Úrval - 01.06.1951, Qupperneq 63

ÞAR SEM DÝRIN STJÓRNA MÖNNUNUM
61
tíðinni, sem varir í sex til átta
vikur, verða fiskimennirnir að
búa í veiðimannahúsinu og mega
aldrei koma heim í kofa sína á
meðan. Þeir mega ekki einu sinni
horfa á konurnar sínar; ef þeir
gera það, trúa þeir, að flugfisk-
ur muni bora úr þeim augun.
I miðjum allsnægtunum þjáist
Yap-bóndinn af vaneldi — vegna
hjátrúar. Yaphöfðingi gaf okk-
ur morgunverð. „Ætlarðu ekki
að borða með okkur?“ spurði
ég. „Við borðum aldrei á morgn-
ana,“ svaraði hann. „Ekki fyrr
en um hádegið?“ spurði ég.
„Ekki fyrr en á kvöldin," sagði
hann. Ástæðan er sú trú, að ef
bóndinn fari með fullan maga
til vinnu sinnar, viti guð mold-
arinnar, að mannkynið rækti
jurtir aðeins til þess að éta þær.
Til þess að halda þessu leyndu,
verði bóndinn að vera fastandi
allt til kvölds. Þegar hann svo
kemur heim, þreyttur og solt-
inn, étur hann oft sér til óbóta
og verður magaveikur. Hin háa
dánartala meðal eyjarskeggja er
talin stafa að verulegu leyti af
þessum ósið.
Jafnvel í steinunum búa af-
brýðisamir guðir. Á Yap eru
sennilega notaðir undarlegustu
peningar í heimi — steinplötur,
sem eru frá 15—30 sm. í þver-
mál. Gildi þessara steinpeninga
byggist á þeirri trú, að í þeim
búi guð, sem mundi reiðast ef
notaðir væru nútímapeningar.
Það er skrítin sjón, að sjá þorps-
búa rogast með þrjátíu punda
stein inn í krambúðina til að
kaupa einn bauk af kakói.
Bannhelgi á margskonar fæðu-
tegundum kemur aðkomumann-
inum undarlega fyrir sjónir, en
hún er alvörumál fyrri eyjar-
skeggja. Ég bauð Yaphöfðingja
nokkra valda banana. „Ég get
ekki borðað þá,“ sagði hann.
„Konan mín ætlar að fara að
eiga barn.“ Faðir, sem á von
á barni, má ekki borða banana
eða dúfnakjöt, og heldur ekki
kókosnetur, ef þær hafa fallið
af trjánum. Ef hann brýtur
þessa bannhelgi, fæðist barnið
andvana.
Guð kókospálmans er kröfu-
harður. Hann leyfir ekki, að
kókoshnetan sé matur hvers
þess manns, sem kann að vera
hungraður eða þyrstur hverju
sinni. Aðeins ein persóna má
neyta ávaxta af einu og sama
trénu, þessvegna á hver meðlim-
ur í Yapfjölskyldu sitt kókos-
tré. Þegar barn fæðist, eru því
eignuð tvö eða þrjú tré, og frá