Heimili og skóli - 01.06.1949, Blaðsíða 16

60
HEIMILI OG SKÓLI
barnið þeirra á að fara í sér-
skóla?
A hverju ári, þegar nýr hópur af
börnum á að fara í sérskóla, tekur það
daga, vikur og mánuði að skýra það
fyrir foreldrunum, hvers vegna þessi
breyting er nauðsynleg *og æskileg.
Margir foreldrar vilja ekki viður-
kenna, að barn þeirra sé vangefið. Þeir
óttast dóm ættingja og nágranna um
það, að þau skuli eiga vangefið barn.
Erfiðast er þetta, þegar foreldrarnir
eru í góðri stöðu. Þá ganga þeir oft
milli Heródesar og Pílatusar til að fá
að hafa barnið í almennum skóla.
Sum þessi börn eru um stund send í
katólskan skóla eða einkaskóla, en
verða fljótt að fara þaðan aftur. Skýr-
ingin á því, að foreldrarnir gera það,
sem þeir geta, til að barnið fari ekki í
sérskóla, er sú, að þau vilja komast hjá
að barnið fái á sig „stimpil". Svona er
skilningur foreldranna, þó að börnin
fái einmitt þá kennslu í sérskólunum,
sem er í samræmi við hæfileika þeirra.
Stundum heppnast foreldrunum líka
að fá almennu barnaskólana til að hafa
þau áfram.
Fyrir nokkrum árum vitprófaði ég
stúlku í 5. bekk. Greindarvísitala
hennar var 56, m. ö. o. langt fyrir neð-
an þá lægstu tölu í sérskólunum (um
70). Hún var komin upp í 5. bekk, og
foreldrarnir fullyrtu, að hún gæti vel
„fylgst með“. Barnið var illa á sig kom-
ið af æsingu og taugaveiklun, — hún
hafði ekki aðeins nagað af sér neglurn-
ar, en einnig holdið með fram þeim.
Líf hennar hlýtur að hafa verið eins og
illur draumur, þar sem stöðugt er bar-
izt við að vinna verk, sem eru ofraun.
En vegna „kærleika" foreldranna var
henni bjargað frá „stimplinum“. Þetta
vandamál með „stimpilinn" kemur
upp hvað eftir annað.
Er það nú nauðsynlegt, að þessi
börn fái þennan „stimpil“? Hvort er
verra: að eyðileggja sálrænt samræmi
barnanna með því að viðurkenna ekki
hvernig þau eru, eða viðurkenna, að
þau séu vangefin eða heyrnardauf?
Áður en vangefnu barni og foreldr-
um þess er fært það til vansæmdar,
hvernig barnið er, ættu allir foreldrar
— reyndar allir menn — að gjöra sér
ljós tvö eftirfarandi atriði:
1. Vangefnu börnin eru sérstakur,
normal hópur manna. Það hefur verið
reiknað út nákvæmlega, hve mörg pró-
sent afburðamenn, ljóngáfaðir, gáfað-
ir, normalir, vangefnir, hálfvitar og fá-
vitar finnist í ákveðnum hópi manna.
Auðvitað getur þetta breytzt ofurlítið,
en það er það venjulega, að nokkuð af
fólkinu er vangefið og það er talið, að
sé um 6% í Danmörk, eins og áður er
nefnt.
Börnin eru hér og verða að vera hér,
og hvorki þau né foreldrar þeirra geta
gert við því, að þau eru vangefin. Þau
eru fastur liður í okkar þjóðfélagi.
2. Það eru ekki gáfur manna ein-
göngu, sem segja til um manngildi
þeirra. Það, sem skiptir máli, er, að
hver maður sé í samræmi við sjdlfan
sig og umhverfi sitt, — sé ánægður og
glaður og noti hæfileika sína á hag-
kvæman hátt.
Það er alltaf þörf fyrir fólk — þótt
það hafi ekki miklar gáfur — jafnvel á
tímum sem þessum, þegar þeir vitru
hafa fundið það upp, að flesta vinnu
eigi að framkvæma með höfðinu, og að
það sé fínna að vinna með höfðinu en