Heimili og skóli - 01.03.1973, Síða 20

EYSTEINN JÓNSSON,
íorseti sameinaðs þings:
Námið er vinna og það á að gera
skólana að vinnustöðum.
Vegna þeirra, sem kvíða aukningu
skyldunámsins, vil ég segja, að sérstök á-
stæða er til að leggja áherzlu á, að ráðgert
er, að það verði námsgreinaval tvö síðustu
árin í skyldunáminu. Eg held, að ef þarna
væri skynsamlega að farið, mætti greiða
mjög mikið fyrir verklegu námi og fyrir
atvinnulífinu með því að hafa þessa grein-
ingu skynsamlega á þessum tveimur efstu
stigum skyldunámsins, búa til eins konar
námsbrautir innan skyldunámsins, sem
gætu létt mönnum mikið að fara í fram-
haldsskóla á verklegum sviðum. Það er eng-
inn vafi á því, að einn veikasti hlekkurinn
í okkar menntakerfi er einmitt þessi, að við
höfum of fáar námsbrautir, sem leiða menn
alveg beina leið inn í atvinnulífið, á þá
staði, þar sem vantar fólk. Það eru ákaf-
lega fáar atvinnugreinar, sem hægt er að
stunda án þess að hafa einhverja skólaþekk-
ingu. Hvers vegna þá ekki að drífa sig í
að lengja skyldunámið um eitt ár og setja
inn á skyldunámsstigið eitthvað af því hag-
nýta námi, sem menn þurfa að eiga kost á,
sem sé að raða praktiskt námsefni í skól-
ana? Eg tel því, að nú eigi að lengja skyldu-
námið um eitt ár og koma því praktiskt
fyrir og reiða ótæpilega fram úr opinber-
um sjóðum þann kostnað, sem þarf til þess,
að dreifbýlisfólkið geti notfært sér þessa
menntun, en beygja sig alls ekki fyrir þeirri
hugsun, að þar þurfi að vera annars flokks
fólk, að því er skólanám varðar. Menn ættu
að leggja orku sína í að finna leiðir til að
greiða fyrir þessu fólki og gefa því kost á
12 — HEIMILI OG SKÓLl
námi til jafns við aðra. Ef mönnum finnst
þessum frv. áfátt í því tilliti, sem vel má
vera, að sé, þá þarf að bæta þau. Það má
vel vera, þótt þessi frv. séu betri en þau,
sem áður voru lögð hér fram fyrir tveimur
árum um þetta efni, þá skorti enn nokkuð
á og kannske verulega.
Mér finnst til bóta að dreifa stjórnkerfi
skólanna og færa það út um land.
Eg fagna alveg sérstaklega 25. gr. í þessu
frv. um grunnskóla. Akvæði hennar eru, frá
mínu sjónarmiði séð, yfirlýsing um alveg
nýja stefnu í skólamálum. Þar er viður-
kennt, að námið er vinna, og það á að gera
skólana að vinnustöðum. Það á að vera
stefnan. Það er auðvitað engin glóra í því,
að nemendur eigi t. d. að vinna svo að segja
hvert einasta kvöld heima hjá sér, allan dag-
inn fyrst og síðan á kvöldin, en fullorðna
fólkið eigi að vinna einungis á daginn.
ELLERT B. SCHRAM,
alþingismaður:
Lokapróf hvers áfanga grunnskól-
ans er jafnframt inntökuheimild
nœsta skólastigs.
í þessu frv. eru fjölmörg athvglisverð
nýmæli, og ég held, að hægt sé að fullyrða,
að nefnd sú, sem hefur haft þetta mál til
endurskoðunar og meðferðar, hafi unnið
mjög gott starf, hún hafi dregið fram í
sviðsljósið ýmis mál, sem markverð telj-
ast, og hvort sem frv. verður samþykkt eða
ekki, hafa menn mun betri yfirsýn yfir
fræðslumálin og átta sig nú betur en fyrr
á því, hvar skórinn kreppir. Af þeim ný-
mælum, sem ég tel athyglisverðust, nefni
ég fyrst þá viðleitni að dreifa yfirstjórn