Verkalýðsfélagið Baldur 30 ára 1916-1946 - 01.04.1946, Blaðsíða 29

AFMÆLISRIT BALDURS
23
Þegar jiessu hafði öllu verið haganlega, fyrir
komið, mátti síldin koma, og sannarlega kom
hún líka þetta sumar.
Áður en ég held lengra, ætla ég að lýsa í
lielztu atriðum vinnunni eins og hún gekk til
á flestum síldarplönum um þessar mundir.
Þegar síldin kom, var mikið um að vera.
Það mátti segja, að allt kæmist i uppnám.
Verkstjórinn gaf skipanir sínar í allar áttir,
sendi „ræsarann“ eftir stelpunum, sem oft
áttu heima úti í bæ, og skipaði hverjum
manni að sínu verki. Mér, nýliðanum, leizt
ekki rétt vel á ástandið, og ekki tók lietra við,
þegar blessaður verkstjórinn kallaði til mín
og sagði mér, að það væri líklega bezt, að ég
væri „blikkari" í þetta sinn, og skyldi ég
vera ])að framvegis, þegar söltun stæði yfir.
Svo ég átti þá að vera „blikkari“ allt sum-
arið, þegar söltun stóð yfir. Ég skildi ekki vel,
livað þessi „blikkaratitill“ þýddi, og óskaði
])ess af heilum hug, að ég hefði æft mig bet-
ur í blikki um veturinn, því helzt datt mér
í hug, að ég ætti að labba um planið og
hlikka stelpurnar við kassana, ja — svona
heldur þægilega, svo þær yrðu ánægðari við
vinnuna og kepptust við að koma síldinni
frá, og gætu komist sem fyrst á kaffihúsin á
kvöldin. Nú fóru fyrstu stúlkurnar að tínast
fram á planið og velja sér pláss við kassana,
og ég verð að játa það, að ég taldi alveg
vonlaust, að ég gæti blikkað þær allar jafn
blíðlega, hvað feginn sem ég vildi, þótt mér
væri borgað fyrir það. Ég þagði og lét ekki
fávizku mína í ljós, og nú kom hinn grái
veruleiki til sögunnar. Verkstjórinn kallaði
á mig inn 1 sluir og afhenti mér fjöldamarg-
ar hlikkplötur. Sagði hann mér að láta. hverja
stúlku fá eitt hlikkmerki fyrir hverja tunnu,
sem ég tæki frá þeim. Hann áminnti mig um
að fara varlega með merkin, varast sumar
stúlkurnar, því að þær mundu ef til vill heimta
af mér merki, þótt ég væri búinn að afhenda
það, og reyndist hann sannspár um það efni.
Ég hélt nú fram að kössunum með blikk
í vasanum og góð ráð í kollinum. Nú höfðu
allar stúlkurnar tekið sér stöðu við kassana,
og biðu þess óþreyjufullar, að verkstjórinn
gæfi þeim merki um, að þær mættu byrja, en
það var föst regla, að allar urðu að byrja
jafn sncmma að kverka. Ég tók samt eftir
því, að sumar stúlkurnar læddu hendinni of-
an í kassann, völdu feita og fallega sild og
kverkuðu hana, svona til að reyna hitið i
klippunum.
Nú gaf verkstjórinn merkið, og eins og
einn maður réðust stúlkurnar á síldina i
kössunum. Með festu og alvörusvip hömuðust
þær við kverkunina. Þetta var ákvæðisvinna,
og engin vildi verða seinust.
Nú var ein tunnan full, svo að ég kallaði á
keyrarann. En nú sá ég, mér til mikillar skelf-
ingar, að hver tunnan af annari fylltist, og
alls staðar kváðu við köllin: „Taka tunnu“.
„Nei, taka tunnu hér“. „Tóma tunnu og salt“.
Af öllu þessu varð hinn mesti hávaði, og mér
datt ekki annað í hug, en að allt myndi enda
með skelfingu. Keyrararnir voru þessu van-
ari en ég og kváðu þetta allt í bezta lagi.
Þeir hlupu með „trillurnar“ og settu tunnurn-
ar í beinar raðir uppi á planinu. Á þessu
plani voru notaðar tunnutrillur þannig gerð-
ar, að annar maður varð að halla tunnunni
og snúa henni um leið, svo að hún settist á
slá eða pall neðst á trillunum, síðan var
gjörð slegið fram yfir tunnuna, og sat hún þá
föst. Þannig var svo tunnunni keyrt þangað,
sem hún átti að standa, þar til tilsláttur fór
fram, og gat einn maður auðveldlega losað
sig við tunnuna, en oft var þó maður hafð-
ur til að færa þær betur saman, einkum ef
lítið var um pláss. Þeir, sem eldri voru i síld-
inni en ég, sögðu mér, að áður hefðu tunn-
urnar verið dregnar á svigaböndum eftir plan-
inu, og dró þá einn svigaböndin, en ann-
ar ýtti á eftir.
Stúlkunum var sagt að salta kúf ofan á
hverja tunnu, og átti ég að passa, að kúfur-
inn væri nógu stór. Vildu sumar stúlkurnar
koma sér hjá þessu, enda erfitt að láta síld-
ina tolla, einkum ef saltskammturinn var