Úrval - 01.01.1982, Side 94
92
ÚRVAL
frá Gíbraltar til Ameríku. Hann var
aðeins með fjórtán ára syni sínum á
ferð. Þeir voru á litlum, opnum segl-
báti, Lottu. Ekki löngu eftir að ferðin
hófst fengu þeir viku byrleysi. Að
morgni áttunda dagsins lágu þeir
feðgar og sóluðu sig, sonurinn sof-
andi. Allt í einu heyrði Johansen
rödd ,,sem kom með einhverja
athugasemd”, þótti honum. Hann
litaðist um en sá engan nema sofandi
drenginn. Þetta var bara ímyndun,
hugsaði hann. Svo heyrði hann aðra
rödd — og fleiri raddir sem skröfuðu
saman á máli sem Johansen þekkti
ekki. Þá vaknaði pilturinn og heyrði
þetta ásamt föður sínum. Þeim þótti
þetta meira en einkennilegt en fundu
enga skýringu.
Tveimur dögum eftir þennan
atburð skall á stormur meðan
unglingurinn sat við stýri. „Slepptu
fokkunni!” kallaði pabbi hans. En
drengurinn var reynslulaus og áttaði
sig ekki á viðeigandi handbrögðum,
svo hann sleppti stýrinu til að gera
það sem fyrir hann var lagt. Báturinn
snerist þegar í stað þvert á báruna.
Þarna skapaðist snögg hætta en það
var eins og beðið hefði verið eftir
merki: í sama bili birtust fjórir svipir
á bátnum. Einn þeirra greip stýrið og
rétti bátinn aftur af.
Hann stýrði alla nóttina —
ókunnugleg vera í grófum, frum-
stæðum klæðum með járngadd niður
úr skálminni þar sem vinstri fóturinn
hefði átt að vera. Hann og félagar
hans töluðu án afláts til Johansen-
feðganna sem skildu ekki stakt orð en
það leyndi sér ekki að þeir voru mjög
vinsamlegir og vildu feðgunum vel,
svo þeir fóru bara að sofa; sáu að
Lotta var í góðum höndum. Þegar
dagur reis hvarf þessi draugaáhöfn.
Næsta kvöld kom hún aftur og það
varð ekki betur séð en hún gæfi merki
til annarra farkosta sem Johansen-
feðgar sáu ekki. En Johansen hafði
áhyggjur af þyngd þeirra (ef þeir
hefðu þyngd) frammi í bátnum og
sendi son sinn fram í til að biðja þá að
færa sig aftur í. En þegar pilturinn
færði sig í átt til þeirra hurfu þeir og
komu aldrei aftur.
Johansen var harðger maður,
grandvar og laus við trúgirni. Hann
skýrði frá þessum atburðum, sem
gerðust 30. og 31. ágúst 1900, þannig
að enginn efi var á að hann var að
segja blákaldan sannleika eins og
hann kom honum fyrir sjónir.
Enn nær okkur í tíma er undarlegt
atvik sem kom fyrir breskan kafbát í
fyrri heimsstyrjöldinni. Einn vinsæl-
asti kafbátsforinginn í ákveðinni kaf-
bátastöð á suðausturströndinni var
Ryan — raunar ekki hans rétta nafn
heldur dulnefni sem skrásetjari
sögunnar árið 1919 gaf honum. Þetta
var kátur og myndarlegur maður,
glæsilegur í útliti og vinsæll og það
varð almenn sorg þegar kafbáturinn
hans skilaði sér ekki úr einni eftirlits-
ferðinni meðfram ströndum
Hollands. Annaðhvort höfðu Þjóð-
verjar sökkt honum eða eitthvert slys
hafði hent því hann átti að vera þrjár