Goðasteinn - 01.09.1969, Síða 52
meira virði að fá til leiðsagnar bónda brennandi í anda hennar
en lærdómsmann, sem dáir listina en efar fræðin eða afneitar
þcim. Það getur orðið ámóta reynsla og hjá trúmanni, sem allt í
cinu missir fótfcstu í sínum heilögu ritningum.
Mörgum manni cr Hlíðarendi og Bergþórshvoll heilög jörð, þó
hann standi þar með engan bakhjarl utan söguna eina. Oddi og
Breiðabólsstaður eru rúnir fornum húsum. Sjónarhóll Sæmundar
fróða, Gammabrekka, er á sínum stað, og hina víðu og fögru
útsýn þar hefur þjóðskáldið, sr. Matthías Jochumsson, sungið inn
í ljóð og sögu, en skammt í burtu, á Keldum á Rangárvöllum,
cr hægt að hverfa á andartaki inn í forna sögu. Skálinn á Keld-
um skákar öllum húsum á Islandi, cinn eftirskilinn þcirra bygg-
inga sem áður prýddu alla góða bústaði á íslandi. Þar er auð-
vclt að standa í sporum höfðingjans Jóns Loftssonar, er hann lét
leiða sig út í dyr, helsjúkur, og sagði: „Þar stendur þú kirkja mín.
Þú harmar mig en ég harma þig.“
Skuld okkar við land og sögu greiðum við bezt með því að
stíga varfærnum fótum og af virðingu um það svið, sem okkur
er úthlutað til dvalar. Dag hvern eigum við þátt í að móta það,
breyta svip þess til góðs eða ilis. Lífið krcfur okkur starfs fyrir
líðandi stund og framtíð, en fortíðin á einnig sinn rétt. Saga, sem
komizt hefur á bækur, verður nú ekki frá okkur tekin, en sýni-
legar minjar liðins tíma í rústum og byggingum eiga flestar eftir
að segja sína sögu, og hún verður aldrei .sögð, ef við. tortímum
þeim. Svipað er að segja um þá staði,/' sem þjóðsagan hefur
hclgað sér, hólinn, steininn.
Arfur íslendinga er nokkur en þó ekki meiri en svo, að við
verðum að halda hann í heiðri handa öldum og óbornum.
50
Goðasteinn