Læknaneminn - 01.03.1976, Side 6
Spjall
A undanförnum árum hafa reykingar fœrst mjög
í vöxt hér á landi. Könnun, sem gerð varð á vegum
Borgarlœknisembœttisins 1974 sýndi, að reykinga-
venjur barna og unglinga hafa breytzt mikið undan-
farin ár. Aðalbreytingin miðað við sams konar
könnun gerða 1959 er eftirfarandi:
„1 öllum aldursflokkum reykja nú fleiri stúlkur en
áiður. Þess gœtir lítið sem ekkert á aldrinum 10 og
11 ára, en hjá 12 ára stúlkum hefur aukningin orðið
úr 5,7% í 10,5% og meðal 13 ára telpna úr 17,2%
í 25,7%. Síðan heldur aukningin frá fyrri könnun
áfram með hœkkandi aldri stúlknanna, og í 17 ára
aldursflokki reykja nú 61,6% stúlkna, en aðeins
19,5% árið 1962.“1
Ennfremur segir í sömu grein: „Ur Jwí að 13 ára
aldri er náð reykja nú fleiri stúlkur en piltar, og er
munurinn mestur í aldursflokknum 17 ára.“
Reynslan sýnir að árangur af frœðslu um skað-
semi reykinga er ekki mikill. T. d. vissu langflestir í
ofangreindri könnun fyfir 95%) að reykingar eru
hœttulegar heilsunni. Engu að síður virðist aukin
frœðsla raunhæfasta leiðin í baráttunni gegn reyk-
ingum. Ekki er sama hvernig fræðslunni er hagað.
Þegar undirritaður var í gagnfrœðaskóla var frœðsl-
an á f>ví formi, að reynt var að hræða unglingana
írá reykingum. Sýnd var litkvikmynd frá skurðað-
gcrö, l>ar sem annað lunga stórreykingamanns var
numið á brott. Mörgum varð flökurt við sjónina og
sumir lœddust út og fengu sér vindling til hressing-
ar. Þannig virtist Jressi aðferð ekki liafa mikil álirij.
1 Jón Sigurðsson f.v. borgarlæknir. Reykingavenjur barna
og unglinga í Reykjavík.
Fyrir milligöngu Krabbameinsfélags Reykjavíkur
tóku nokkrir læknanemar sig til í vetur og sömdu
fyrirlestur og fluttu í nokkrum gagnfrœðaskólum á
Reykjavíkursvæðinu. Fyrirlesturinn var byggður
upp eingöngu sem frœðslufyrirlestur, en áheyrendur
látnir um að dæma hvort reykingar vœru hagstœðar
eða ekki.
Frœðslu af fressu tagi þarf að halda slöðugt að
öllum, bœði skólanemendum og öðrum. Skynsam-
legt vœri að Jyessi fræðslustarfsemi væri tekin upp
sem fastur liður í félagsstarfi Félags lœknanema.
Auk J)ess þyrftu fleiri félagssamtök innan heilbrigð-
isstéttanna að leggja hönd á plóginn.
Rétt er að Ijúka þessum hugleiðingum með því,
að vitna í einn af prófessorum lœknadeildar, en
hann sagði eitt sinn í kennslustund: „Þið hafið urn
tvennt að velja, ananð hvort hœttið Jrið að reykja
ellegar J)ið hættið í lœknisfrœði.“
1 augum lœknanema er próftafla mikilvægt fyrir-
bœri. Ejtir henni skipuleggja J)eir próflestur sinn og
oft getur árangur að nokkru verið kominn undir Jwí
hversu hagstæð próftaflan er. Það sœtir Jwí furðu
að yfirvöld lœknadeildar skuli livað eftir annað neita
lœknanemum um smávœgilegar breytingar á próf-
töflu, breytingar, sem ekki rekast á hagsmuni neins,
en gœtu komið þeim til góða.
Þegar próftafla er saminber að hafa tvennt í huga:
Annars vegar hagsmuni stúdenta og hins vegar
skipulag skrifstofu Háskólans. Aðrir aðilar œttu ekki
að koma nálægt Jressu máli. Því vœri réttast að festa
í reglugerð, að læknanemar einir ákveði próftíma í
samráði við skrifstofu Háskólans.
4
LÆKNANEMINN