Alþýðublaðið - 19.02.1926, Qupperneq 2
2
ALÞÝÐUBLAÐID
Alit og tillögur björgunarmála-
nefndar Fiskifélagsins.
I. (Frh.)
Um skipasmið hér á landi.
Um þennan lið farast nefndinni
meðal annars þannig orð:
„Fiskiveiðar íslendinga hafa frá
landnámsöld og alt fram á vora
daga (síðustu aldamót) verið
stundaðar að mestu á opnurn bát-
um. Þó er víst óhætt að gera ráð
fyrir því, að ærið misjafnar kröf-
ur hafi verið gerðar til styrk-
leika þessara báta á þessu tíma-
bili, enda engar reglur að fara
eftir í þessu efni fremur en gerist
enn í dag.“
. . .• „Mikil bót hefir það að lík-
indum verið um þessar skipasmíð-
ar, hve margir bátaformenn hafa
verið bátasmiðir sjálfir. Þeir hafa
þekt það manna bezt, hvern-ig
skipið skyldi gert bæði að lagi
og styrkleika og öðru því, sem
taka þurfti til greina. . . .“
„Það er lögmál lífsins, að menn
safnist til feðra sinna, sem svo er
kallað, og er það að sjálfsögðu
svo um hina gömlu smiði, að þeir
eru gengnir guði á vald og sumir
aðrir að þvi komnir að fara. Nýir
menn með nýjum siðum koma í
staðinn, sjálfsagt með mismunandi
hæfileikum til að taka við verkum
hinna. Sumir þeirra kunna að hafa
aflað sér einhvers lærdóms, en
sumir líklega ekki, enda mun ekki
ölium finnast þess þörf, þar sem
engar lögskipaðar reglur eru til
í landinu að fara eftir um skipa-
smíðar. Það virðist því tími til
kominn, að farið sé að hugsa um
það, að gera einhverjar ráðstaf-
anir hér að lútandi, þar sem Jíka
ætla má, að hinir nýju smiðir, sem
ekki hafa kynt sér reglur annara
þjóða um skipasmíðar, hafi að
líkindum heldur enga -sjómanns-
þekkingu og séu því ekki vel
færir að standa fyrir skipasmíðum
auk þess, sem komið getur til
mála, að þeir gerðu verk sín ver
en þeir vildu eða gætu, þar sem
þeir eru við engar reglur bundnir.
Nýir tímar krefjast nýrra umbóta
á fiestum sviðum, og hefir umbót
á þessu dregist alt of lengi, jafn-
vel þótt góðar skipasmíðastöðvar
séu til í landinu.
Nefndin leggur því til:
Að pýddar, prentaðar og lög-
boðnar verði hér á landi ein-
hverjar pær reglur um skipa-
sniíð, sem gilda á Norðurlönd-
um.“ (Frh.)
Góðir íhaldsmenn.
Fylgismenn Mussolinis eru góö-
ir íhaldsmenn og þurfa lítið til
þess að taka að segja rangt frá
í blöðum sínum eins og sums
staðar annars staðar, um hverjir
hafi haft betur, því að i ítalíu
hafa íhaklsmenn betur á flestum
fundum. Ríkislögregla Mussolinis
kemur á alla fundi, vel útbúin
með prik og axarsköft, og lemur
niður alla mótstöðu, beinlinis ber
nana niður með bareflum.
Frjálslynd blöð eru ekki lengur
leyfð í Italíu, að ég ekki tali um
verkamannablöð. Þau síðarnefndu
voru flest stöðvuð þannig, að rík-
islögreglan mölbraut og ger-eyði-
lagði prentsmiðjurnar, sem prent-
uðu þau, þar til engin prentsmiðja
þorði að taka þau til prentunar.
Jafnframt því, að prentsmiðj-
urnar voru eyðilagðar, var þeim,
sem unnu þar, misþyrmt með ax-
arsköftum, ef þeir þá ekki voru
drepnir, sem oft kom fyrir.
En við ritstjóra frjálslyndu
blaðanna haíði ríkislögregla Mus-
solinis sérstaka aðferð, ef eitt-
hvað kom í blaði, sem þeim lík-
aði ekki. Ritstjórarnir voru þá
neyddir til að drekka fult glas af
laxerolíu, — barðir með prikum,
þangað til þeir gerðu það.
En nú er þetta hætt, því að nú
vill Mussolini enga mótstöðu
heyra, — blöðin bara alveg bönn-
uð, nema blöð svartasta íhaldsins.
— Söm er aðferðin í ítalska
þinginu. Þar má engin mótstaða
heyrast. Þingmenn kaþólska lýð-
flokksins, sem ekki hafa mætt á
þingfundum í tvö ár, komu um
daginn inn í þingsalinn og voru
viðstaddir við sorgarathöfn, er þar
var haldi'n í minningu ekkjudrotn-
ingarinnar. En undir eins og sorg-
arathöfninni var lokið, voru þeir
lamdir út úr þingsalnum, og á
skyndi-þingfundi, sem skotið var
á, var samþykt, að banna þeim að
koma framar í þingsalinn, nerna
þeir játuðust undir ríkislögreglu-
stjórn Mussolinis og fordæmdu
alla sína fyrri pólitik.
Það má með sanni segja, að
það séu góðir íhaldsmenn á ítalíu.
Nýliði.
Alpii&gL
Neðri deild.
Þar var í gær rakarafrumvarp-
inu og frv. um kynbætur hesta
vísað til 3. umr., því fyrra um-
ræðulaust, en hinu með nokkr-
um breytingum, sem landbúnað-
arnefnd hafði gert við það, og
frv. til fjáraukalaga fyrir 1925,
og frumvarpi um lögleyfingu
Coopers-baðlyfja og símafrum-
varpi Þórarins til 2. umræðu, og
fjáraukalögunum til fjárveitinga-
nefndar, baðlyfinu til landbúnað-
arnefndar og símalínufrv. til sam-
göngumálan'efndar.
Efri deild.
8. fundur var í g»r. Frv. um
happdrætti og hlutaveltur, um
heimild fyrir ríkisstjórnina til að
ganga inn í viðbótarsamning við
myntsamband Norðurlanda og
um raforkuvirki voru öll til 3.
umr. og voru samþ. umræðulaust
og afgreidd til neðri deildar. Frv.-
um löggilta endurskoðendur, 2.
umr., var samþykt til 3. umr.
með 13 sarnhlj. atkv. Síðasta mál
á dagskránni var till., til þál. um
aldurstryggingu; hvernig ræða
skuli. Var ákveðin ein umr. um
dllöguna. j j
Ný frumvörp.
Þingmenn Reykjavíkur, Magnús
dósent, Jón Baldv. og Jakob Möl-
ler, flytja frv. urn almannafrið á
helgidögum þjóðkirkjunnar, en
frv. samdi nefnd, sem sóknar-
nefndir þjóðkirkju- og fríkirkju-
safnaðanna hér nefndu til þess.
I frv. er nokkur takmörkun á
heimild til að ferrna og afferma
skip og á sölu á götum úti á
helgidögum þjóðkirkjunnar. Flm.
áskilja sér rétt til einstakra breyt-
inga á frv. Jörundur og P. Otte-
sen flytja frumv. urn, að veita
bræðrunum Sturlu og Friðriki
Jónssonum einkaleyfi til íslenzks
happdrættis í alt að 15 árum.
Megi ráðuneytið leyfa þeim að
leigja öðrurn leyfið eða fá það
I hendur hlutafélagi, ef þeir vilja
svo við hafa. — Þetta er látið