Börn og menning - 2024, Blaðsíða 8

6
b&m
Þó hangir sá vandi á framhaldinu að hún fylgir sama
formi og undanfari hennar: frásögnin er snörp, at-
burðarásin hröð og ekki gefst tóm til að kanna per-
sónur ofan í kjölinn. Þetta hentaði fyrri bókinni og
dulúð hennar ágætlega en í þeirri síðari situr lesandi
uppi með þá hugmynd að bókin sé helst til stutt.
Sagan fylgir Tinnu, sem hefur áður komist í hann
krappan eftir bílslys úti á landi, en þar kynnist hún
Dóru sem á eftir að verða kærasta hennar. Þannig
vindur fyrri bókin upp á sig og bætir við hinsegin-
vinkli sem ekki var fyrirséður og bætir töluverðu við
söguna. Í framhaldinu er Tinna komin í nýjan skóla
í nýju hverfi, því faðir hennar styðst við hjólastól
í kjölfar slyssins og fjölskyldan hefur tekið sitthvað
til endurskoðunar. Tinna á erfitt með að fóta sig á
nýjum stað og kemur þar ýmislegt til: hún er hin-
segin, hún þekkir nálega engan í skólanum nema
bókavörðinn og trans stelpuna Karítas, og Dóra býr
órafjarri söguhetjunni en er þó væntanleg í heim-
sókn.
Hinseginhatur í skugga draugagangs
Í upphafi sögu virðist eldsvoði koma upp í skól-
anum og þær vinkonur hörfa gegnum reykjarmökk
út af bókasafninu og út, en á leiðinni niður stig-
ann sér Tinna móta fyrir mannsmynd sem skelfir
hana — af þessu er vel gerð kápumynd Elíasar Rúna
sem einnig braut um bókina. Lesandi kynni hér að
halda að sambærilegum þræði yrði fylgt og í fyrri
bók, en draugasagan fellur í bakgrunn stærri vanda-
mála — nefnilega hinseginhaturs innan veggja skól-
ans. Löngu framliðinn húsvörðurinn verður þannig
fljótt að aukaatriði, birtist raunar undir lok sögu
sem einhvers konar deus ex machina þó að mér hafi
fundist erfitt að finna tilganginn með því að yfirleitt
hafa þennan draug með, því hið yfirnáttúrlega í sög-
unni verður einhvern veginn yfirborðskennt. Nán-
ast eins og það hafi þurft að vera draugur í fram-
haldsbókinni vegna þess að það var draugur í þeirri
fyrri, en ekki af neinni annarri ástæðu. Sannarlega
ekki sögunnar sjálfrar vegna.
Hinn söguþráðurinn er öllu áhugaverðari og hefði
gjarnan mátt kafa dýpra í persónur, baksögu þeirra
og í reynd allt samfélagið í skólanum til að koma
honum betur til skila, þar sem umfjöllunarefni
og boðskapur bókarinnar er mikilvægur. Á eftir
dimmum skýjum hefði gjarnan mátt vera lengri,
jafnvel tvöfalt lengri en hún er, til að segja þá sögu
sem höfundur vill koma á framfæri. Annars eru
gjörðir persóna lítt útskýrðar, persónurnar nokkurn
veginn bara búkar með nöfn en ekki persónuleika,
og draugurinn fígúra sem gerir ekki nema draga at-
hygli lesanda frá hinu sem máli skiptir: hinsegin-
þræði sögunnar og ofbeldishegðun vissra nemenda
við skólann sem beinist gegn Tinnu og Karítas sér-
staklega. Persóna Gumma hefði getað orðið töluvert
áhugaverð þar sem hann er vissulega haldinn for-
dómum gagnvart fyrrverandi vinkonu sinni Karítas,
og hægt hefði verið að sýna lesendum á dýpri hátt
hvernig tilfinningarnar togast á innra með honum,
ástæður þess að hann er nógu grunsamlegur til að
vera hafður fyrir rangri sök í fyrri hluta sögu og það
hvernig hann snýr við blaðinu. Þetta myndi ég segja
að sé meginljóðurinn á bókinni: allt það áhugaverða
og bitastæða sem hefði verið hægt að kanna, en er
ekki gert.
Góð bók en vannýtt tækifæri
Nú kann að virðast sem mér mislíki bókin þar sem
ég hef einblínt á þætti sem mér þykja síðri, en stað-
reyndin er sú að þetta er góð bók sem fjallar um
mikilvæg málefni fyrir einmitt þann lesendahóp
sem helst þarfnast þess. Ég mæli með þessari bók,
hiklaust, við hvaða lesanda sem er. Það hryggir mig
á hinn bóginn að eins mikilvæg og þessi góða bók
er, þá hefði hún getað orðið töluvert betri af hálfu
höfundar sem ég veit að er margt til lista lagt. Fyrri
bók Elísabetar Thoroddsen var framúrskarandi góð.