Úrval - 01.12.1957, Blaðsíða 17

MINNSTU MENN JARÐARINNAR
hitabeltisskógunum á Anda-
maneyjum, enda þótt monsún-
vindurinn hafi þar sín áhrif og
valdi meiri sveiflum í veður-
fari en títt er í skógum Mið-
Afríku. En Andamanarnir
kunna þar jafn vel við sig að
sínu leyti og Aétarnir á Filipps-
eyjum, sem lifa í hengikofum
úr bambus inni í rökum og
dimmum frumskóginum. Enn
skuggalegri, rakari og þéttari
er þó sígræni fjallaskógurinn,
sem er heimkynni dverganna á
Nýju Guineu. Það er því Ijóst,
að allar þær fjórar dvergaþjóð-
ir, er nefndar hafa verið, og
að auki ýmsir smærri dverga-
flokkar víðs vegar um Indó-
nesíu, eiga það sameiginlegt að
kunna bezt við sig í þéttum
skógum hitabeltisins, þar sem
skuggsælt er og saggasamt.
Evrópumaður, sem á þess
kost að kynnast einhverri
dvergþjóðinni nánar, sér strax
greinilega mismuninn á henni
og þeim innfæddu, sem búa í
nágrenni hennar. Og honum
virðist engin vafi á, að dverg-
arnir séu fyrstu og elztu land-
nemarnir.
I fornöld og á miðöldum var
heitið ,,dvergar“ notað aðeins
um þá smávöxnu menn, er
bjuggu í skógum á uppsprettu-
svæði Nílar og höfðu líkams-
einkenni, er voru mjög frá-
brugðin því sem var meðal ann-
arra manna. Þá þekktu menn
ekki annað. En eftir miðja 19.
öld, þegar fleiri slíkar frum-
ÚRVAL
stæðar þjóðir komu 1 leitirnar,
er allar voru mjög smávaxnar
og höfðu þar að auki marg-
vísleg önnur einkenni en dverg-
arnir við Níl, reyndist nauð-
synlegt að þrengja hugtakið og
gefa einhverjar algildar regl-
ur um stærðartakmörk. í al-
þjóðasamþykkt frá árinu 1905
segir svo, að ,,dvergar“ skuli
kallast allar þær þjóðir, þar
sem karlmennirnir eru minni
en 150 sentimetrar á hæð. Ekki
þurfti að setja neinar sérstak-
a,r reglur um kvenfólkið; með-
alhæð þess er hvarvetna í heim-
inum minni en karlmanna. Sá,
sem er innan þessara tak-
marka, er því nefndur „mjög
lítill“ eða ,,dvergvaxinn“.
Ekki hafa fundizt neinar
fornsögulegar menjar, er bendi
til þess, að dvergarnir hafi allir
átt sameiginlegan forföður.
Ekkert eitt einkenni, jafnvel
ekki líkamshæðin, gefur til
kynna sjálfstæðan kynþátt. En
í leiðangri mínum til Nýju Gui-
neu á miðju ári 1956 komst ég
að raun um, að fjalladvergarn-
ir þar eru alls ekki smávaxin
grein Malaja-kynþáttarins, eins
og sumir fornleifafræðingar
hafa gizkað á. Þær rannsóknir
bentu einmitt til þess, að þeir
væru algerlega aðgreindir frá
öðrum eyjarskeggjum.
Dvergarnir eru minnstu menn
jarðarinnar. Auk þess sem þeir
eru allir eins smávaxnir og
framast má verða, hafa þeir viss
líkamseinkenni, sem gera þá
15