Leikhúsmál - 01.03.1963, Blaðsíða 25

Leikhúsmál - 01.03.1963, Blaðsíða 25
ÞjóðleikhúsiS Pétur Gautur eftir Henrik Ibsen Leikstjóri Gerda Ring. Frumsýnt 26. des. 1962 Þctð er með nokkrum ólíkindum að byggingarmeist- arinn (sbr. t. d. AfturgöngurnarJ Henrik Ibsen skyldi afreka það að setja saman slíkan óskapnað að formi til sem Pétur Gaut. Ef það er satt að Ibsen hafi ekki samið þetta leikrit handa leiksviði er kannski óþarfi að undrast þetta, en þó verður fyrir manni önnur furða — sú, að hann skyldi geta staðizt þá freistingu að gera leikinn þannig úr garði að hœgt yrði að setja hann á leiksvið með sœmi- legu móti, einkum þar sem aðalpersónan, Pétur Gautur, er sérlega „leikrœn" manngerð, með skírum og tilþrifa- miklum einkennum. Um inntak leiksins hefur mikið verið rœtt og ritað, enda skemmst frá því að segja að það hefur gefið hon- um það gildi, sem mölur og ryð fá ekki grandað. I sumum atriðunum er það sett fram á nakinn og áhrifa- ríkan hátt. Hinu verður heldur ekki neitað að Ibsen er í leik þessum nokkuð óvandur að listrœnum meðulum, flökrar t. d. ekki við því að grauta saman stílum og leggur þar með leikstjóranum á herðar eilífan vanda. Leikstjórn Gerdu Ring ber vott um glöggan skilning á innri byggingu leiksins (eftir því sem hœgt er að rœða um innri byggingu í þessu tilviki), táknmál sýningar- innar er skýrt og hispurslaust. Þó virðist leikstjórinn ekki allskostar hafa útfœrt til hlítar sína eigin hugmynd, t. d. i atriðinu í Dofrahöllinni, sem virðist vera hugsað sem endurtekning á veizlunni að Heggstað, einskonar mar- tröð í vitund Gauts, en þó ekki endanlega útfœrt sem slíkt. Ennfremur verður hið smekklausa sólóspil Rúriks Haraldssonar í hlutverki Þjóðverjans að skrifast á reikning leikstjórans. Þess má einnig geta, að í atriðinu á vitfirr- ingahœlinu (sem er útaf fyrir sig skemmtilegt ,,teater") setur leikstjórinn Pétur Gaut í dálítið broslegan vanda með þvi að láta það sem hann segir stangast á við athafnir brjálœðinganna. Meðferð sumra leikaranna á textanum er slœm og stundum beinlínis út í hött. Frú Ring hefur að sjálfsögðu þá afsökun að vera lítt heima í íslenzku máli, en þetta er jafn mikið lýti á sýningunni eftir sem áður. Það er orðið þreytandi að sjá ágœta leikara, eins og t. d. Árna Tryggvason, Bessa Bjarnason og stundum Rúrik Haraldsson, vera sífellt að endurtaka gamlar klissjur. Það er t. d. kominn tími til að Bessi fari að endurskoða handleggja- og fótahreyfingar sínar, járn- smiður hreyfir t. d. ekki útlimi sína eins og sirkusbrúða. Að endingu: Ég hefði kosið að leikstjórinn hefði anað- hvort haft tónlist Griegs óskerta eða sleppt henni með öllu, og hefði sá kosturinn verið miklu beztur. Sann- leikurinn er sá að enda þótt þetta sé ánœgjuleg músik þegar Tómas heitinn Beecham stjórnar henni á hljóm- plötu skjóta þessir rómantísku hljómar skökku við harka- lega ádeilu (á rómantíkina öðru fremur!) og symbolisma leiksins, eins og hún er í umrœddri uppfœrslu gegnir hún alls engum tilgangi (nema kannski að straffa nokkrum tónlistarmönnum), og gerir sýninguna að talsvert meiri óskapnaði en hún annars hefði orðið, fyrir utan það að gefa tilefni til vafasamra fullyrðinga um söng Margrétar Guðmundsdóttur (Sólveig), sem að vísu er ekki góður sem slíkur, en hefði samt kannski orðið býsna hugljúfur einn sér í stað þess að vera parodía af óperusöng með af- skaplega fínu hljómsveitarspili. Það er raunar ógerningur að skapa heilsteypta sýningu á leikriti sem er jafn auðugt af kostum og göllum sem þetta, og þessvegna varla ástœða til að fjargviðrast út í það þótt ekki tœkist það að þessu sinni. Það gladdi mig persónulega að komast að raun um að frú Gerda Ring er ekki af því kúnstnera sauðahúsi sem haldið er órœðum skáldskapargrillum, hún hefur gengið hreint til 21
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70

x

Leikhúsmál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Leikhúsmál
https://timarit.is/publication/1743

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.