Úrval - 01.10.1966, Síða 56

54
ÚRVAL
í ljós gleði sína með því að fljúga
í glæsilega hringi og sveiflur og
reka upp þau hæstu hljóð, sem ég
hef heyrt úr barka nokkurs fiski-
kóngs. Það var sigurhrós í röddinni.
Og upp frá þessari stundu var ekki
lengur um neina mótspyrnu að
ræða hjá henni. Hún teygði daðurs-
lega fram gogginn, glennti upp gin-
ið og þá . . annað hornsíli.... og
svo þrjú í viðbót. Leiðin að hjarta
ungfrúarinnar virtist liggja í gegn-
um maga hennar.
Það kemur fljótlega í ljós eftir
ásókn karlfuglsins og eðlunina,
hvers vegna kvenfuglinn velur sér
maka, sem er bæði herskár og dug-
legur að draga björg í bú. Flestir
fiskikóngar gera sér hreiður á ár-
bökkum. Þeir grafa jarðgöng, sem
eru venjulega um 5 fet á lengd,
en samt er vitað til þess, að þau hafi
náð allt að 15 feta lengd. Og innst
inni í jarðgöngum þessum verpir
kvenfuglinn 5—8 gljáandi hvítum
eggjum. Þetta er hættulegasti tím-
inn í lífi fiskikónganna. Það er að-
eins eitt op á jarðgöngunum og
eggin og móðirin eru 1 stöðugri
hættu vegna hreysikatta, vatna-
rotta og snáka, þangað til ungarn-
ir geta byrjað að sjá um sig sjálf-
ir næstum tveim mánuðum síðar.
Allan þann tíma leggur heimilis-
faðirinn til matinn. Hann ber horn-
síli, froska og fljótakrabba til
hreiðursins í stríðum straumi. Og
hann flýgur eins hljóðlega og hon-
um er unnt. Hann lætur það jafn-
vel á móti sér að þegja til þess
að forðast þannig að draga athygl-
ina að sér og hreiðrinu.
Dag einn heyrði ég óskaplegan
hávaða í tveim fiskikóngum ná-
lægt hreiðri, sem ég hafði fylgzt
með um tíma. Ég flýtti mér á stað-
inn og sá 5 feta langan, svartan
snák skríða í áttina til jarðgang-
anna. Foreldrarnir stungu sér nið-
ur að honum og tættu hann og rifu
með gogginum, en snákurinn virt-
ist ákveðinn í, að ungarnir skyldu
verða máltíð hans þennan daginn.
Nú átti hann aðeins eftir eitt
fet að opinu. Það leit svo út sem
hann mundi ganga með sigur af
hólmi. En þá settist hinn örvænt-
ingarfulli faðir á jörðina, aðeins
nokkrum þumlungum frá munni
snáksins. Fuglinn gerði svo mikinn
hávaða, að snákurinn setti sig í
stellingar og hjó til hans æ ofan í æ.
Það munaði jafnan aðeins hárs-
breidd í hverju höggi. Snákurinn
varð nú svo reiður og fastákveðinn
í að hæfa fuglinn, að fuglinum
reyndist það auðvelt að lokka snák-
inn langt í burt frá hreiðrinu, og
hjálpaði móðirin honum í þessu efni.
Ungu fiskikóngarnir fimm, sem
höfðu sloppið svo naumlega, lærðu
fljótlega að fljúga, eftir að fjaðr-
ir þeirra höfðu vaxið hæfilega til
slíks. Þeir eltu móður sína upp á
trjágreinar neðarlega á trjábol og
biðu þar svo, meðan foreldrarnir
veiddu handa þeim og færðu þeim
matinn.
Dag einn þegar faðirinn var að
fljúga með hornsíli til þeirra, rak
móðirin upp reiðigarg og rak maka
sinn til trés eins, sem var alllangt
í burtu. Hann var alveg hissa á
aðförum hennar. Svo veiddi hún
nokkra fiska, rotaði þá og lét þá
detta niður í ána beint fyrir neðan