Heima er bezt - 01.12.2004, Page 41

Fitjum í Skorradal í Borgaríjarðarsýslu 1761. Foreldrar
hans voru Sigurður Einarsson f. um 1720, bóndi á Fitjum
í Skorradal, og Sigríður Torfadóttir f. um 1722. Sigurður
var sonur Einars Magnússonar bónda 1733 á Englandi í
Lundarreykjadal og k.h. Þórunnar. Sigríður var dóttir
Torfa Pálssonar og Guðríðar Torfadóttur. (B.Æ.).
Magnús var tvígiftur. Fyrri kona hans var Ásta Flall-
dórsdóttir f. 1741, d. 1802. Hún var þrígift. Ásta hafði átt
tvær dætur með fyrri mönnum sínum. Annar maður Ástu
var Björn Þorsteinsson á Norðurreykjum. Helga Ólafs-
dóttir var eldri dóttir Ástu Halldórsdóttur, f. um 1768.
(Allt skv. B.Æ.). Þegar þau Ásta og Magnús giftast, er
Magnús skráður bóndi á Grímsstöðum. Lesa má kaup-
mála, sem þau hjónin gerðu með sér þann 6. nóvember
1787, í ministerialbók Reykholts. Með Ástu hefur
Magnús að öllum líkindum tekið við Úlfsstöðum. Síðari
kona Magnúsar var Hólmfríður Jónsdóttir. Hún var fædd
nálægt 1770.
Magnús virðist hafa verið vinur vina sinna og afar
trygglyndur. Sjá má að fóstursonurinn, Björn Ásmunds-
son, er hjá honum í vinnumennsku löngu eftir að hann er
kominn á þann aldur að eiga nreð sig sjálfur. Eins hljóta
hann og sr. Pétur Pétursson, sóknarpresturinn í Stafholti,
að hafa verið miklir vinir og vinátta sú á að hafa enzt á
meðan báðir lifðu. Ekki er raunar ósennilegt, að Magnús
hafi verið einn þeirra manna, sem aldrei verður orða vant
og afar létt eiga með að telja öðrum trú um sitt eigið
ágæti.
Magnús er bóndi 1793 á Úlfsstöðum í Hálsasveit og
jafnvel kannski eitthvað fyrir þann tíma. Síðar flytur hann
að Hjarðarholti á Mýrum 1809 og var hann þar síðan til
1812. Þaðan fór hann í húsmennsku í Höll á Stafholts-
sókn, síðan er Magnús bóndi á hluta Eskiholts 1814-1815
og í nokkur ár var hann bóndi á Brennistöðum í Borgar-
sókn, sennilega frá 1816 til 1819, en þá leysist heimilið
upp. 1819 fer Magnús til frændfólks síns í Hjarðarholti.
Hann er síðar á Brekku í Norðurárdal og seinast lausa-
maður í Hraunsnefi til dánardægurs. (Það síðasta eftir
B.Æ.). Þess má geta að ekki finnst nafn Magnúsar í
skiptabók Mýrarsýslu eftir andlát hans 1828, enda hefur
maðurinn sennilega verið gersamlega eignalaus þegar
hann deyr.
Um Hólmfríði Jónsdóttur. Foreldrar hennar voru Jón
Jóhannsson frá Ytri-Leirárgörðum í Borgarljarðarsýslu
og Guðrún Hjaltadóttir frá Grýtubakka í Suður-Þingeyj-
arsýslu. 1801 er hún barnfóstra hjá Sr. Pétri Péturssyni í
Stafholti, en ekki er ólíklegt, að hún hafi verið skyld
Sigþrúði Bjarnadóttur, konu hans. Svo mikils var Hólm-
fríður metin þar, að hún er annar skírnarvottur Kristjáns
sonar presthjónanna, sem borinn var til skírnar 29. nóv-
ember 1800. Hólmfríður var rúmlega þrítug að aldri
þegar hún giftist Magnúsi Sigurðssyni, 22. júlí 1803. Þau
eignuðust ijögur börn, en tvö dóu ung. Dætur þeirra sem
upp komust voru Sigríður Magnúsdóttir, er giftist Þorleifi
Eyleifssyni í Litlu-Skógum og Guðrún Magnúsdóttir sem
giftist Guðmundi Guðmundssyni, bónda í Hvammi í
Kjós. Hólmfríður andaðist hjá dóttur sinni í Litlu-Skóg-
um 29. nóvember 1838. (Um Hómfríði skv. B.Æ.).
Björn Ásmundsson, sem var 14 ára vinnupiltur á Úlfs-
stöðum 1801, kom afar ungur í fóstur til Magnúsar og
Ástu í Úlfskoti. Þar er hann til heimilis, þegar hann er 7
ára gamall 1793. Pilturinn er aðeins 12 ára, þegar hann er
tekinn í kristinna manna tölu árið 1799. Þá skráir sóknar-
presturinn: „Er vel að sér og hefur þær bestu náms og
skilnings gáfur.“ Björn var síðar hjá Magnúsi í vinnu-
mennsku um árabil og fer fyrst að eiga með sig sjálfur
um það bil, sem Magnús er að hætta búskap. (Min. og
Sókn. Reykh.). Björn var fæddur 18. marz 1787, d. 16.
júlí 1843. Foreldrar hans voru Ásmundur Þórhallason og
Vigdís Björnsdóttir, hjón á Signýjarstöðum í Hálsasveit.
1816 verður Björn bóndi í Eskiholti í Borgarsókn.
(B.Æ.). Björn og Ragnhildur voru á sama bæ frá því að
Ragnhildur fæðist og allt fram yfir fermingu hennar.
Magnúsi hefur áreiðanlega þótt afar vænt um Ragnhildi
og ætla má, að hann hafi sinnt henni afar vel. Ekki er
alveg ósennilegt, að hann hafi sjálfur kennt henni þær
bænir og vers, sem hún er búin að læra, þegar hún er rétt
nýskriðin á fjórða árið. Eins er ekki ólíklegt, að Björn,
uppeldisbróðir hennar, hafi lagt sitt af mörkum, hvað
uppfræðslu hennar varðar.
Hvaða hug Hólmfríður hefur borið til Ragnhildar er
erfitt að segja til um. Nærvera hennar hlýtur þó að hafa
haft mikil áhrif á líf og tilveru Ragnhildar.
Eiginmaðurog barnsfeður
Þorkell Jónsson var f. 23. febrúar 1795. Foreldar: Jón
Sigurðsson, 1748-1802 í Rauðanesi og Guðríður Jóns-
dóttir f. 1764. (B.Æ.). 1845 eru Þorkell og kona hans
Guðríður Þorvaldsdóttur f. 11. nóvember 1799 búsett í
Einarsnesi í Borgarsókn. Böm þeirra: Stefán 16 ára, Guð-
ríður 17 ára, Jón 15 ára, Þorkell 9 ára, Guðmundur 6 ára,
Oddfríður 5 ára, og Guðbjörg eins árs. (Mt. 1845). Elzta
barn þeirra var Guðrún, f. 1826. Þann 17. júlí 1847
giftast þau Þorkell og Ragnhildur í Borgarkirkju, en fyrr
um árið hafði Ragnhildur ráðið sig sem ráðskonu í Einar-
snesi. 1853 er Ragnhildur Magnúsdóttir, síðari kona Þor-
kels, sögð „skír kona, er skikkanleg,“ en um Þorkel er
skráð: „heldur einfaldur en ráðvandur og vandaður." Síð-
sumars 1855 deyr Ragnhildur og árið eftir eru Þorkell og
Guðbjörg, dóttir hans, í Krossnesi hjá Guðrúnu Þor-
kelsdóttur. (Sókn. Borgar). 21. júní 1874 andast Þorkell
hjá syni sínum í Lækjarkoti. Þá er skráð: „Karlægur og
blindur, tvígiptur.“ (Min. Borgar).
Ragnhildur er fylgikona Bjarna Jónssonar um skeið og
fór hún með honum í ferðum hans yfir í Víðidal í Vestur-
Húnavatnssýslu. Bjarni Jónsson var fæddur 12. marz
1788 á Laxfossi í Stafholtstungum og dáinn 8. maí 1863.
Foreldrar hans voru Jón Þorbjarnarson f. 1752, dáinn
Heima er bezt 569