Úrval - 01.01.1982, Side 96

94
ÚRVAL
maðurinn í öngviti. Hann var lífg-
aður við og spurður hvað gengi eigin-
lega á. , ,LIk í kojunni minni,” stundi
hann. ,,Eitt auga og rautt skegg!
Hræðilegt!” Hann hafði vaknað við
einkennilegan kulda. Honum fannst
eitthvað svo kalt og blautt í kojunni
hjá sér. Þegar hann lyfti sænginni sá
hann þessa skelfilegu sýn, ófrýnilegt
líkið, rennvott, með sævargróður í
úfnu skegginu.
Skipsfélagarnir skyggndust tor-
tryggnir inn í klefann. Það var ekkert
í kojunni — en sængurfötin voru
blaut og eftir lágu nokkrar þaraflækj-
ur, vaxnarhrúðurkörlum.
Eitt það einkennilegasta við sögur
af þessu tagi er að það eru alltaf
venjulegir sjómenn sem sýna sig eftir
dauðann, aldrei frægar sjóhetjur.
Hvar eru svipir Nelsons, Howe,
Collingwoods og Blake, svo fáir séu
nefndir? Að visu telja menn sig hafa
séð svip Nelsons en hann er á landi.
Hann hefur nokkrum sinnum sést
ganga rösklega heim að Sommerset
House og hverfa inn á skrifstofur
sjóhersins.
En það má telja dálítið skrýtið að
þeir skuli aldrei hafa sýnt sig á
orrustuskipum þjóðar sinnar þegar
þau hafa staðið í ströngu til þess að
hvetja piltana til sigurs og frægðar.
Aðeins einn af þessum hópi er sagður
láta vita af sér þegar mikið liggur við
— sir Francis Drake — kannski vegna
þess að lík hans var ekki flutt heim
heldur ,,liggur milli klappa á
Nombre Dios flóa”, þar sem bláar
öldur Karíbahafsins klappa bein hans
án afláts. Og það er ekki einu sinni
svo að hann láti sjá sig heldur segir
sagan að hin fræga stjórnartrumba
hans glymji viðvörun þegar England
erí hættu statt. Meðan sir Francis lá á
dánarbeði mælti hann svo fyrir að
trumban yrði flutt til Englands og
látin ymja þegar háska bæri að hönd-
um. Sagt er að hún hafi stundum
hljómað af sjálfu sér, eins og til að
kalla sir Francis fram til að leiða menn
sína fram móti þeim sem óvinir eru
þá stundina. Síðast heyrðist hún þó
hljóma, líklega í sigurvímu, þegar
sjóher Þjóðverja gafst upp við Scapa
Flow 21. júní 1919-
Draugaskipin halda áfram að sigla
um sjóinn. Sjómenn halda áfram að
sjá látna starfsbræður sína, ýmist sem
vágesti eða til björgunar og hjálpar.
Eru allar þessar sýnir og skynjanir
þokuvöndlar, ímyndanir sem skapast
af ljósbrigðum og slæmu skyggni?
Eða eru þær afleiðing af of stórum
groggskömmtum? Eða einfaldlega
það sem hin fjölmörgu vitni hafa um
aldirnar haldið þær vera? ★

Grafið á arinhillu yfír eldstæði: ,,Ég get ekki yljað þér ef hjarta þitt er
kalt.”