISMÁL Lyfjastofnun hefur
tekið saman fjölda tilkynninga
vegna lyfjaskorts á síðasta ári, að
ósk Fréttablaðsins.
Í fyrra bárust 846 tilkynningar
um lyfjaskort. Þar af voru 820 frá
markaðsleyfishöfum og 26 frá ein­
staklingum.
Fram kom í Fréttablaðinu í gær
að hægari aðföng lyfja og málsvæði
íslenskunnar væru áskoranir. Mörg
dæmi eru um að íslenskir sjúklingar
þurfi undanþágur fyrir lyf og getur
sú staða komið upp að leiðbeiningar
séu á erlendum tungumálum, svo
sem spænsku.
Málið kom til umræðu á Alþingi
í fyrradag þar sem haldið var fram
að fjöldi íslenskra barna hefði lent
í vandræðum vegna lyfjaskorts. n
Tilkynningar um
lyfjaskort margar
benediktboas@frettabladid.is
VEÐUR „Meðalhiti sumarsins reikn­
ast 9,2 stig. Það er í kaldara lagi
miðað við það sem algengast hefur
verið síðustu áratugi, en hefði samt
talist hlýtt á „kalda“ tímabilinu 1965
til 1995,“ skrifaði veðurfræðingur­
inn Trausti Jónsson á bloggsíðu sína
í gær.
Hann segir að svokölluðu Veður­
stofusumri sé lokið, en það nái frá
júní til september. n
Sumarið náði
ekki tíu gráðum
846 tilkynningar bárust um skort.
Veðrið var slæmt nyrðra og syðra.
Rósa Guð-
bjartsdóttir
bæjarstjóri og
Guðmundur
Árni Stefánsson,
oddviti Sam-
fylkingarinnar,
fyrir kosning-
arnar í vor.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ANTON BRINK
Hluti þing-
manna
Framsóknar-
flokksins vill
lagabreytingu á
áfengislögum.
Ef hún næst í
gegn eykst að-
gengi að áfengi
þar sem búðum
verður heimilt
að selja áfengi
alla daga ársins,
líka á stórhá-
tíðum.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ÓTTAR
Árni Einarsson,
forvarnafulltrúi
Hafdís Hrönn er
fyrsti flutnings-
maður
bth@frettabladid.is
HEILBRIGÐISMÁL Orri Páll Jóhanns­
son, þingf lokksformaður Vinstri
grænna, segir að ástæða þess að VG
á ekki fulltrúa í þingsályktunartil­
lögu um að Ísland verði leiðandi í
rannsóknum á hugvíkkandi efnum,
sé ekki sú að hreyfingin hafi tekið
afstöðu gegn notkun efnisins xíló­
síbíni, sem er virkt efni í sveppum.
„Við höfum ekki tekið umræðu
innan okkar hreyfingar um þetta
mál og þess vegna erum við ekki
með í málinu. Við skorumst ekki
undan að taka þátt í umræðunni
þegar hún á sér stað,“ segir Orri Páll.
Þingmenn allra f lokka utan VG,
alls yfir tuttugu talsins, vilja að
heilbrigðisráðherra skapi löglegan
farveg fyrir efnið í lækningaskyni.
Engil bert Sigurðs son geð læknir
sagði í Fréttablaðinu þegar greint
var frá nýrri rannsókn um að skyn­
VG ekki gegn skynvíkkandi aðferðum
Orri Páll
Jóhannsson,
þingflokksfor-
maður Vinstri
grænna, segir
flokkinn ekki
skorast undan
umræðunni.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ANTON BRINK
víkkandi meðferð geti gagnast fólki
sem þjáist af alvarlegu þunglyndi:
„Það þarf aðila sem hefur hlotið
þjálfun og getur brugðist við ef
reynslan reynist ein stak lingi erfið.“
Einnig segir geðlæknirinn: „Við
þurfum að lág marka líkur á að fólk
fari illa út úr of skynjunar með ferð
eins og gerðist með LSD. En það er
þannig með lyf, skurð að gerðir, mörg
inn grip, að stundum sam þykkjum
við aukna á hættu við læknis með­
ferð hjá þeim sem glíma við al var­
legustu veikindin.“ n
neyta ráða för við slíka ákvarðana­
töku. Slíkt veitir þeim verslunum
rýmra frelsi til að ráða sínum
opnunartíma og breyta honum ef
ástæða er talin vera til þess. 
Að mati flutningsmanna er frum­
varpið til þess fallið að áfengi verði
áfram selt í öruggu umhverfi þar sem
eftirlit verði með aldurstakmörkum
og stuðlað að forvörnum. Þá telja
flutningsmenn að mikilvægt sé að
blása til stórsóknar í forvörnum,
meðal annars með því að auka það
fjármagn sem eyrnamerkt er for­
vörnum og setja upp áætlun sem
endurmetin verði með reglubundn­
um hætti. Meginefni frumvarpsins
snúi að því að auka þjónustu við
neytendur og að enn sé viðhaft til­
greint eftirlit með sölu áfengis.
Árni Einarsson, hjá Fræðslu og
forvörnum, segir frumvarpið ganga
í öfuga átt miðað við yfirlýsta stefnu
í forvörnum.
„Aukið aðgengi að áfengi skilar
sér samkvæmt rannsóknum beint í
aukna neyslu. Í því ljósi er hér verið
að leggja til neikvæðar breytingar,"
segir Árni.
Hann segir að ýmsar breytingar
hafi orðið á síðustu misserum þar
sem  aðgengi að áfengi sé nánast
stanslaust aukið. Framleiðendum
hafi sem dæmi verið gert kleift að
selja áfengi beint frá framleiðslu­
stað. „Hún er dálítið sérstök þessi
vegferð íslenskra stórnvalda þvert á
tilmæli sérfræðihópa í heilbrigðis­
kerfinu, þar sem eindregið er verið
að hvetja þjóðir til að draga úr
áfengisneyslu. Miðað við það erum
við algjörlega á öfugri leið.“
Þá segir Árni mikið talað um for­
varnir á Íslandi á sama tíma og fjár­
heimildir til málaflokksins rýrni í
gegnum lýðheilsusjóði. n
6 Fréttir 1. október 2022 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ