Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.03.1939, Síða 59

2. árg. . Jan.-marz 1939 V A K A
ódýrari korntegundir langar leið-
ir. Nú eru flutningatæki þeim
mun öflugri og ódýrari, að einnig
rúgur, bygg, og maís er flutt yfir
höfin. Þrátt fyrir það, er hveitið
þó enn höfuðtegundin í allri
kornverzlun. Hin mikla fjölgun í
borgunum á síðari árum hefir
aukið hveitineyzluna geysilega.
Borgarbúinn, sem hefir kyrrsetur
og etur mikið af kjöti, er sólginn
í hveitibrauð. Árlega er fleytt um
18 milj. tonna hveitis og 3 milj.
tonna hveitimjöls yfir úthöfin. Af
maís eru hinsvegar fluttar 8 milj.,
af byggi 3.7 milj. og af rúgi aðeins
1.5 milj. tonna.
Því nær allur þessi flutningur
beinist til Evrópu. Þetta er því
eftirtektarverðara, þegar þess er
gætt, að hér í álfu er ræktaður
þriðjungur af allri hveitifram-
leiðslu heimsins. En jafnframt
notar Evrópa um helming alls
hveitis. Norður- og Suður-Amer-
íka framleiða um helming af
heimsforðanum, en eta aðeins
lítinn hluta þess. Hitt er flutt út.
Afríka og Asía eta eigin fram-
leiðslu og flytja nokkuð inn í
viðbót. Ástralía, sem aðeins fram-
leiðir 2% af heimsforðanum get-
ur samt flutt talsvert út.
Heimurinn fær þannig hveiti
úr nokkrum „kornforðabúrum“,
sem er hæfilega dreift um álfurn-
ar. Þótt uppskera bregðist í einni
álfunni, fæst full uppskera í hin-
um. Og auk þess skortir aldrei
ferska uppskeru vegna þess, að
„hið gullna ax“ nær fullþroska í
hverjum mánuði einhvers staðar
í heiminum.
Hin fornu kornforðabúr.
Elztu kornforðabúr heimsins
eru við Miðjarðarhafið. í öllum
þeim löndum hefir hveiti verið
ræktað frá ómuna tíð. Fram á 19.
öld var hveiti flutt út frá Egypta-
landi, en nú fær það flutt inn.
Mesta hveitiland Evrópu er
Frakkland, einkum Norður-
57