Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.12.2006, Síða 214

JACQUES DERRIDA
fyrir sögulegum forsendum þessarar reglu og því hve hugtak-
agrundvöllur hennar er brothættur] í 4. gr. laganna eru þær
taldar til verndaðra verka; raunar hefor alltaf verið viðtekið að
þýðandinn sýni frumleika í vali á tjáningarmáta til þess að
koma sem best til skila á einu máli merkingu texta á öðru máli.
Svo vitnað sé í M. Savatier „Andi hvers tungumáls gefor þýdda
verkinu eigið yfirbragð; og þýðandinn er enginn óbreyttur
vinnumaður. Hann tekur sjálfor þátt í afleiddri sköpun sem
hann ber eigin ábyrgð á“; þetta þýðir raunar að þýðingin er
ekki árangur af sjálfvirku ferli; við að velja á milli mismunandi
orða, mismunandi orðfæris skapar þýðandinn andlegt verk; en
hann mundi auðvitað aldrei geta breytt samningu verksins sem
hann þýðir, vegna þess að hann er bundinn gagnvart því.
Með sínu tungutaki segir Desbois hið sama, að viðbættum nokkrum
útskýringum:
Afleidd verk sem eru frumsköpun aðþvi er tjáningu varðar. 29. Til
að vera hlutfallsleg jrumsköpun [það er Desbois sem skáletrar]
þarf verkið sem um ræðir alls ekki að bera merki persónulegra
séreinkenna hvað varðar bæði samningu og tjáningu eins og
umsamin verk. Nægilegt er að höfondurinn hafi beitt sér per-
sónulega í tjáningunni, jafnframt því að fýlgja nákvæmlega
framvindu verks sem þegar var fýrir hendi: 4. grein gengur út
frá þessu, því að í upptalningu á afleiddum verkum, sem er ekki
tæmandi, setur hún þýðingar í öndvegi. Traduttore, traditore,
segja Italir gjarnan í skensi, sem eins og allir heiðurspeningar
hefor tvær hliðar: þó til séu vondir þýðendur sem gera sig seka
um margfaldar mistúlkanir, er vitnað til annarra fýrir að hafa
leyst verkefni sitt lofsamlega af hendi. A móti hættunni á vill-
um eða göllum stendur vonin um áreiðanlega þýðingu en hún
byggist á follkominni þekkingu á málunum tveimur, skynsam-
legum ákvörðunum meðal ótal valkosta, og þar með skapandi
vinnu. Aðeins meðalslugsarar í stúdentsprófom láta sér nægja
að fletta upp í orðabók: samviskusamur og hæfor þýðandi
„leggur sitt af mörkum“ og skapar rétt eins og málari sem líkir
eftir fýrirmynd. - Sannprófon þessarar niðurstöðu fæst með
því að bera saman nokkrar þýðingar á einum og sama texta:
212