Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.12.2006, Page 156

GAUTIKRISTMANNSSON
marka má til dæmis fagtímarit eins og Tölvuheim sem komið hefur út á
íslensku í áratug.
Sé flett í gegnum árganga þessa tímarits eru átökin í tungunni greini-
leg og einnig áhugi manna á að fínna hentug orð og hugtök. Það er enda
í samræmi við hagsmuni slíks rits að eitthvert samkomulag sé um orða-
val og merkingu hugtaka í orðræðunni sem það er í raun að skapa að
miklu leyti, því það kemur einmitt ljós í slíkum fjölmiðlum hvaða orð og
hugtök verða að lifandi máli í heilum textum og endurtekinni umræðu.
Þess vegna er töluvert fjallað um tungumál og þýðingar í blaði sem fyrst
og fremst snýst um tölvur og tölvunotkun. Þannig fjalla margir lesenda-
póstar um heppilegustu þýðinguna á tilteknu hugtaki, menn gagnrýna og
hrósa einstökum hugtökum og um leið er orðræðan að verða til í gegn-
um greinar blaðsins, þýddar og frumsamdar. Einnig hefur ritstjórnin á
hverjum tíma velt þessu allmikið fyrir sér sem sjá má af dálkum á borð
við „Orðasmiðjuna“ og „Máll)einið“, en Stefán Briem, ritstjóri T'ólvu-
orðasafus og einn helsti forkólfur nýyrðasmíða í tölvumáli á Islandi skrif-
aði einmitt þann síðarnefnda.
En það má einnig sjá dæmi um óþol og skilningsleysi á tilraunum til
að búa til „alíslensk“ orð um eitthvað sem menn hafa kannski fyrir löngu
„íslenskað“ á sinn hátt í talmáli. Eitt dæmi um það er greinin „Brot úr
sögu Starkaðar Stikluleggs“ sem birtist í nóvemberhefti Tölvuheims 1998.
Ritstjórinn, Stefán Hrafn Hagalín, virðist hafa komist yfír greinina án
þess að þekkja höfundinn því hann segir hann ókunnan. Hann fylgir
greininni einnig úr hlaði með klassískri, eða á kannski að segja sígildri,
concessio eða viðurkenningu:
Það er engum blöðum um það að fletta að 3. útgáfa bókarinn-
ar Tölvuorðasafnið, sem Islensk málnefnd gaf út og Orðanefnd
Skýrslutæknifélags íslands tók saman, er sannkallað stórvirki
og einstætt í sinni röð. Sennilega er ekkert fag sem þarfnast
eins sárlega nýyrðasköpunar og tölvubransinn [sic!].9
En eins og orðalagið sýnir strax í upphafí fyrstu málsgreinar er ekki ætl-
unin að lofa þetta framtak heldur þvert á móti og Stefán bætir við:
Tölvufólki sýnist þó að sjálfsögðu sitthvað um framtakið og
einstaka orð, samsetningu þeirra og notkun í bókinni. Eins og
9 Tölvuheinmr 9/98 nr. 31, bls. 14.
x54