Rökkur - 01.12.1930, Page 30

140
RÖKKUR
Þó ber þess ;rð geta, að önnur
héruS í Frakklandi urSu enn ver
úti. Þó var barist oft og mikið i
Sommehéraöi öll styrjaldarárin.
ÞjóSverjar lögSu áherslu á, aS ná
Amiens á sitt vald. En þaS fór
líkt um Arniens og Verdun og
Rheims. Um allar þessar borgir
var barist af mikilli heift og þær
voru allar lagSar í eySi aS miklu
leyti. En ÞjóSverjar náSu þeim
ekki á sitt vald. Þó komust ÞjóS-
verjar eitt sinn inn í Amiens, en
urðu aftur aS hörfa undan. (Þeir
náSu borginni á sitt vald 2. sept.
1914 og héldu henni þangaS til í
Marneorustunni 14. sept). — TaliS
er, aS 280.000 íbúanna hafi neySst
til þess aS hverfa á braut frá heitn-
ilum sínum í SommehéraSi á ófriS-
arárunum. Þó telja sumir, a0 þessi
tala sé of há. En ábyggilegri töl-
ur eru fyrir hendi um hvaS lagt
var í eýSi i héraSinu, sem sé: 448
sveitaþorp, 596 skólar, 40.335 hús
(algerlega), 18.766 (aS meira eSa
minna leyti), 800.000 ekrur lands,
þar af 381.400 af fullræktuSu
landi, 1.099 verksmiSjur, 7.144 km.
þjóSvega og 220 km. járnbrauta.
En hvaS hefir þá veriS gert á
þessum slóSum þessi tólf ár, sem
liSin eru, síSan heimsstyrjöldinni
lauk?
í stuttu máli: í SommehéraSi
hafa styrjaldarsárin veriS grædd
aS mestu. Skotgrafir sjást nú
hvergi, þjóSvegirnir hafa veriS
lagSir aS nýju eSa endurbættir og
járnbrautirnar i héraSinu eru nú
68 km. lengri en áriS 1914. íveru-
hús og gripahús hafa veriS end-
urreist. Þau eru óbrotnari á aS sjá
en þau, sem fyrir voru 1914 og
minna í (lest boriS, en þau eru
yfirleitt betur bygS og þægilegri
til íbúSar en gömlu húsin. Dóm-
kirkjan í Amiens hefir veriS bygS
upp, eftir því sem þurfa þótti, fyr-
ir gjafafé frá Bretlandi og Banda-
ríkjunum. AS vísu þurfti ekki aS
byggja Amiens upp frá grunni,
eins og segja má um Arras, t. d.,
en þar eru þó heil svæði, þar sem
eingöngu eru ný hús. AllvíSa í
Amiens var hægt aS byggja gömlu
húsin upp. — Þó iSnaSur sé nokk-
ui í SommehéraSi lifa flestir íbú-
anna á landbúnaSi. Yfirleitt stend-
ur þar alt í blóma; miklu færra,
en viS mátti búast, minnir á heims-
styi'jöldina. ÞaS eru helst her-
mannagreftrunarstaSirnir, sem
minna menn á styrjöldina. Menn
fara ekki langt áSur en slíkur
staSur kemur í ljós og ef lengra
er haldiS annar og fleiri. Þar hvíla
þeir í tugþúsundatali, sem tróSu
blóSugan valinn á þessum slóSum
fyrir liSlega áratug. Sár foldarinn-
ar hafa græSst, en krossaraSirnar
hvitu og óendanlegu eru þögult
vitni þess sem var.