Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.03.1939, Síða 56

VAKA 2. árg. . Jan.-marz 1939
okrararnir sem ný plága. Af því
leiddi, aS 730,000 indversk sveita-
þorp urðu ofurseld sífeldum sulti.
Á 18. öld urðu „aðeins“ tvö hall-
æri, sem deyddu 10 milj. manns.
Á fyrra helmingi 19. aldar varð
einu sinni stórfeld hungdursneyð
en á síðara hluta aldarinnar 8
slíkar. í öllum þessum hungurs-
neyðum fórust alls, samkvæmt
opinberum skýrslum, um 25 milj.
manna. Síðasta hungursneyðin í
Indlandi varð 1921—22.
í Kína stafa hallærin ýmist af
þurrkum eða vatnsflóðum, og
sjaldan er neyðin afstaðin á einu
ári. Hin „sjö mögru“ ár eru nefnd
í fornum kínverskum annálum,
líkt og í Egyptalandi. Kína lenti í
sínu „syndaflóði" árið 2300 f. Kr.
Gula fljótið óx þá svo, að „vatnið
náði upp í himininn“.
Bæði á Indlandi og Kína hefir
hungrið sorfið oftar og fastar að,
eftir að menning Norðurálfunnar
fékk þar fótfestu. Á tímabilinu
1876—1929 urðu 9 stórkostlegar
hungursneyðir í Kína.
Japanir vita líka hvað sulturinn
er. Á næstu 150 árunum fyrir
„byltinguna“ 1868 fjölgaði þjóð-
inni alls ekkert. En eftir að þeir
tóku upp nýtt skipulag og tækni,
að hætti Vesturlanda, hefir mjög
breytt til bóta. Oft koma þó hall-
æri þar í einstökum héruðum,
bæði vegna fátæktar bændanna
og vegna jarðskjálfta, storm-
sveipa eða frosta.
Þegar hungurvofan læsir beina-
pípum sínum að hálsi þjóðanna,
finna þær vanmátt sinn gegn
54
gerræði náttúrunnar. Hvert tíma-
bil hefir leitað að orsökum ófar-
anna á sinn hátt. í þýzkum ann-
ál frá 12. öld, eru orskir hallær-
isins skýrðar þannig: „Saturnus
er mjög kaldur að upplagi. Þegar
hann lendir með sólinni í vor-
merki dýrahringsins, verður veð-
urlagið vott og kalt. Og ef hann
lendir með sólinni í haustmerki,
verður kuldinn hálfu meiri. Þegar
Saturnus kemur í hrútsmerki um
vorjafndægri, hefir hann valdið
7—8 harðindaárum, sem leiða af
sér hungursneyð.“
Á Indlandi kenna bændurnir
sennilega reiði hins volduga Sjiva
um hallærin og kínverski bóndinn
kennir þau illum öndum. En hér
í álfu snýr bóndinn bænum sín-
um til velviljaðra guða, sem eiga
sér hof í sölum landbúnaðarhá-
skólanna.
Malthus, Liebig og Mendel.
Engar skýrslur eru fyrir hendi
um mannfall úr hungri, farsótt-
um og styrjöldum á miðöldunum.
Af einstökum frásögnum er þó
ljóst, að sú tala var gífurleg. Af
drepsóttum gerði svarti dauði
mestan usla. í Englandi fækkaði
fólkinu úr 4—5 milj. um helming,
og næstu tvær aldir varð lítil
fjölgun. Evrópa var strjálbýl um
þær mundir og fjölguninni mið-
aði hægt. Um 100 e. Kr. var íbúa-
tala Rómaveldis um 5 milj. og 500
árum síðar lifðu á sama svæði
aðeins um 20 milj. Undir lok 17.
aldar, þegar öryggi og festa var
orðin meiri í stjórnarfari, tók