Úrval - 01.05.1967, Side 43

BHAGAVADGITA
41
inn til nýrrar fæðingar. Allt er
þetta fyrirfram ákveðið og því
skyldum við vera að angra okkur
yfir hlutunum. Til þess er ekki hin
minnsta ástæða. Það er hlutur hins
hrausta manns að þekkja skyldu
sína og inna hana síðan af höndum
sómasamlega eða eins vel og hon-
um er unnt, einfaldlega af því að
það er skylda hans, sem um er að
ræða, en hann á ekki að leiða hug-
ann að því, hver hans hlutur verði.
Þetta á einnig við um Arjuna,
hann á ekki að vera í nokkrum vafa
um hver skylda hans sé. Hann er
Kshatriya, eða meðlimur Hinnar
miklu hermanna stéttar, og ef hann
fleygði sverði sínu — þá myndu
jafnvel vinir hans halda, að hann
gerði það af ótta en ekki vegna
göfugra sjónarmiða. Látum hann
því rísa á fætur og búast til bar-
daga, herða hjarta sitt til að mæta
örlögum sínum, hvort heldur þau
færa honum sigur eða ósigur, tap
eða gróða.
Þetta er hin fyrsta af kenningum
Bhagavadgita, að það sé skylda
mannsins að hegða sér í samræmi
við grundvallar sjónarmið þeirrar
stéttar, sem hann er fæddur í. Ef
hann er fæddur Kshatriya, þá á hann
að vera reiðubúinn og fús til að
ganga í stríð og berjast hraustlega.
Ef hann er Brahmi, þá á hann að
sökkva sér niður í bækur sínar og
skýra þær. Ef hann er Vaisya, þá
á hann einnig að sinna skyldum
sínum sem kaupmaður eða jarð-
ræktarmaður, og þó að hann sé
fæddur í lægstu stéttinni Sudra,
þá á hann að ganga til skyldustarfa
sinna af heilum hug og gera sitt
bezta, enda þótt það falli þá í hans,
hlut að vinna ömurlegustu störf
þjóðfélagsins.
Annar þáttur kenningar Gita, er
bundin persónuleika Krishna sjálfs.
Allt fram að þessu hefur svo litið
út í söguljóðinu, að Krishna sé mað-
ur af holdi og blóði, frændi Arjuna
og bræðra hans. En samkvæmt trú-
arbrögðum Hindúa er Krishna
holdgun eða persónugervingur,
avatar, Vishnu, sem er einn hinn-
af heilögu þrenningar Trimurti í
Hindúatrú, en þessa þrenningu
skipa ásamt Vishnu, Brahma og
Siva. Hér er þó ekki öll sagan enn
sögð. Eftir því sem fram heldur
ljóðinu, vex Krishna sífellt meir og
meir, og hættir að vera persónu-
gervingur Vishnu og jafnvel ekki
heldur Vishnu sjálfur, heldur
Brahma, hinn eini eilífi guð.
Þetta er þó aðeins hluti kenning-
arinnar. Meginatriðið er enn eftir
og það er, að þessi mikli guðdómur,
þessi guð allra guða, þessi Brahma,
er guð sem hægt er að nálgast og
dýrka, og það, sem mest er um
vert, elska með slíkri ógnarástríðu
sem einn karlmaður ber til konu eða
kona til manns. Þar erum við þá
komin að lokaboðskap Gita, boð-
skaparins, sem Krishna flutti Arj-
una, boðskaparins, sem orðið hefur
hald og traust ótölulegs fjölda sálna,
og letrast í hjörtu aragrúa manna
eins og hann væri fluttur þeim per-
sónulega.
Hlustaðu á lokaorð mitt,