Úrval - 01.10.1982, Blaðsíða 3

10. hefti
41. ár
1
Október
1982
Úrval
Einhvern veginn hefur það orð komist á okkur íslendinga (við höfum
kannski komið því á okkur sjálfir?) að við séum dulir og látum ekki skaphitann
hlaupa með okkur í gönur. Það er munur eða hinar blóðheitu suðrænu þjóðir.
Enda gengur allt í friði hér; menn vega ekki hver annan eða standa í
hryðjuverkum eins og geðofsamennirnir í heitu löndunum.
Þetta má til sanns vegar færa. Við gerum lítið að því að farga náunganum
að yfirlögðu ráði. En á öðrum sviðum brýst skaphiti okkar út og finnur sér und-
arlega farvegi. Við getum til dæmis ekki séð símaklefa í friði. Hús sem þurfa að
standa mannlaus um sinn eru skemmd. Jafnvel bílar sem við þurfum að skilja
eftir á almannafæri um stundarsakir eru ekki óhultir.
Þessu er öfugt farið hjá blóðheitu þjóðunum. Þar eru mannvirki alla jafna
látin í friði. Eða hver man eftir því til dæmis að hafa séð símaklefa í alvörulandi
í Evrópu eyðilagðan af hreinni skemmdarfýsn? — Kannski má segja sem svo að
betra sé að búa við ónýta símaklefa en mannvíg. En — mannvígaþjóðirnar eru
margfalt fjölmennari en við. Ætli úrvalsþjóðin íslendingar væri nokkur eftir-
bátur annarra þjóða 1 þeim ef hún byggi við sama mannfjölda og sama misrétti
í aðbúnaði og efnahag?
Þetta bar á góma á dögunum í samtali undirritaðs við mann sem talsverð
afskipti hefur haft af menntamálum þjóðarinnar og þar með uppeldi hennar.
Hann ansaði ekki þeim röksemdum að vandalismi landans stafaði af bældum
skaphita, sem hér á landi kallast stundum jafnaðargeð, heldur hreinlega af því
að íslendingar væru vondir uppalendur. Við sinntum því ekki að ala börnin
okkar upp og kenna þeim og innræta almenna mannasiði og umgengnis-
venjur, heldur létum þau sjálfala að mestu, og það sem við værum að ragast í
þeim væri ekki sjálfu sér samkvæmt og því færi sem færi.
Er þetta hugsanlegt? Er mögulegt að við gætum búið börnin okkar betur
undir lífið? — Svari hver fyrir sig.
Ritstjóri.