Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.03.1939, Page 33

2. árg. . Jan.-marz 1939 V A K A
Carleton Beals:
Baráttan um $uðui*-Amerí]m
Ameríski rithöfundurinn Carle-
ton Beals er manna kunnugastur
mönnum og málefnum í Suður-
Ameríku, og hefir hann ritað mikið
um þá hluti. — í eftirfarandi grein,
sem er þýdd úr hinu kunna tíma-
riti The Reader's Digest, rœðir
hann um afskipti Hitlers af mál-
um Suður-Ameríkubúa. Vitneskja
um starfsaðferðir Hitlers þar er
líkleg til að verða mörgum íslend-
ingum œrið umhugsunarefni. —
Síðan grein þessi var rituð hafa
Bandaríkin tekið að sýna meiri
áhuga fyrir Suður-Amerikuríkjun-
um og leitast þau nú mjög við að
halda sig til jafns við Þjóðverja og
ítali um áhrif þar syðra. — Heitið
Suður-Ameríka er hér notað um
þau lönd, sem Beals nefnir Latin-
America.
Ef þú ferðast um Suður-Ame-
ríku á þessum síðustu tím-
um, fer naumast hjá því, að þú
hittir meira og minna af þýzkum
ferðalöngum. Þá er jafnt að finna
í afskekktustu óbyggðum Amazon
héraðanna sem í þéttbýlustu
nienningarbyggöum Argentínu.
Með óbugandi þrautseigju ferð-
ast þeir í vikur og mánuði eftir
El Chaco. Þetta ferðalag er
jafnan ákaflega yfirlætislaust.
Fyrirferðarlítill farangur, nokkr-
ir innfæddir burðarmenn, sterkir
gönguskór og hárnákvæmir,
fremur alvarlegir menn. Þeir eru
vinsælir af íbúum, þeir semja
sig að siðum landsins, sýna lif-
andi áhuga fyrir fólki og náttúru
og þeir draga sig ekki í hlé fyrir
erfiðleikum, eða jafnvel hættum.
Störf og áhugamál þessara
þýzku ferðalanga eru óendanlega
fjölþætt. Sumir eru farandsalar,
aðrir ljósmyndarar. Sumir safna
blómum eða fiðrildum, steinum
eða skordýrum. Aðrir rannsaka
fornar byggingarústir, kynna sér
þjóðsagnir og þjóðdansa, mál-
lýzkur, gömul vopn o. s. frv., yfir
höfuð allt, sem nöfnum tjáir að
nefna. Engin þjóð hefir á síðari
árum sýnt jafn fjölþættan áhuga
fyrir öllu því, sem varðar Suður-
Ameríku og íbúa hennar. Slíkan
áhuga er að minnsta kosti ekki
að finna meðal Bandaríkja-
manna. Þeir búa jafnan meira
og minna einangraðir utan síns
heimalands, sitja í klúbbum sín-
um, leika golf og tennis og láta
þá innfæddu eiga sig.
*
í flestum Suður-Ameríku lönd-
um eru búsettir fleiri Þjóðverjar
en Bandaríkjamenn. í Argentínu
búa nálægt 100.000 Þjóðverjar.
í suðurhluta Chile er einnig mik-
ill fjöldi Þjóðverja. Þeir eru prýði-
lega að sér í hverskonar akur-
31